Với tinh thần đổi mới mạnh mẽ, quyết liệt và toàn diện, giáo dục và đào tạo tiếp tục khẳng định vai trò là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.
Đột phá chiến lược từ tư duy đến hành động
Điểm nhấn quan trọng nhất của năm 2025 là việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Lần đầu tiên, giáo dục và đào tạo được khẳng định là nhân tố quyết định tương lai của dân tộc, là động lực then chốt cho sự phát triển bứt phá của đất nước. Nghị quyết thể hiện bước phát triển mới về tư duy chiến lược của Đảng đối với giáo dục, kế thừa và nâng tầm những kết quả đạt được sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai Nghị quyết, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư cho “nguyên khí quốc gia”, là đầu tư cho tương lai của dân tộc. Quan điểm này tiếp tục khẳng định giáo dục không chỉ là lĩnh vực xã hội, mà là nền tảng căn cơ để nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia và nuôi dưỡng khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Cùng với Nghị quyết 71-NQ/TW, năm 2025 chứng kiến sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước đối với giáo dục thông qua nhiều chủ trương lớn mang tính nhân văn và đột phá như: Miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông công lập; chủ trương xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026–2035; đầu tư xây dựng hệ thống trường phổ thông nội trú tại các xã biên giới; triển khai dạy học hai buổi/ngày và hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh vùng khó khăn.
Hoàn thiện thể chế – nền móng cho giáo dục hiện đại
Năm 2025 cũng được đánh giá là năm có bước đột phá chưa từng có trong xây dựng và hoàn thiện thể chế giáo dục. Với 99 văn bản quy phạm pháp luật được ban hành và trình ban hành, ngành Giáo dục đã tạo dựng được hành lang pháp lý đồng bộ, toàn diện và tiệm cận với yêu cầu phát triển của một nền giáo dục hiện đại.
Đặc biệt, lần đầu tiên trong một năm, Quốc hội thông qua bốn dự án luật quan trọng thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo, gồm Luật Nhà giáo; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục Đại học (sửa đổi); Luật Giáo dục Nghề nghiệp (sửa đổi). Cùng với đó là các nghị quyết quan trọng về phổ cập giáo dục mầm non, miễn và hỗ trợ học phí, cơ chế chính sách đặc thù để thực hiện đột phá giáo dục và đào tạo, cũng như chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa giáo dục.
Những văn bản này không chỉ tháo gỡ các “điểm nghẽn” tồn tại nhiều năm, mà còn tạo động lực mới, nâng cao tính tự chủ, trách nhiệm giải trình và hiệu quả quản lý trong toàn hệ thống giáo dục quốc dân.
Tổ chức bộ máy tinh gọn, quản lý hiệu lực – hiệu quả
Thực hiện chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, Bộ GD – ĐT đã hoàn thành việc kiện toàn tổ chức theo Nghị định số 37/2025/NĐ-CP của Chính phủ, giảm đầu mối trung gian, tiếp nhận quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương trong bối cảnh triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Cùng với đó, ngành Giáo dục chủ động ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn, tổ chức tập huấn diện rộng cho đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục cơ sở, góp phần bảo đảm hoạt động quản lý giáo dục thông suốt, không gián đoạn trong giai đoạn chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền.
Hoàn tất đổi mới giáo dục phổ thông, tổ chức kỳ thi quy mô lớn, an toàn
Năm 2025 đánh dấu việc hoàn thành triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 từ lớp 1 đến lớp 12, khép lại một chu trình đổi mới toàn diện ở bậc học phổ thông. Chương trình mới thể hiện rõ định hướng phát triển phẩm chất, năng lực người học, chuyển từ truyền thụ kiến thức sang hình thành năng lực toàn diện.
Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025, kỳ thi đầu tiên theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được tổ chức an toàn, nghiêm túc, chuyên nghiệp với số lượng thí sinh lớn nhất từ trước đến nay. Nhiều đổi mới trong quy chế thi đã góp phần giảm áp lực cho học sinh, bảo đảm công bằng, minh bạch và phù hợp với mục tiêu đổi mới giáo dục.
Giáo dục mũi nhọn và giáo dục đại học khẳng định vị thế
Trong năm 2025, giáo dục mũi nhọn tiếp tục đạt nhiều thành tích nổi bật, khẳng định vị thế của Việt Nam trên các đấu trường tri thức quốc tế. Học sinh Việt Nam đạt kết quả cao nhất từ trước đến nay tại các kỳ Olympic quốc tế và khu vực, đặc biệt là lần đầu tiên đạt thành tích cao nhất trong lịch sử tham dự Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế (ISEF) tại Hoa Kỳ.
Giáo dục đại học ghi nhận bước bứt phá rõ nét với sự gia tăng mạnh mẽ về chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học và hội nhập quốc tế. Số lượng cơ sở giáo dục đại học Việt Nam tham gia các bảng xếp hạng quốc tế tăng lên; tuyển sinh các ngành STEM, công nghệ chiến lược và sư phạm có chuyển biến tích cực; mô hình hợp tác giữa nhà trường – nhà nước – doanh nghiệp ngày càng phát huy hiệu quả.
Chuyển đổi số và chuẩn bị nguồn nhân lực cho tương lai
Chuyển đổi số tiếp tục là điểm sáng của ngành Giáo dục trong năm 2025, với việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành, triển khai học bạ số, văn bằng số, tuyển sinh và thi cử trực tuyến toàn trình. Người học có thể tra cứu thông tin học tập, văn bằng trên các nền tảng số quốc gia, góp phần nâng cao tính minh bạch và tiện ích xã hội.
Đặc biệt, Đề án “Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025 – 2035, tầm nhìn đến năm 2045” được phê duyệt, cùng với định hướng đưa trí tuệ nhân tạo vào giáo dục, cho thấy tầm nhìn dài hạn trong phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên số và hội nhập quốc tế.
Có thể khẳng định, năm 2025 là năm bản lề, tạo thế và lực mới cho ngành GD – ĐT. Những kết quả đạt được không chỉ mang ý nghĩa tổng kết một năm, mà còn đặt nền móng vững chắc cho chặng đường phát triển giáo dục Việt Nam trong giai đoạn mới – giai đoạn của đổi mới sâu sắc, phát triển bền vững và hội nhập toàn diện.
