Thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, 7 tháng đầu năm 2025, cả nước có hơn 4,3 triệu lượt HSSV đi khám chữa bệnh BHYT với tổng chi phí được quỹ chi trả gần 1.770 tỷ đồng. Trong đó, nhiều trường hợp mắc bệnh nặng đã được thanh toán chi phí điều trị lớn, có em được chi trả lên tới gần 1 tỷ đồng.
Một số trường hợp điển hình gồm: bệnh nhân có mã thẻ HS40101299XXXXX (quận Đống Đa, Hà Nội) mắc bệnh bạch cầu dạng nguyên bào, kèm tổn thương cơ thể, được quỹ BHYT chi trả hơn 967 triệu đồng; bệnh nhân mã thẻ HS47979326XXXXX (quận 11, TPHCM) bị nhiễm trùng đường hô hấp, bạch cầu tủy, được chi trả hơn 473 triệu đồng; bệnh nhân mã thẻ HS43636202XXXXX (huyện Mỹ Lộc, Nam Định) bị u lympho, hội chứng động kinh và bệnh bạch cầu tủy, được chi trả hơn 452 triệu đồng. Bên cạnh đó còn nhiều trường hợp HSSV mắc bệnh hiểm nghèo như nhiễm trùng huyết, suy tim, suy hô hấp… đều đã được quỹ BHYT đồng chi trả chi phí điều trị.
Thực tế nhiều năm qua cho thấy, thẻ BHYT đã trở thành “chiếc phao cứu sinh” đối với người bệnh, đặc biệt với HSSV không may mắc bệnh hiểm nghèo phải điều trị lâu dài. Theo số liệu của BHXH Việt Nam, diện bao phủ BHYT trong khối HSSV ngày càng tăng. Năm học 2024-2025, cả nước có hơn 20,8 triệu HSSV tham gia BHYT, đạt tỷ lệ 98,4%, tăng gần 1% so với năm học trước.
Năm học 2025-2026, hơn 20 triệu học sinh, sinh viên (HSSV) trên cả nước chính thức được ngân sách nhà nước hỗ trợ tối thiểu 50% mức đóng bảo hiểm y tế (BHYT). Đây là điểm mới quan trọng được quy định tại Nghị định số 188/2025/NĐ-CP của Chính phủ.
Theo tính toán, từ ngày 15/8, mức đóng BHYT hằng tháng của HSSV bằng 4,5% mức lương cơ sở. Với chính sách mới, mỗi HSSV chỉ phải đóng tối đa khoảng 631.800 đồng/năm, giảm thêm gần 253.000 đồng so với trước. Trước đây, mức hỗ trợ chỉ dừng ở 30%, vẫn là gánh nặng đối với nhiều gia đình có thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo hoặc có đông con. Việc nâng hỗ trợ lên tối thiểu 50% được kỳ vọng không chỉ giảm áp lực tài chính cho phụ huynh mà còn hiện thực hóa mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Luật BHYT 2024 cùng Nghị định 188/2025/NĐ-CP đã bổ sung nhiều điểm mới, mở rộng quyền lợi, tăng mức hỗ trợ và đơn giản hóa thủ tục cho người tham gia. Chính sách nâng mức hỗ trợ tối thiểu lên 50% sẽ tạo ra nhiều tác động lâu dài: thúc đẩy bao phủ 100% BHYT trong học đường, bảo đảm công bằng trong tiếp cận y tế và được coi là khoản đầu tư chiến lược cho thế hệ tương lai.
Điểm đáng chú ý trong Nghị định 188/2025/NĐ-CP là cụm từ “tối thiểu 50%”. Điều này mở ra khả năng các địa phương, tùy điều kiện ngân sách, có thể hỗ trợ thêm từ nguồn địa phương, quỹ khuyến học hoặc xã hội hóa để giảm tối đa phần đóng góp của phụ huynh.
Các chuyên gia khuyến nghị, phụ huynh nên chọn phương thức đóng BHYT 12 tháng để đảm bảo quyền lợi xuyên suốt, tránh trường hợp quên gia hạn khi chọn đóng 3 hoặc 6 tháng, khiến HSSV có nguy cơ mất quyền lợi nếu không may cần khám chữa bệnh.
Với chính sách mới, mỗi HSSV không chỉ được chia sẻ gánh nặng tài chính mà còn được bảo đảm tiếp cận y tế công bằng, đầy đủ, góp phần xây dựng một thế hệ khỏe mạnh cho tương lai đất nước.
