Câu chuyện văn hóa

Mệt mỏi với cuộc sống xô bồ ở chốn thị thành ồn ào, đông đúc, nhiều người tìm lối thoát bằng cách lên rừng trải nghiệm cuộc sống nguyên thủy, học hỏi kỹ năng từ tổ tiên loài người như săn bắn, hái lượm, tắm suối, ngủ trên cây…

TP - Ẩm thực Việt vốn hấp dẫn. Cứ hễ ở đâu nông sản bốn mùa dồi dào, gia vị phong phú, bò gà lợn đầy sân, tôm cua cá kín ao là tự khắc đồ ăn sẽ ngon, cũng bởi các bà nội trợ sẵn nguyên liệu để thỏa sức sáng tạo. Mà phàm đồ ăn ngon thì dân chốn đó cũng ham mê ăn uống.

TP - “Như những ngọn gió” là câu cuối trong lời Nguyễn Huy Thiệp đề từ cho mười truyện ngắn về bản Hua Tát của mình, cũng là tên một tập sách của “vua truyện ngắn Việt Nam”. Còn tôi từng viết từ dăm bảy năm trước rằng Hà Nội mỗi ngày thêm tạp nhưng nếu vắng đi những của hiếm, độc lạ như Nguyễn Huy Thiệp, mới gọi là nguy cơ cao…

TP - Nghe oai! Oách? Bên một nhân vật khổng lồ thứ 16 (chữ của nhà thơ Thanh Thảo, ý chỉ một thành viên Bộ Chính trị của những năm đầu 2000)? Nhưng những suy đoán cùng suy diễn đều trật lấc. Số là tại Đại hội Nhà văn X, được ngồi bên nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, Đại biểu Đoàn Thừa Thiên – Huế, lại là vị trí ở hàng ghế cuối của Hội trường khách sạn La Thành.

Cũng lâu rồi những lúc bâng khuâng Tết, người Hà Nội đã mất dần thói quen đọc sách.

TP - “Chăn trâu thổi sáo” và “Chăn trâu thả diều” nằm trong số những bức tranh nổi tiếng nhất của làng tranh dân gian Ðông Hồ (thị trấn Hồ, Thuận Thành, Bắc Ninh). Về làng Hồ, được nghe và ngắm những bức tranh trâu, có dịp ngẫm về việc bảo tồn dòng tranh Tết độc đáo, hồn cốt xưa trong nhịp sống hiện đại.

Năm 2020 là năm của biến cố lớn do đại dịch COVID-19 mà mỗi người đều phải trải qua. Nhưng trong biến cố, mỗi người đều đã vượt lên để khẳng định mình và hy vọng, lạc quan vào một ngày mai tươi sáng hơn. Những văn nghệ sỹ trẻ đã sống và đã mong như thế.  

Năm 2020 đầy biến động đang dần khép lại, như vậy cũng đồng nghĩa với việc Người Việt Nam sắp đón Tết Nguyên đán (Tết truyền thống – Tết Việt), và tôi cũng chuẩn bị đón cái Tết Việt thứ 9 của mình.

Giải Marathon Tiền Phong 2020 tổ chức tại đảo Lý Sơn là một  trong những sự kiện nổi bật tại Quảng Ngãi và trên hòn đảo tiền tiêu này trong mươi năm lại đây. Ông giáo Dương Quỳnh, người cao tuổi nhất ở đảo nhìn sự kiện này bằng hồi ức xâu chuỗi lịch sử trăm năm. Cụ giáo Quỳnh nay đã ngoài 100 tuổi, nhưng vẫn đi lại bình thường, luôn nhớ về đảo thời còn là Cù Lao Ré.  

TPO - Vào dịp Tết, rất nhiều những tập tục theo quan niệm dân gian được người dân truyền tay nhau để thực hiện với hi vọng năm mới thật hạnh phúc, công việc suôn sẻ hanh thông.

Trong cuộc trò chuyện với phóng viên Tiền Phong nhân dịp Tết Tân Sửu, Đại sứ (ĐS) Palestine tại Việt Nam Saadi Salama mô tả tỉ mỉ cái ngon của món phở gà khiến một người đến từ một nền văn hóa ẩm thực hoàn toàn khác như ông bị nghiện, bị “Việt hóa”.

TP - Đến Rạp xiếc Trung ương sẽ thấy trâu nhảy chân sáo, vừa đi vừa quỳ, đi qua cầu nhỏ, đi vắt chéo chân kiểu trình diễn thời trang, hoặc vừa đánh trống vừa lắc lư đầu rất “phởn”…

TPO - Những ngày cuối năm, trước việc dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp và thực hiện chủ trương của TPHCM phòng ngừa dịch bệnh ở mức độ cao nhất, các sân khấu kịch tại TPHCM đồng loạt thông báo hủy lịch diễn Tết, kéo theo rất nhiều hệ lụy.

Tết nhất đương nhiên nên nói những chuyện tươi sáng nhưng câu chuyện của chúng tôi lại xoay quanh những chủ đề dễ mà vui buồn lẫn lộn như hòa giải dân tộc hoặc “người nổi tiếng nhất văn đàn” Nguyễn Huy Thiệp đang bệnh trọng… Hơn nữa, hớn hở dù sao cũng không phải tạng của tác giả “Nỗi buồn chiến tranh”.

TP - Dãy núi Yên Tử (Quảng Ninh) linh thiêng với bề dày lịch sử, văn hóa, đạo Phật. Có vị vua quyết từ bỏ ngai vàng, điện ngọc để lên núi thiền tu sau đó hóa Phật. Tại đây còn có một quần thể linh mộc cây xích tùng cổ được người xưa trồng vẫn trường tồn hơn 700 năm cho đến ngày nay.  

