Trong khuôn khổ Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Bình lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030, Tỉnh Đoàn Ninh Bình phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh tổ chức đã diễn ra tọa đàm “Tiên phong ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp của thanh niên Ninh Bình”.
Phát biểu đề dẫn tại tọa đàm, chị Ngô Thị Thùy Trang - Phó Bí thư Tỉnh Đoàn Ninh Bình nhấn mạnh, trong kỷ nguyên số, thanh niên được xác định là nguồn nhân lực quyết định năng lực cạnh tranh của tỉnh.
“Làn sóng" chuyển đổi số đã len lỏi vào từng ngõ ngách của đời sống thanh niên Ninh Bình. Đáng chú ý, chương trình đồng hành khởi nghiệp của Tỉnh Đoàn không chỉ dừng lại ở tập huấn mà đã đi vào thực chất với những con số ấn tượng: 13 dự án đã gọi vốn thành công với tổng số vốn lên tới 25 tỷ đồng thông qua các Ngày hội đầu tư và khởi nghiệp.
Tuy nhiên, theo chị Trang, vẫn còn một số “điểm nghẽn" cần khơi thông để xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đồng bộ, hoàn thiện cơ chế hỗ trợ nguồn lực, môi trường thử nghiệm công nghệ mới. Đây là bài toán đặt ra cho tổ chức Đoàn trong nhiệm kỳ 2025 - 2030 để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
Cơ hội “ngút ngàn” cho người trẻ
Tại tọa đàm đã giới thiệu, chia sẻ nhiều mô hình thanh niên khởi nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ, bền vững. Điểm nhấn của của chương trình là phần trao đổi, chia sẻ của các diễn giả là chuyên gia, nhà quản lý và doanh nhân thành đạt đã “truyền lửa” cho đoàn viên, thanh niên đất Cố đô bằng những góc nhìn thực tế, thẳng thắn, tâm huyết.
TS. Đinh Việt Hòa - Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp Quốc gia nhấn mạnh, chưa bao giờ đất nước có cơ hội lớn như bây giờ, doanh nhân được coi là chiến sĩ trên mặt trận kinh tế; kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia; dư địa khởi nghiệp của Việt Nam còn rất rộng.
Theo ông Hòa, Ninh Bình hội tụ những thế mạnh “trời phú” để khởi nghiệp, từ nông nghiệp, du lịch sinh thái, tâm linh đến công nghiệp văn hóa. Các bạn trẻ cứ làm đi, đừng sợ thất bại!
Riêng tỉnh Ninh Bình với 3,8 triệu dân nhưng chưa đến 40.000 doanh nghiệp. Để đạt mức bình quân của các nước phát triển, tỉnh còn thiếu khoảng 45.000 doanh nghiệp nữa trong 5 năm tới.
“Đây là cơ hội ngút ngàn, nếu không làm nhanh, 5 năm nữa sự cạnh tranh sẽ rất kinh khủng”, ông Hòa nhận định.
Trực tiếp giải đáp thắc mắc về định hướng công nghệ, ông Tạ Quang Phương - Phó Giám đốc Sở Khoa học và công nghệ tỉnh Ninh Bình, khẳng định: “Các bạn đừng khởi nghiệp vì trend (trào lưu), hãy khởi nghiệp vì tỉnh Ninh Bình, vì các bài toán tỉnh đang cần giải”.
Ông Phương gợi mở 4 lĩnh vực trọng yếu mà tỉnh đang rất cần hàm lượng chất xám của thanh niên, gồm: du lịch và công nghiệp văn hoá; nông nghiệp công nghệ cao; thương mại điện tử; xây dựng chính quyền số.
Trong đó, rất cần xây dựng các Super App (siêu ứng dụng) hoặc Mini App tích hợp tìm kiếm, đặt phòng, ẩm thực; số hóa di sản và sử dụng Big Data để phân tích hành vi du khách; ứng dụng IoT, cảm biến đo môi trường nước tự động, hướng tới nông nghiệp giá trị cao và xuất khẩu; sử dụng AI để “kể câu chuyện” cho từng sản phẩm OCOP, thổi hồn vào sản phẩm để tiêu thụ tốt hơn...
Sở Khoa học và Công nghệ cùng Tỉnh Đoàn sẽ là người bảo trợ, đồng hành cùng các bạn, kể cả khi các bạn thành công hay thất bại”, ông Phương nói.
