Tính đến tháng 12/2015, cả nước có 106.423 người nhiễm HIV đang được điều trị ARV. Riêng tại TPHCM, số đang điều trị ARV là 27.350 bệnh nhân, trong đó có khoảng 19.000 bệnh nhân có hộ khẩu thường trú tại thành phố. Phần lớn bệnh nhân HIV/AIDS đều nằm trong đối tượng nghèo và cận nghèo, không có tiền mua thuốc hoặc thanh toán các chi phí liên quan đến điều trị.
Theo Bộ Y tế, BHYT sẽ là giải pháp tài chính bền vững để điều trị lâu dài cho người nhiễm HIV/AIDS trong khi nguồn viện trợ quốc tế dần thu hẹp. Để người nhiễm HIV có thể tiếp cận được với thuốc điều trị, BHYT chính là “phao cứu sinh” của họ. Thông tư 15 năm 2015 của Bộ Y tế đã mở ra hướng mới, cho phép người tham gia BHYT khi sử dụng các dịch vụ y tế liên quan đến HIV/AIDS tại các cơ sở y tế đều được thanh toán BHYT. Theo đó, người nhiễm HIV trên cả nước sẽ được mua BHYT, giảm gánh nặng chi phí điều trị.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, việc triển khai BHYT cho đối tượng này gặp không ít khó khăn. Nhiều người không sẵn sàng dùng thẻ BHYT vì sợ lộ danh tính, sợ kỳ thị. Mặc khác, một số vướng mắc trong hệ thống y tế khiến nhiều cơ sở khám chữa bệnh cho người nhiễm HIV không ký được hợp đồng với phía BHYT. Cụ thể, quỹ BHYT chỉ có thể chi trả cho các dịch vụ y tế thuộc phạm vi thanh toán của BHYT và cho các cơ sở y tế có chức năng khám chữa bệnh, nhưng phần lớn các cơ sở đang điều trị HIV/AIDS hiện nay không có chức năng khám chữa bệnh nên không được BHYT thanh toán.
Sở Y tế TPHCM cho biết, đến năm 2015, đã triển khai được 33 phòng khám ngoại trú điều trị cho người nhiễm HIV. Chương trình thí điểm BHYT cho bệnh nhân HIV/AIDS cũng được triển khai tại quận 8 và Thủ Đức. Thời gian tới, thành phố sẽ triển khai lồng ghép cơ sở điều trị HIV/AIDS vào hệ thống khám bệnh, chữa bệnh chung của bệnh viện theo quy chế điều trị ngoại trú. Đồng thời, xây dựng quy trình khám chữa bệnh BHYT cho bệnh nhân HIV/AIDS phù hợp với qui định.
Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế các tỉnh thành khẩn trương kiện toàn các cơ sở điều trị HIV/AIDS để thực hiện được việc khám chữa bệnh HIV/AIDS do BHYT chi trả. Công tác này cần được hoàn thành trước ngày 30/6.
