Báo Tiền Phong đã có cuộc trao đổi với ông Đỗ Hữu Tùng, Phó Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch UBND xã Sông Kôn (TP. Đà Nẵng) về quá trình triển khai và những kết quả của Chương trình Mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn trong thời gian qua.
Tỷ lệ giảm nghèo vượt mức bình quân của thành phố
Xin ông khái quát những kết quả nổi bật trong việc triển khai Chương trình Mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo bền vững trên địa bàn xã Sông Kôn thời gian qua?
Năm 2025 là một năm đầy thách thức khi xã Sông Kôn mới được sáp nhập từ 3 đơn vị hành chính. Tuy nhiên, công tác giảm nghèo đã đạt được những con số rất đáng khích lệ. Tính đến cuối năm 2025, toàn xã đã có 153 hộ thoát nghèo, đưa tổng số hộ nghèo xuống còn 781 hộ. Tỷ lệ hộ nghèo hiện tại là 34,57%; giảm 7,73% so với năm 2024 (giảm khoảng 6%). Đây là một nỗ lực lớn vì mức giảm này cao hơn mức trung bình chung của thành phố.
Bên cạnh đó, chúng tôi đã quyết liệt triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát, đảm bảo 100% người dân có nước hợp vệ sinh. Đặc biệt, việc giải ngân và hướng dẫn các phương án hỗ trợ sản xuất từ nguồn vốn Chương trình Mục tiêu Quốc gia đã được thực hiện đúng kế hoạch, tạo động lực trực tiếp cho bà con.
Về triển khai nguồn vốn, xã đã thành lập Ban quản lý và bộ phận chuyên môn giúp việc thực hiện các Chương trình Mục tiêu Quốc gia; phê duyệt kế hoạch phân bổ nguồn vốn và hướng dẫn triển khai các phương án hỗ trợ phát triển sản xuất từ nguồn vốn giảm nghèo.
Về hạ tầng và an sinh, UBND xã đã triển khai thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát theo kế hoạch; đảm bảo 100% hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh và tỷ lệ thu gom xử lý rác thải đạt khoảng 85%.
Nhìn lại quá trình triển khai Chương trình Mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo bền vững tại xã Sông Kôn, ông đánh giá đâu là chuyển biến quan trọng nhất, thay đổi tư duy thoát nghèo của người dân?
Theo tôi, chuyển biến lớn nhất không nằm ở con số mà nằm ở tư duy. Bà con đã dần xóa bỏ tâm lý trông chờ, ỷ lại vào hỗ trợ của Nhà nước. Thay vì nhận hỗ trợ sinh kế trước mắt, người dân đã chủ động hơn trong việc tìm kiếm "cần câu".
Chúng tôi thấy rõ sự thay đổi thông qua việc người dân tích cực tham gia vào các mô hình kinh tế vườn, kinh tế trang trại. Bà con đã biết áp dụng khoa học kỹ thuật, biết chăm chút cho các sản phẩm đặc trưng của dân tộc mình như: Nếp rẫy, gạo rẫy để xây dựng thương hiệu OCOP.
Cái mới của bà con hiện nay là biết nhìn xa hơn, biết làm kinh tế bền vững thay vì chỉ đủ ăn qua ngày. Chuyển biến quan trọng nhất là sự thay đổi từ việc hỗ trợ thụ động sang chủ động phát triển sinh kế. Người dân đã tích cực hưởng ứng các cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn, đặc biệt, tư duy làm kinh tế vườn, kinh tế trang trại đã hình thành rõ nét.
Hiện, đã có nhiều hộ tham gia vào các dự án kinh tế bền vững như: dự án nếp rẫy, gạo rẫy Cơ Tu để xây dựng sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 sao. Người dân bắt đầu biết ứng dụng công nghệ và tham gia vào các hoạt động xúc tiến thương mại, hội chợ để kết nối tiêu thụ sản phẩm đặc trưng địa phương.
Không chỉ trao vốn mà còn "trao nghề"
Trong bức tranh giảm nghèo chung của địa phương, thanh niên được xác định giữ vai trò như thế nào? Việc hỗ trợ thanh niên thoát nghèo hiện được xã triển khai cụ thể ra sao?
