Nhịp sống rừng núi vào mùa thu hoạch
Những ngày cuối năm, khi mùa thu hoạch tre, mét đến, những cánh rừng ở xã Yên Hòa (Nghệ An) lại trở nên rộn ràng bởi tiếng cười nói, tiếng máy cưa, dao chặt. Trên các sườn núi, đàn ông cắt cây, còn phụ nữ gom thành từng bó rồi kéo xuống tập kết hai bên đường quốc lộ. Từng bó cây tre mét được xếp ngay ngắn chờ thương lái đến thu mua tạo nên một khung cảnh đặc trưng của xã vùng cao này. Tất cả đều tất bật nhưng ánh mắt ai cũng ánh lên niềm vui bởi đây là mùa thu nhập quan trọng nhất trong năm.
Người dân xã Yên Hòa cho hay, cuối năm là thời điểm tre, mét đạt chất lượng đẹp nhất: thân thẳng, lóng dài, ít sâu bệnh. Thương lái vì thế mà tìm đến tận bản, thu mua liên tục để làm đồ gia dụng, đồ thủ công. Chỉ cần siêng năng, mỗi gia đình có thể thu vài trăm nghìn đến cả triệu đồng mỗi ngày - một nguồn thu đáng quý đối với bà con vùng cao. “Mét trồng vài năm là bán được rồi. Cứ một cây kéo xuống đường là bán 80.000 đồng. Tre mét nhỏ thì 30.000-40.000 đồng một bó 10 cây”, một người dân bản Lườm nói.
Năm nay thời tiết thuận lợi, tre và mét phát triển mạnh, sản lượng tốt nên bà con dân bản càng phấn khởi. Với những người quen sống giữa núi rừng, thứ cây mọc thẳng tắp kia không chỉ là lộc trời, mà là nguồn sống đối với họ. Khoản tiền thu được từ bán tre mét sẽ giúp người dân có thêm tiền để trang trải cuộc sống.
Cẩn thận cột bó mét vừa chặt xong, ông Lô Văn Thắng (bản Pủng, xã Yên Hòa) cho hay, trồng mét không vất vả, chỉ mất công giai đoạn đầu trồng. Khi cây đã bén rễ và phát triển, người trồng không cần chăm sóc. “Mình trồng rồi để đó vài năm là thu hoạch. Tre, nứa thì tự mọc, chủ yếu là mình có sức khỏe để lên núi chặt thôi”, ông Thắng nói và cho hay, ngày khỏe ông chặt được từ 70-80 cây, ngày mệt thì ít hơn. Khoản tiền từ việc bán tre mét mang lại thu nhập ổn định cho gia đình ông Thắng.
Không chỉ đàn ông, những người phụ nữ nơi đây cũng tất bật từ sáng đến tối để phụ giúp việc thu hoạch tre mét. Như thường lệ, từ 6h sáng, chị Lô Thị Nga đã có mặt ngoài bãi tập kết để thu gom và thuê người chặt tre, mét.
Mỗi ngày chị Nga kiếm được 300.000-500.000 đồng - nguồn thu đủ giúp gia đình chị trang trải sinh hoạt và nuôi con ăn học. Nhà chị có 5-7 ha mét, trở thành “của để dành” mà rừng ban tặng. “Cực thì cực, nhưng công việc dễ làm, không cần vốn nhiều. Chỉ cần dao chặt, dây thừng và sức khỏe là có thể tự nuôi sống mình” chị Nga nói.
Cánh rừng thành bệ đỡ của cuộc sống vùng cao
Theo ông Lô Thanh Bình - Phó Chủ tịch UBND xã Yên Hòa, toàn xã hiện có hơn 500 ha mét, tre, nứa, chủ yếu ở bản Pủng và bản Lườm. Đây là loại cây phù hợp với khí hậu khắc nghiệt và đất dốc vùng núi. Loại cây này gần như không cần chăm sóc, nhưng năm nào cũng cho thu nhập đều đặn, mang lại thu nhập ổn định cho người dân. “Nhờ những cánh rừng này mà nhiều hộ dân cải thiện được đời sống, có điều kiện sửa nhà, cho con cái đi học, mua thêm gia súc mở rộng chăn nuôi phát triển kinh tế” ông Bình chia sẻ.
Bên cạnh việc bán nguyên liệu thô, một số hộ dân trên địa bàn còn tận dụng mét và nứa làm các sản phẩm thủ công, nâng giá trị kinh tế và mở ra hướng phát triển mới cho địa phương. Đây cũng là hướng phát triển sinh kế tiềm năng mà địa phương đang vận động bà con mở rộng trong thời gian tới.
Ở các bản vùng cao Nghệ An, tre, mét, nứa không chỉ là cây rừng. Chúng là nguồn sống, là điểm tựa tinh thần, là cách người dân bám núi giữ rừng. Mỗi cây tre, cây mét mọc lên là thêm một hy vọng về cuộc sống ổn định, về những mùa no ấm. Và chính màu xanh ấy đang giúp nhiều hộ dân Yên Hòa vươn lên thoát nghèo, từng bước viết nên câu chuyện phát triển bền vững giữa đại ngàn.
