Phân tích - Bình luận

TPO - Theo Forbes (*), việc quân đội Myanmar từ chối công nhận kết quả bầu cử và việc Cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi bị bắt có thể giống như một sự tái hiện lại lịch sử Myanmar.

TP - Tổng thống đắc cử Joe Biden sở hữu ký ức đầy lạc quan về Trung Quốc. Năm 2000, ông bỏ phiếu ủng hộ Quan hệ Thương mại Bình thường Vĩnh viễn (PNTR) giữa Mỹ với TQ. Song các diễn ngôn dịp bầu cử tổng thống đầu tháng 11 cho thấy ông dường như muốn xét lại niềm tin quá vãng của mình.

TP - Những gì may cho Trump tại bầu cử 2016 hầu như không thấy tái hiện. 

TPO - Chính sách "Nước Mỹ trên hết" của Tổng thống Mỹ Donald Trump tạo điều kiện cho Trung Quốc vươn lên dẫn dắt toàn cầu, nhưng Bắc Kinh đã không duy trì được lợi thế đó mà nhanh chóng bị nhiều nước trên thế giới nghi ngờ, thậm chí ghét bỏ vì nhiều lý do.

TP - Đấu trường Mỹ-Trung ở Đông Nam Á không còn giới hạn trên Biển Đông nữa mà lan sang cả Mekong, con sông dài 4.350 km chảy qua sáu quốc gia. Ngay sau cuộc họp của Trung Quốc (TQ) với năm nước hạ nguồn Mekong, lần đầu tiên Mỹ cũng làm thế. Mekong đang trở nên nóng và đặt ASEAN vào thế lưỡng nan mới.

TP - Mỹ có chìm dần hay không thì còn phải bàn nhưng Trung Quốc quả tình ngày càng ồn ào. Liên Hợp Quốc (LHQ), vũ đài quốc tế lớn nhất, là nơi chứng kiến tài xoay xở của họ. Nghịch lý ở chỗ sự trỗi dậy tưởng hòa bình luôn đính kèm gia tăng hung hăng khắp nơi, đặc biệt ở biển Đông.

TP - Dự án Vành đai Con đường (BRI) của Trung Quốc (TQ) ở lục địa già có thể lỡ đà bởi khủng hoảng chưa hồi kết ở Belarus. Từ rất sớm, Bạch Nga được chọn làm điểm xuất phát nhằm xâm nhập Liên minh châu Âu (EU), đích đến của BRI tại châu lục này. Thế sự Belarus bất luận thế nào cũng khó làm chệch đường BRI nhưng đáng nói ở chỗ không phai tính toán nào của TQ cũng toàn bích.

TPO - Không giống như nhiều cuộc xung đột đã “đóng băng” khác ở Liên Xô cũ, tranh chấp Nagorno-Karabakh hầu như do các tác nhân địa phương thúc đẩy. Nga vẫn là tác nhân bên ngoài quan trọng nhất, nhưng khả năng quản lý, kiểm soát ít hơn nhiều, xung đột còn hạn chế. Nhưng đã nổi lên vai trò của người Thổ.

TPO - Vào ngày 27 tháng 9, các cuộc giao tranh đã nổ ra giữa quân đội Armenia và Azerbaijan, hai quốc gia xung đột dai dẳng về khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh kể từ những ngày cuối cùng của Liên Xô.

TP - 45 ngày còn lại cho đến thời điểm bẩu cử chính thức càng làm nóng rẫy khát vọng vaccine COVID-19 trước cuối tháng 10 cho dân Mỹ. Tổng thống Donald Trump chi núi tiền cho vaccine mà mọi thứ vẫn tít mù. Bỏ qua một bên ngoa ngôn của ông, chậm ra vaccine COVID-19 phần không nhỏ có lẽ do khan hiếm đoàn kết quốc tế.

TP - Giới chức Mỹ đã chọn một thư viện cách thủ đô Washington DC 39 giờ bay cho một động thái hiếm hoi. Tại Thư viện Tổng thống Nixon, ngày 23/7, ngoại trưởng Mike Pompeo đọc diễn văn cuối cùng trong chuỗi bốn bài xác định lập trường của Mỹ về Trung Quốc (TQ). Không dễ tập hợp liên minh chống TQ như Nhà Trắng mong đợi nhưng bước ngoặt thì có.

TP - Ấn Độ dường như vẫn đau buốt cuộc chiến gạch đá hôm 15/6 ở thung lũng Galwan khiến 20 lính quê nhà tử nạn. Cùng với cấm lưu hành các ứng dụng TikTok và Alipay của Trung Quốc (TQ), Ấn Độ còn chiếm một cứ điểm hiếm hoi ở vùng biên giới tranh chấp Himalaya. Quyết đoán của Ấn Độ sau nhiều năm lép vế có thể tổn hại hàng loạt tham vọng của TQ.

TP - Ấn Độ và Trung Quốc lại vừa đẩy quả bóng giải quyết vấn đề biên giới nóng rẫy sang sân của nhau. Ấn muốn gỡ từng nút thắt còn Trung thích xem xét một cách toàn diện. Điều đó có nghĩa một bên chủ trương “không vội vàng” và nó thuộc về ba nguyên tắc xử lý tranh chấp của TQ không chỉ với láng giềng đông dân nhất nhì thế giới.

TPO - Cuộc đối đầu leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc rất nguy hiểm vì hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang trong giai đoạn chưa từng có trong lịch sử.

