Ra nước ngoài xem mô hình, về quê khởi nghiệp
Lúi húi mở từng nắp hộp nhựa nuôi cua trong trang trại, anh Hoàng Việt Hùng (31 tuổi, trú xã Hải Lộc, Nghệ An) vừa kiểm tra sức khỏe vừa cẩn thận kiểm tra chất lượng nước, nhiệt độ để đảm bảo môi trường sống tốt nhất cho đàn cua. “Như thói quen rồi, cứ sáng dậy điều đầu tiên là tôi kiểm tra một lượt các hộp cua để xem sức khỏe, thức ăn, môi trường nước. Có gì biến động hay sự cố là mình có thể khắc phục kịp thời. Nếu chậm trễ sẽ ảnh hưởng lớn đến cua”, anh Hoàng Việt Hùng nói.
Nhờ sự cần mẫn ấy, mỗi tháng anh Hùng thu về trên dưới khoảng 50 triệu đồng từ việc bán cua. Trang trại anh Hùng giờ đã thành điểm đến của nhiều khách hàng trong và ngoài tỉnh, bởi “cua biển” anh bán ra nổi tiếng chắc thịt, thơm ngọt, sạch bệnh và luôn được nuôi bằng 100% hải sản tươi sống.
Thế nhưng, để có ngày hôm nay, anh Hùng đã nếm trải không ít thất bại. Nhiều lứa cua chết trắng, có lần tỉ lệ chết lên đến 90%. “Lần đầu khởi nghiệp, mỗi lần thấy cua chết, tôi buồn lắm, nhưng mỗi thất bại lại cho mình thêm một bài học kinh nghiệm quý báu”, anh Hùng nói và cho hay, duyên đến với con cua xuất phát từ những ngày anh làm việc tại Nhật Bản.
Theo đó, những năm đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản, anh Hùng có dịp quan sát các cơ sở nuôi cua đơn giản nhưng hiệu quả cao. Từ xem xét rồi nghiên cứu, anh Hùng luôn trăn trở và ấp ủ ý tưởng khi về nước sẽ khởi nghiệp trên chính quê hương của mình bằng việc nuôi cua biển. “Ngay lúc đó tôi đã nghĩ, sao mình không thử mang mô hình này về quê? Quê biển Nghi Lộc vốn có lợi thế lớn. Nếu làm được, không chỉ mình có thu nhập, mà bà con cũng có thể học theo”, anh nhớ lại.
Trở về nước, anh Hùng tiếp tục rong ruổi đi nhiều tỉnh thành ven biển để học hỏi thêm kỹ thuật nuôi cua trước khi bắt tay vào thử nghiệm. Thời gian đầu, anh mạnh dạn mua 100 hộp nuôi, cùng 100 con cua giống do ngư dân địa phương đánh bắt. Nhưng kết quả thật phũ phàng: tỉ lệ sống cực thấp, cua chết hàng loạt.
Mày mò tìm hiểu, anh Hùng cũng hiểu được nguyên nhân thất bại đến từ chất lượng con giống và nguồn nước. “Cua thường mắc bệnh đường ruột, gan. Chỉ cần nhìn chất thải là biết cua khỏe hay yếu. Nếu đã mắc bệnh thì rất khó chữa, phải loại bỏ ngay để tránh lây lan”, anh nói.
Lần thứ nhất thất bại, anh Hùng vẫn không bỏ cuộc mà tiếp tục đầu tư mua thêm giống để nuôi. Mãi đến lứa thứ ba, thứ tư, sau hàng loạt điều chỉnh từ kinh nghiệm bản thân và kiến thức học hỏi, tỉ lệ cua sống mới dần tăng lên 60%, rồi 80-90%. Khi đã nắm chắc được tập tính của cua biển và quy trình nuôi, anh Hùng quyết định mở rộng quy mô lên 600 hộp nuôi, chính thức bước vào giai đoạn sản xuất hàng hóa.
Theo anh Hùng, nuôi cua biển không khó nhưng đòi hỏi người nuôi phải kiên trì, tỉ mỉ và tuyệt đối không được chủ quan. Người nuôi phải chăm từng con, từng bữa. Trong đó, quan trọng nhất là giống và nguồn nước nuôi. Cua giống phải khỏe, chân không rụng, màu sắc tươi, di chuyển linh hoạt. Chỉ những con đạt chuẩn mới được đưa vào nuôi. Nguồn nước nuôi là nước biển tự nhiên. Sau khi đưa về được xử lý qua hệ thống lọc, khử khuẩn. Đây là yếu tố sống còn để ngăn chặn mầm bệnh. Quá trình chăm sóc, người nuôi phải theo dõi sức khỏe hàng ngày để quan sát tập tính, tình trạng sức khỏe, chế độ ăn.
Mô hình cua biển xanh của anh Hùng không chỉ mang lại thu nhập cao, mà còn mở ra một hướng đi kinh tế mới cho vùng quê ven biển Nghệ An. Câu chuyện của anh là minh chứng rằng: chỉ cần kiên trì, tìm tòi kỹ thuật và dám làm, dám thay đổi, người trẻ hoàn toàn có thể vượt qua khó khăn, làm giàu ngay trên mảnh đất của mình.
