Thưa bà, nhìn lại thời gian qua, bà đánh giá như thế nào về vai trò của phụ nữ Bắc Ninh trong phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững?
Bà Nguyễn Phương Mai: Có thể khẳng định, phụ nữ Bắc Ninh đã và đang đóng góp trọng lực vào tiến trình phát triển kinh tế - xã hội nói chung và công tác giảm nghèo bền vững nói riêng. Hiện nay, phụ nữ chiếm 49,7% lực lượng lao động toàn tỉnh, đây là một nguồn lực rất lớn. Điều đáng mừng là phụ nữ không chỉ tham gia lao động đơn thuần mà đã thi đua lao động sáng tạo, sản xuất, kinh doanh giỏi, từng bước làm chủ khoa học công nghệ, thích ứng nhanh với yêu cầu của nền kinh tế số và hội nhập quốc tế.
Chính sự đóng góp bền bỉ, linh hoạt và sáng tạo của phụ nữ đã góp phần quan trọng đưa quy mô kinh tế của tỉnh Bắc Ninh thuộc tốp thứ 5 toàn quốc. Những con số này phản ánh rõ nét vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế gắn với nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm nghèo bền vững.
Trong lĩnh vực nông nghiệp – khu vực còn nhiều đối tượng phụ nữ nghèo, cận nghèo. Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh đã có những đóng góp cụ thể như thế nào, thưa bà?
Bà Nguyễn Phương Mai: Trong sản xuất nông nghiệp, phụ nữ Bắc Ninh đã có sự chuyển biến rất rõ nét về tư duy và phương thức sản xuất. Từ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, nhiều chị em đã mạnh dạn ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị, hướng hàng hóa, tham gia xây dựng vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, phát triển sản phẩm chủ lực, sản phẩm OCOP chất lượng cao.
Phụ nữ cũng là lực lượng nòng cốt trong việc triển khai các mô hình thâm canh an toàn sinh học, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, góp phần tạo ra nhiều sản phẩm nông nghiệp có sức cạnh tranh trong khu vực và từng bước vươn ra thị trường quốc tế. Một số cây trồng, vật nuôi chủ lực của tỉnh Bắc Ninh hiện luôn nằm trong tốp đầu cả nước về quy mô và doanh số, trong đó có dấu ấn rất rõ của phụ nữ.
Đặc biệt, phụ nữ Bắc Ninh đã góp phần quan trọng trong việc duy trì và phát triển vùng trồng cây ăn quả Lục Ngạn, Chũ, một trong những vùng sản xuất cây ăn quả lớn nhất cả nước. Song song với đó, trong phong trào xây dựng nông thôn mới, phụ nữ luôn đi đầu, đóng góp thiết thực.
Không chỉ trong nông nghiệp, phụ nữ Bắc Ninh còn tham gia rất mạnh mẽ ở khu vực công nghiệp, dịch vụ. Bà có thể chia sẻ rõ hơn về điều này?
Bà Nguyễn Phương Mai: Đúng vậy. Trong lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ, phụ nữ ngày càng khẳng định vai trò không thể thiếu, đáp ứng kịp thời cả về số lượng lẫn chất lượng lao động cho quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tỉnh Bắc Ninh.
Nhiều chị em đã mạnh dạn thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã, chủ động tìm nghề, tạo việc làm mới cho phụ nữ; đồng thời mở rộng các loại hình dịch vụ, đổi mới phương thức kinh doanh để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Phụ nữ cũng có nhiều sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, góp phần nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và chất lượng dịch vụ.
Bên cạnh đó, chị em còn tích cực tham gia duy trì, phát triển các làng nghề truyền thống như tranh dân gian Đông Hồ, đồ gỗ mỹ nghệ Phù Khê - Đồng Kỵ, gốm Phù Lãng, mỳ Chũ, bún Đa Mai, mây tre đan Tăng Tiến… Qua đó, vừa bảo tồn giá trị văn hóa, vừa tạo sinh kế bền vững, góp phần giảm nghèo tại chỗ.
Một trong những điểm nhấn của Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh là hỗ trợ nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ, giảm nghèo bền vững. Những kết quả nổi bật trong giai đoạn vừa qua là gì, thưa bà?
Bà Nguyễn Phương Mai: Chúng tôi xác định nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ là giải pháp căn cơ để giảm nghèo bền vững. Các cấp Hội đã triển khai đồng bộ, hiệu quả Đề án 939 “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017- 2025” và Đề án 01 của Chính phủ “Hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lao động nữ đến năm 2030”.