Chúng tôi xác định thanh niên chính là lực lượng tiên phong, là "đầu tàu" trong công cuộc giảm nghèo hiện đại. Thanh niên có sức trẻ, có kiến thức và nhanh nhạy với công nghệ.
Cụ thể, UBND xã đã chỉ đạo các đoàn thể phối hợp tạo điều kiện thuận lợi nhất để thanh niên tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi. Chúng tôi không chỉ trao vốn mà còn "trao nghề" thông qua các lớp tập huấn kỹ thuật.
Đặc biệt, qua các "Tổ công nghệ số cộng đồng", lực lượng thanh niên đã giúp đưa nông sản địa phương lên môi trường số, giúp việc tiêu thụ sản phẩm của bà con không còn bó hẹp trong phạm vi của địa phương nữa.
Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục triển khai các hoạt động hỗ trợ như: tạo điều kiện để thanh niên tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi từ chương trình giảm nghèo và phát triển sản xuất; hỗ trợ đào tạo nghề và tập huấn nghiệp vụ để thanh niên có thể tham gia vào các mô hình kinh tế vườn, trang trại; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, thông qua các "Tổ công nghệ số cộng đồng" để thanh niên dẫn dắt người dân cùng tham gia chuyển đổi số trong sản xuất và tiêu thụ nông sản.
Xin ông chia sẻ những mô hình giảm nghèo, đặc biệt các mô hình của thanh niên, đang phát huy hiệu quả tại xã Sông Kôn?
Hiện nay, Sông Kôn có một số điểm sáng rất đáng tự hào. Thứ nhất là mô hình OCOP với Nếp rẫy và Gạo rẫy Cơ Tu. Đây là những sản phẩm đang được chúng tôi hoàn thiện hồ sơ đạt chuẩn 3 sao, do chính những người trẻ tâm huyết phát triển.
Thứ hai là mô hình kinh tế vườn, trang trại. UBND xã đang hỗ trợ 8 hộ điểm với kinh phí hơn 426 triệu đồng, đa số là các chủ hộ trẻ tuổi. Ngoài ra, các hoạt động kết nối giao thương, đưa sản phẩm về các hội chợ trên địa bàn TP. Đà Nẵng cũng giúp các bạn trẻ học hỏi được cách tiếp cận thị trường chuyên nghiệp hơn.
Trong quá trình thực hiện các hoạt động giảm nghèo bền vững, xã Sông Kôn đang gặp những khó khăn, thách thức gì? Ông có đề xuất, kiến nghị gì để chính sách triển khai hiệu quả, đúng và trúng, góp phần thực hiện tốt các mục tiêu giảm nghèo bền vững?
Khó khăn lớn nhất của Sông Kôn vẫn là tác động của thiên tai. Điển hình như cơn bão số 12 vừa qua đã gây thiệt hại hơn 17 tỷ đồng, khiến nhiều hộ gia đình vừa mới thoát nghèo lại đứng trước nguy cơ tái nghèo. Hiện tại, số hộ cận nghèo của xã cũng đang tăng nhẹ (khoảng 17,62%), đây là áp lực rất lớn đối với chính quyền.
Về đề xuất, tôi mong muốn cấp trên tiếp tục tăng cường các lớp tập huấn chuyên sâu cho cán bộ làm công tác giảm nghèo tại thôn, xã. Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ hạ tầng đặc thù hơn, đặc biệt là hạ tầng điện lưới và giao thông, tái định cư tại các khu vực vùng sâu để tạo điều kiện sản xuất đồng đều cho tất cả bà con.
Tôi cũng mong các hồ sơ hỗ trợ sẽ được phê duyệt nhanh hơn để bà con có nguồn lực triển khai ngay từ đầu mùa vụ năm 2026. Bên cạnh đó, chính quyền thành phố đầu tư thêm nguồn lực cho hạ tầng tại các khu vực dân cư vùng sâu, vùng xa chưa có điện, chưa có đường giao thông nông thôn để tạo điều kiện phát triển kinh tế đồng đều.
Xin cảm ơn ông!