Cấp bách khơi thông các điểm “nghẽn” pháp lý
Sáng 8/12, Chính phủ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn tại địa bàn Thủ đô.
Theo Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Hà Nội đang triển khai một khối lượng lớn các dự án trọng yếu, bao gồm các dự án đầu tư công, dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược, cùng các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị và tái thiết chung cư cũ.
Việc triển khai các dự án quy mô lớn, trọng điểm nêu trên, đặc biệt là các dự án quy mô cực kỳ lớn sẽ triển khai trong thời gian tới sẽ gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, cản trở việc phát huy tối đa vai trò, vị thế của Thủ đô, nhất là bối cảnh tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030.
Trước các thực trạng nêu trên, việc ban hành Nghị quyết cho phép Hà Nội được thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù là cần thiết và cấp bách, nhằm khơi thông các điểm “nghẽn” pháp lý, thu hút đầu tư.
Trên cơ sở đó, dự thảo Nghị quyết quy định thí điểm cơ chế đặc thù với dự án đầu tư công, dự án đầu tư PPP đáp ứng tiêu chí dự án quan trọng quốc gia; dự án sử dụng vốn ngân sách địa phương, nguồn vốn hợp pháp của địa phương trên địa bàn thành phố có tổng mức đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên.
Đáng lưu ý, dự thảo Nghị quyết nêu rõ: Dự án đầu tư công, dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), dự án đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy Chính phủ, Ban chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội, thì mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sẽ bằng 2 lần so với mức quy định.
Trên nhà cao tầng, dưới có ga tầu điện ngầm
Nêu ý kiến tại phiên họp, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đồng tình với chủ trương cần ban hành Nghị quyết thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô một cách thông thoáng, thuận lợi để thu hút được các nguồn lực đầu tư tối ưu nhất.
"Tôi đề nghị phải quy định những khu tái thiết đô thị tăng mật độ dân số phải theo mô hình TOD: Trên là nhà cao tầng xuống dưới phải có ga tầu điện ngầm và không gian ngầm phát triển dịch vụ”
Bên cạnh đó, đại biểu Hoàng Văn Cường cũng hoàn toàn đồng tình với quy định về các biện pháp cải tạo, chỉnh trang, tái thiết khu vực đô thị khi đã có trên 75% số chủ sở hữu nhà và người sử dụng 75% diện tích đất khu vực cải tạo đồng thuận; và được phép quyết định các chỉ tiêu quy hoạch, kiến trúc, dân số. Theo ông, nếu không có cơ chế này thì không thể cải tạo được các khu chung cư cũ xuống cấp, mất an toàn, không có lối thoát nạn khi cháy nổ.
Ngoài ra, đại biểu đoàn Hà Nội cũng đề nghị xem lại quy hoạch khu vực nội đô lịch sử chỉ bao gồm những khu cần bảo tồn, gìn giữ các giá trị lịch sử, như: khu vực Ba Đình, Hồ Tây và khu vực phố cổ - những khu vực này thì không được phép xây cao tầng nên không thể tăng mật độ dân số.
Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, việc quy hoạch cả quận Hai Bà Trưng và Đống Đa (cũ), nơi có rất nhiều khu chung cư cũ, nhà thấp tầng cần cải tạo vào khu nội đô lịch sử là không chỉ tự "trói mình" để hôm nay phải xin cơ chế để cải tạo mà còn đang "trói buộc" người dân trong khu vực này gặp khó khăn trong cải tạo, xây dựng nhà vì nằm trong khu vực nội đô lịch sử.
Đồng tình với đề xuất có chính sách bồi thường thỏa đáng cho người dân khi thực hiện các dự án quan trọng, tuy nhiên, ông Cường cũng đồng tình với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế tài chính: Không nên quy định mức bồi thường gấp 2 lần so với mức quy định. Bởi lẽ, mức quy định bao nhiêu là do thành phố tự quyết định theo hệ số K ở từng vị trí nhân với bảng giá đất.
"Nếu muốn bồi thường bao nhiêu lần thì thành phố tự quyết định hệ số K bằng bấy nhiêu lần. Hơn nữa, Luật Thủ đô cũng đã quy định thành phố tự quyết định chính sách bồi thường, hỗ trợ cho người dân khi cải tạo chỉnh trang đô thị”, ông Cường nêu rõ.
"Nghị quyết này không phải là ưu ái đặc thù cho Thủ đô, mà là một cơ chế thí điểm có giới hạn, với mục tiêu giúp Hà Nội hoàn thành tốt hơn vai trò, trách nhiệm được giao là trung tâm chính trị, hành chính Quốc gia, đồng thời là trung tâm lớn về văn hóa, kinh tế, khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo của cả nước", đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan nhìn nhận.