TPO - Đang có nhiều lo ngại ở cả hai bên bờ Thái Bình Dương rằng Mỹ và Trung Quốc có thể tiến đến mức cắt đứt hoàn toàn với nhau, thậm chí xảy ra một cuộc xung đột trực tiếp trong vài tháng tới. 

TP - Cuối tháng 6 tại Hạ viện Mỹ có cuộc điều trần tham vọng biển của Trung Quốc (TQ). Nguy hiểm cấp bách là TQ ngày càng ép các đối thủ theo hướng có lợi cho mình. Nguy hiểm tiềm tàng là TQ làm xói mòn độc lập của các quốc gia và đe dọa tăng trưởng bền vững toàn cầu.

TPO - Đó là nhận xét của nhà nghiên cứu Mark Beeson về Trung Quốc, đăng trên tạp chí Interpreter của Viện Lowy (Úc).

TP - Vụ choảng nhau theo kiểu đường phố đêm 15/6 trên sườn Himalaya khiến nhiều chục lính Ấn-Trung chết làm đứt một giao thức tế nhị. Hôm ấy cũng trùng sinh nhật của một lãnh đạo mà không có lời chúc của người nọ cho người kia. Đấy chưa hẳn nhất thời giận hờn khi họ ngọt bùi với nhau khá lâu rồi.

TPO - Nguy cơ xảy ra xung đột giữa Mỹ và Trung đang ở mức cao hơn bao giờ hết vì các kênh trao đổi song phương giữa lực lượng vũ trang hai nước đã gần như không còn hoạt động, các chuyên gia Trung Quốc cho biết.

TPO - Việc Nepal hôm 18/6 thông qua bản đồ lãnh thổ mới, trong lúc Ấn Độ rơi vào khủng hoảng biên giới nghiêm trọng với Trung Quốc, cho thấy mối quan hệ giữa hai đồng minh truyền thống bị xáo trộn như thế nào khi Bắc Kinh gia tăng ảnh hưởng ở khu vực. 

TP - Nhiều thứ trong vụ đấm nhau ở biên giới Ấn-Trung đêm 15/6 làm chết hàng chục binh sỹ vẫn tít mù.

TPO - Sau đợt đụng độ biên giới vào tối 15/6 khiến vài chục binh lính Ấn Độ và Trung Quốc thiệt mạng, hai bên đang nỗ lực xuống thang dù một số tiếng nói ở Ấn Độ kêu gọi cần phải đáp trả quyết liệt hơn. 

TPO - Lần đầu tiên sau gần ba năm, ba tàu sân bay Mỹ đang tuần tra trên vùng biển Ấn Độ - Thái Bình Dương, một màn trình diễn lớn của lực lượng hải quân Mỹ trong một khu vực bị cuốn theo căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc. Đây cũng là dấu hiệu cho thấy hải quân Mỹ đã trở lại sau những ngày tồi tệ nhất do sự bùng phát coronavirus.

TP - Sau vụ cảnh sát ghì cổ George Floyd đến chết ngày 25/5, hàng loạt cơ sở giáo dục Mỹ tính chuyện quay lưng với cảnh sát. Một trong bốn hệ thống trường công lớn nhất ở Mỹ là Trường công Chicago (CPS) vừa tiên phong việc này. Cảnh sát dường như ngày càng giảm tính chính danh với công dân của chính mình.

TP - Vừa học cao học vừa làm việc cho tổ chức từ thiện HTA, tôi thầm mong thành phố nơi tôi ở (Los Angeles) sớm qua đại dịch COVID-19. Ngờ đâu nước Mỹ lại chìm trong bạo loạn, đau thương. 

TP - Càng cảnh báo, tổng thống Donald Trump càng muốn dùng thuốc sốt rét chiến với COVID-19 và ông dùng thật. Ông khoe đã xài hơn tuần và hứa dừng cuối tuần này sau khi bị phản đối dữ. Người đứng đầu cường quốc khoa học hàng đầu thế giới hành động phản khoa học gợi đến cái gì đó bất bình thường của thế giới sùng khoa học.

TP - Một nữ nhà báo Mỹ gốc Trung Hoa vừa được mệnh danh “Nữ hoàng Cách ly”. Ba tháng, cô qua bốn lần cách ly tại bốn thành phố ở hai châu lục. Trực quan từ nhà báo họ Tần cho thấy nhiều cái rồi đây phải thay đổi.

TP - Tuần rồi Iran bất ngờ khiêu khích Mỹ. Không chỉ cho hàng đàn tàu cao tốc bao vây tàu chiến Mỹ, tướng Iran lại tấn công kẻ thù bằng ngôn từ mạnh nhất. Cớ sao có sự kỳ cục giữa lúc đại dịch coronavirus đang tàn phá cả hai nước?

TP - Nhiều tổ chức tình báo tìm cách thích nghi với coronavirus đang hiện diện ở 210 nước và làm hơn 100.000 người chết sau ba tháng đầu năm. Tình báo Israel nhập cuộc chống dịch trong khi nhiều nước đẩy mạnh do thám dưới cái vỏ đại dịch. Trường hợp Israel báo hiệu xu thế tình báo toàn cầu có thể thay đổi căn bản nhiệm vụ.

TPO - Ấn Độ lần này cố gắng gây ấn tượng mạnh đối với Tổng thống Mỹ Donald Trump trong chuyến thăm đầu tiên của nhà lãnh đạo nền kinh tế lớn nhất hành tinh đến quốc gia đông dân thứ hai thế giới.