Từ năm 2021 đến nay, Hội đã tập huấn, bồi dưỡng kiến thức khởi sự kinh doanh cho 8.248 nữ chủ doanh nghiệp, quản lý hợp tác xã, chủ hộ kinh doanh; hỗ trợ 3.948 phụ nữ khởi nghiệp/khởi sự kinh doanh thông qua cho vay vốn và hỗ trợ sinh kế với tổng trị giá gần 93 tỷ đồng; đào tạo nghề cho 45.269 lao động nữ.
Đặc biệt, Hội đã phối hợp hỗ trợ thành lập 144 hợp tác xã, tổ hợp tác, tổ liên kết, nâng tổng số toàn tỉnh lên 499 mô hình do Hội hỗ trợ thành lập; 100% các mô hình này ký cam kết sản xuất, kinh doanh nông sản an toàn, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm và thu nhập cho phụ nữ.
Công tác đồng hành, hỗ trợ phụ nữ nghèo, cận nghèo vươn lên được Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh triển khai ra sao?
Bà Nguyễn Phương Mai: Hoạt động phụ nữ giúp nhau trong sản xuất, đời sống luôn được duy trì hiệu quả. Các cấp Hội đã huy động nguồn lực để hỗ trợ trên 85 nghìn lượt phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn, với tổng trị giá trên 250 tỷ đồng.
Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh đã chỉ đạo 100% cơ sở Hội rà soát, xây dựng kế hoạch giúp đỡ hộ nghèo, nhất là hộ nghèo do phụ nữ làm chủ. Kết quả, từ năm 2021 đến nay, Hội đã giúp 17.553 hộ nghèo, cận nghèo thoát nghèo, trong đó có 4.153 hộ nghèo do phụ nữ làm chủ thoát nghèo bền vững. Đây là con số rất ý nghĩa, thể hiện hiệu quả thực chất của các mô hình, giải pháp mà Hội triển khai.
Nguồn vốn tín dụng được xem là “đòn bẩy” cho giảm nghèo bền vững. Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh đã làm gì để phát huy hiệu quả nguồn lực này?
Bà Nguyễn Phương Mai: Hội đặc biệt quan tâm nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng. Đến nay, các cấp Hội đã nhận ủy thác, tín chấp với tổng số vốn 7.078 tỷ đồng, giúp trên 100 nghìn lượt phụ nữ vay vốn phát triển kinh tế.
Riêng nguồn vốn Ngân hàng Chính sách xã hội đạt 5.995 tỷ đồng, hỗ trợ trên 85 nghìn hộ gia đình phụ nữ, chiếm gần 50% tổng dư nợ ủy thác toàn tỉnh Bắc Ninh, với tỷ lệ nợ quá hạn rất thấp (dưới 0,006%). Ngoài ra, nguồn vốn 90 tỷ đồng hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp đã giúp 248 dự án vay lũy kế trên 183 tỷ đồng, tăng mạnh so với đầu nhiệm kỳ.
Xin bà cho biết những mục tiêu và khâu đột phá của Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn 2025 – 2030 để giúp phụ nữ giảm nghèo bền vững?
Bà Nguyễn Phương Mai: Giai đoạn 2025 - 2030, các cấp Hội đặt mục tiêu mỗi năm giúp 890 hộ có phụ nữ thoát nghèo, thoát cận nghèo đa chiều; tư vấn, nâng cao năng lực cho 300 phụ nữ khởi nghiệp; hỗ trợ 100 hộ kinh doanh do phụ nữ làm chủ chuyển đổi thành doanh nghiệp.
Khâu đột phá là thúc đẩy phụ nữ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, làm giàu chính đáng, triển khai hiệu quả Đề án của Chính phủ về hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2026 – 2035; phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, hỗ trợ chuyển đổi số, chuyển đổi xanh; xây dựng mô hình “1 phụ nữ - 1 gia đình - 1 mô hình kinh tế”, hình thành cụm dự án sinh kế do phụ nữ làm chủ.
Chúng tôi cũng tiếp tục triển khai hiệu quả Đề án số 01 của Chính phủ “Hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lao động nữ đến năm 2030”; tăng cường giáo dục tài chính toàn diện; qua đó tạo nền tảng vững chắc để phụ nữ Bắc Ninh tiếp tục đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững của tỉnh.
Xin trân trọng cảm ơn bà!