Bà Nguyễn Thị Liên - Giám đốc Chiến lược và Chuyển đổi, Công ty Cổ phần Công nghệ Vindu cho rằng, rào cản không nằm ở công nghệ, nó nằm ở con người. Rào cản lớn nhất của thanh niên hiện nay không phải thiếu thông tin, mà là có quá nhiều lựa chọn.
Bà Liên khuyên các bạn trẻ đừng coi công nghệ là mục đích, hãy coi đó là phương tiện. Ví dụ, muốn bán sản phẩm OCOP ở làng quê, hãy nghĩ xem dùng công nghệ gì để xây dựng sự nghiệp đó.
“Hãy tận dụng công nghệ để học liên tục, coi việc học như cơm ăn hàng ngày. Hãy giữ tinh thần khởi nghiệp máu lửa và trách nhiệm”, bà Liên nhấn mạnh.
Nhân tài cần "đất diễn"
Trao đổi về việc thu hút nhân tài, TS. Phạm Huy Hiệu - Giảng viên, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đổi mới, trường Đại học VinUni, Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2024, nhận định kinh tế thế giới hiện nay không còn dựa trên nguồn lực truyền thống như nhân công giá rẻ hay tài nguyên, mà phụ thuộc hoàn toàn vào khả năng sáng tạo tri thức mới. Với người làm khoa học và nhân tài công nghệ, lương không phải là yếu tố quyết định duy nhất.
"Điều quyết định là môi trường làm việc, là bài toán có đủ thách thức hay không? Lãnh đạo trực tiếp có tin tưởng và giao quyền cho họ trong việc quyết định vấn đề chuyên môn và chi tiêu ngân sách hay không", anh Hiệu nói.
Theo anh Hiệu, nếu không được tin tưởng giao những việc khó và không có quyền quyết định, nhân tài dù có về cũng sẽ ra đi. Do đó, bên cạnh chính sách đãi ngộ, cần một tinh thần trọng thị, kiên nhẫn và chấp nhận sự khác biệt cá tính của người tài.
TS. Hiệu cho biết trở về nước làm việc với khát vọng xây dựng những chương trình nghiên cứu có năng lực cạnh tranh quốc tế ngay trên sân nhà. Động lực lớn nhất giúp anh và các cộng sự vượt qua khó khăn chính là tìm thấy ý nghĩa trong công việc; là nỗ lực nghiên cứu tạo ra công nghệ giải quyết các bài toán cụ thể của đất nước.
Gửi gắm thông điệp đến đoàn viên thanh niên, TS. Đinh Việt Hòa tặng các bạn trẻ 3 từ khóa là "Khiêm nhường" để học hỏi; "dấn thân" để chấp nhận thách thức làm chủ; và "bao dung" không chỉ cho những thất bại mà còn phải biết bao dung, hân hoan với sự thành công của người khác, tránh thói đố kỵ.
Ông Tạ Quang Phương bày tỏ tâm đắc với triết lý "Hãy làm việc để có niềm vui, đừng thấy vui mới làm" và nhắn nhủ các bạn trẻ rằng, khi nghiêm túc làm việc sẽ nhận ra cái khó, từ đó biết trân trọng người khác và trân trọng chính sản phẩm mình làm ra.
Với góc nhìn của một nhà khoa học, TS. Phạm Huy Hiệu nhấn mạnh vào sự "học tập". Trong thời đại AI và các thuật toán có thể ra quyết định nhanh hơn con người, chỉ có sẵn sàng học hỏi, làm chủ tri thức mới giúp thanh niên kiểm soát được tương lai.
Từ góc độ doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Liên gửi đến thông điệp "Fast" (Nhanh). Bà khuyên các bạn trẻ hãy mạnh dạn thử nghiệm và thất bại nhanh khi còn trẻ, bởi không ai có thể trải nghiệm hay sống thay cho mình.
Trao đổi tại tọa đàm, anh Trần Ngọc Nam, Uỷ viên Ban Thường vụ T.Ư Đoàn, Tỉnh uỷ viên, Bí thư Tỉnh Đoàn Ninh Bình nhấn mạnh vai trò của thanh niên trong việc đưa công nghệ vào cuộc sống. Những người trẻ luôn đam mê, muốn khám phá về công nghệ, hãy hướng dẫn người lớn tuổi, người chưa biết.
Nhắn nhủ tới các bạn trẻ, Bí thư Tỉnh Đoàn Ninh Bình Trần Ngọc Nam đã dẫn lời của cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh như một lời hiệu triệu: Mỗi thanh niên hãy sống những ngày đẹp nhất, hãy bắt tay vào những việc làm bình thường hàng ngày nhưng có ích cho đời.