Christopher Woods kể “Tôi trực tiếp nấu và trình bày món cho các ngôi sao, diễn viên ăn trên phim". Còn Lê Thị Tô Diệp nhớ: “Mình bước lên du thuyền Âu, Mỹ làm cooking show đội bếp thường ngạc nhiên trước cô đầu bếp bé nhỏ mà cười to và tươi rói”. Vợ chồng cùng nghề, chèo chống qua năm đại dịch 2020 thật gian nan.

Năm 2020, Sở Văn hóa-Thể thao (VHTT) Thừa Thiên-Huế đi đầu vận động nam, nữ công chức vận áo dài đến công sở mỗi thứ hai đầu tháng dù có những ý kiến trái chiều. Dẫu vậy, Đề án xây dựng Huế là "kinh đô áo dài" vẫn đang được xúc tiến.

TP - Thế giới đã trải qua một năm chứng kiến nhiều sự thay đổi chưa từng có. Cơn đại dịch khiến người ta quay về với những điều căn bản hằng ngày là cái ăn, cái mặc, chuyện đi lại, chuyện đi làm, chuyện đi học… Những thứ trước đây vốn là “chuyện thường ngày ở huyện” thì bây giờ bỗng chốc hóa khó khăn. Người ta ít nói về những điều “phù phiếm” như đi khám phá những miền đất mới, đi thưởng thức một buổi hoà nhạc, ngay cả chuyện đi xem một trận bóng đá cũng là điều khó khăn.

TP - Đến Kế Môn, tôi được trải nghiệm bức tranh đầy màu sắc của một làng nghề cổ nhưng cực kỳ phát triển.

“Tôi quê ở Minh Trí, Kim Anh, Phúc Yên, nay thuộc Sóc Sơn, Hà Nội nhưng gia đình tôi sống ở Hà Nội, làm nghề xuất bản sách”. Nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn mở đầu, cắt nghĩa về nghiệp văn chương và những gì mà ông theo đuổi.

TP - Năm 2020 là năm mất mát lớn của làng nghệ thuật Việt Nam khi có nhiều nghệ sỹ ra đi, trong đó có nhiều nghệ sỹ lớn đã in dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả như diễn viên điện ảnh Chánh Tín, NSND Lý Huỳnh, nhạc sỹ Lam Phương, ca sỹ Thái Thanh…

Tôi có lần là “trại trưởng” trại sáng tác của Hội nhà văn Hà Nội. Một lần chúng tôi- khoảng 15 người -đi trại viết ở Tam Đảo. Mọi người rất nghiêm túc ngồi sáng tác, nhưng đến giờ ăn là tha hồ tếu.

TPO - Đặng Tiến vẽ phong cảnh đã thành một “lối” riêng, quyến rũ người thưởng lãm bấy lâu. Tranh của họa sỹ Hải Phòng thuộc hàng “ăn khách” hiện nay. Nhưng có một dòng tranh độc đáo Đặng Tiến hay khoe dịp tết, ấy là tranh về đàn bà.

TPO - Hồ Hữu Hạnh nổi tiếng với biệt danh “chim cánh cụt” giờ đây đã là một chàng sinh viên năm nhất, tháo vát đảm đương mọi chuyện dù cơ thể không lành lặn.

TPO - Vượt qua sự nghiệt ngã của số phận với khuôn mặt bị biến dạng vì axit do chính bố ruột gây ra, nữ người mẫu kiêm diễn viên vẫn vươn lên để làm chủ cuộc đời.

TPO - Lễ ra mắt bộ phim Trạng Tý mới đây đã trở thành nơi giãi bày những tâm sự của ê kíp làm phim xung quanh vấn đề bộ phim Trạng Tý có vi phạm tác quyền hay không?  

TPO - Đến với hội An, dưới những nếp nhà cổ rêu phong, nằm nép mình bên dòng sông Hoài êm đềm, thu hút sự tò mò của du khách là những chiếc mặt nạ đầy ấn tượng với đường nét tỉ mỉ, công phu. Tác giả của kỳ công ấy là nghệ nhân Bùi Quý Phong (65 tuổi), người chuyện vẽ “mặt nạ thời gian”

TPO - Một thời ở Sài Gòn, người nghe nhạc đã bị nhầm lẫn bởi có tới 2 ca sỹ Lệ Thu. Cả 2 ca sỹ đều rất nổi tiếng và khẳng định giọng ca của mình qua nhiều ca khúc có tên tuổi nên đã có người tưởng 2 là một.

TPO - Phạm Duy viết “Nước mắt mùa thu” bằng cảm hứng từ nghệ danh Lệ Thu.  Nghe nói, cũng từ nghệ danh  đượm mùi thi ca này, Trịnh Công Sơn đã viết “Chiếc lá thu phai” . Không chỉ lọt mắt xanh Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Lệ Thu còn là lựa chọn hàng đầu trong những sáng tác của nhạc sỹ Trường Sa, tác giả của nhiều tình khúc nổi tiếng: “Mùa thu trong mưa”, “Xin còn gọi tên nhau”…

TPO - Cô Thu Anh - Con gái nhạc sư Nguyễn Vĩnh Bảo kể cha cô đã nhập viện từ hồi giữa năm 2020. Tưởng rằng Nhạc sư đã sớm ra đi vào đầu tháng 12/2020 nhưng tiếng đàn của học trò đã níu chân Nhạc sư ở lại trên cõi trần gian thêm một thời gian nữa.