“Giống cua tôi đặt hàng từ các ngư dân đi biển. Tôi sẽ chọn những con khỏe mạnh, đảm bảo về nuôi gối vụ. Nguồn nước và môi trường rất quan trọng, mình chỉ được thêm hoặc thay một ít chứ không được thay toàn bộ, nếu không cua sẽ chết dần dần. Cua thích ở môi trường nhiệt độ mát mẻ, độ mặn của nước vừa phải. Quá trình nuôi nếu phát hiện con cua nào bị bệnh cần phải loại bỏ. Nếu không, cả đàn cua sẽ bị lây lan và thiệt hại lúc đó là rất lớn”, anh Hùng nói.
Anh Hùng chia sẻ thêm, nguồn thức ăn của cua rất đa dạng và dễ kiếm. Trong đó chủ yếu là cá, vẹm xanh, sò, ngao được anh mua từ các ngư dân trong vùng. Nhờ quy trình và kỹ thuật nuôi tốt, thức ăn tự nhiên đảm bảo chất dinh dưỡng, tỉ lệ sống của cua trong trang trại anh Hùng luôn đạt từ 80–90%, sản lượng ổn định, chất lượng vượt trội.
Giấc mơ làm giàu từ con cua biển và kỳ vọng mở ra hướng thoát nghèo
Hiện tại, trang trại cua biển xanh của anh Hùng cung cấp ba dòng sản phẩm chính. Trong đó cua lột dinh dưỡng có giá trị lớn nhất với giá bán từ 650.000-700.000 đồng. Cua thịt và cua gạch dao động từ 500.000 đồng đến 630.000 đồng/kg.
Tuy giá cao nhưng nhiều thời điểm, cua không đủ để bán. Có những khách đặt trước cả tháng để mua được lứa cua đẹp nhất. “Nhất là mùa hè hoặc các dịp lễ, cua không có đủ để bán. Trước khi giao hàng, tôi đều kiểm tra kỹ từng con, đảm bảo thịt chắc, gạch đầy, đúng nhu cầu người mua thì mới bán cho khách”, anh Hùng nói.
Lợi nhuận ổn định, chi phí nuôi ít, mô hình của anh Hùng được xem là một trong những hướng đi mới của thanh niên địa phương, trong bối cảnh nghề biển truyền thống ngày càng bấp bênh.
Lãnh đạo xã Nghi Tiến đánh giá cao mô hình nuôi cua biển vì phù hợp điều kiện địa phương: gần biển, có nguồn giống phong phú, dễ tiếp cận kỹ thuật, vốn đầu tư không quá cao. Nhiều thanh niên, người dân đã tìm đến học hỏi trực tiếp tại trang trại của anh Hùng để khởi nghiệp.
Theo anh Hùng, nếu được hỗ trợ về vốn, kỹ thuật và xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ, mô hình này có thể nhân rộng ra nhiều xã ven biển, giúp người dân chủ động nguồn thu, giảm phụ thuộc vào đánh bắt.
Không những thế, mô hình nuôi cua trong hộp tiết kiệm diện tích, không làm ảnh hưởng môi trường, có thể áp dụng ngay trong sân nhà, phù hợp cả với những hộ ít đất hoặc muốn làm thêm nghề phụ.
Thời gian tới, anh Hùng dự kiến sẽ mở rộng quy mô, xây dựng thương hiệu riêng cho sản phẩm của mình.
“Ước mơ của tôi là không chỉ làm giàu cho bản thân, mà còn giúp thanh niên quê mình có nghề ổn định. Nếu một mình tôi làm được thì nhiều người khác cũng có thể làm được”, anh nói.
Cuối buổi chiều, khi ánh nắng cuối ngày phản chiếu trên những hộp cua lấp lánh, anh Hùng vẫn say sưa với công việc. Nhìn đàn cua khỏe mạnh đang lớn từng ngày, anh nhớ lại những tháng ngày thất bại liên tiếp, có lúc muốn bỏ cuộc. Nhưng chính niềm tin và khát vọng lập nghiệp trên quê hương đã giúp anh bước tiếp.
Mô hình cua biển xanh của anh Hùng không chỉ mang lại thu nhập cao, mà còn mở ra một hướng đi kinh tế mới cho vùng quê ven biển Nghệ An. Câu chuyện của anh là minh chứng rằng: chỉ cần kiên trì, tìm tòi kỹ thuật và dám làm, dám thay đổi, người trẻ hoàn toàn có thể vượt qua khó khăn, làm giàu ngay trên mảnh đất của mình.
Với những tín hiệu tích cực hiện nay, địa phương kỳ vọng mô hình sẽ được nhân rộng, trở thành sinh kế bền vững cho nhiều hộ gia đình, góp phần giúp người dân ven biển thoát nghèo và phát triển kinh tế một cách ổn định, lâu dài.