Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo được Quảng Ninh chú trọng, tập trung xúc tiến, thu hút đầu tư và bước đầu đã đạt được những kết quả ấn tượng.
Những điểm sáng phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo
Theo báo cáo của tỉnh Quảng Ninh, trong những năm qua địa phương đã tập trung phát triển đồng bộ không gian công nghiệp. Đến nay, toàn tỉnh đã quy hoạch 5 Khu kinh tế (KKT), 23 Khu công nghiệp (KCN) và 36 Cụm công nghiệp (CCN), trong đó nhiều KCN có hạ tầng đồng bộ, tỷ lệ lấp đầy cao. Một số KCN trở thành hạt nhân thu hút vốn của Quảng Ninh như Sông Khoai, Đông Mai và Việt Hưng...
Theo thống kê của Sở Công Thương, từ năm 2021 đến nay, toàn tỉnh giải phóng trên 717ha đất công nghiệp, tăng 32% so với năm 2020, tạo quỹ đất sạch để thu hút các dự án quy mô lớn, công nghệ cao. Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021–2030 được Thủ tướng phê duyệt tiếp tục khẳng định hướng phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo với hai vùng trọng điểm. Trong đó, phía Tây Nam phát triển công nghiệp thiết bị, linh kiện ô tô và năng lượng tái tạo; phía Đông Bắc trở thành trung tâm sản xuất công nghệ cao, dệt may hiện đại, phù hợp với mục tiêu phát triển xanh và công nghệ cao.
Việc triển khai đồng bộ các cơ chế, chính sách của tỉnh Quảng Ninh đã góp phần tạo đột phá trong thu hút đầu tư. Nhiều dự án quy mô lớn đã hình thành các trung tâm công nghiệp chế biến, chế tạo, như tại KCN Sông Khoai có Công ty TNHH Parts Seiko Việt Nam chuyên sản xuất, gia công các chi tiết kim loại như vòng đệm, giá đỡ trục; Công ty TNHH Công nghiệp Jinko Solar Việt Nam, sản xuất tấm năng lượng mặt trời, silic, cell quang điện….
Điểm sáng nhất là vào tháng 3/2025 tổ hợp công nghiệp ô tô Thành Công Việt Hưng (KCN Việt Hưng) đã đi vào hoạt động đánh dấu bước tiến quan trọng, mở ra triển vọng hình thành cụm liên kết ngành ô tô và công nghiệp phụ trợ, đưa Quảng Ninh tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, đúng như yêu cầu phát triển theo chiều sâu.
Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng là dự án trung tâm trong Tổ hợp Chuyên đề công nghiệp ô tô và phụ trợ Thành Công Việt Hưng có tổng quy mô 400ha, với số vốn 8.679 tỷ đồng do Tập đoàn Thành Công làm chủ đầu tư. Nhà máy được khởi công xây dựng vào đầu năm 2023. Sau hơn 2 năm triển khai, đến đầu năm 2025, Nhà máy chính thức hoàn thành và đi vào vận hành sản xuất, lắp ráp ô tô, với dây chuyền thiết bị được đầu tư để sản xuất, lắp ráp ô tô Skoda – thương hiệu ô tô lâu đời nhất của Cộng hòa Séc. Nhà máy có tổng diện tích 36,5ha, quy mô sản xuất, lắp ráp xe ô tô công suất 120.000 xe ô tô/năm.
Kiên định phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo
Thời gian qua, tốc độ tăng trưởng của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng qua từng năm. Giai đoạn 2020-2025, lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo của Quảng Ninh thu hút 8,98 tỷ USD vốn đầu tư, trong đó 6,74 tỷ USD là vốn FDI. Ngành duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân trên 21% mỗi năm, nâng tỷ trọng trong cơ cấu GRDP của tỉnh lên 12,83%, tăng 3% so với năm 2020. Với những kết quả này, công nghiệp chế biến, chế tạo đã và đang trở thành động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế Quảng Ninh.
Nghị quyết Đại hội XVI của Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh đã nêu rõ yêu cầu cơ cấu lại công nghiệp theo hướng hiện đại, ưu tiên các ngành nền tảng, công nghiệp mới nổi, công nghiệp chế biến, chế tạo xanh – sạch – công nghệ cao, gắn với phát triển hạ tầng KKT, KCN đồng bộ, hiện đại, đa phương thức, tạo nền tảng cho tăng trưởng nhanh, bền vững trong giai đoạn phát triển mới của tỉnh. Đây được coi là một trong những nhiệm vụ then chốt nhằm khơi thông, giải phóng sức sản xuất, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế địa phương, đồng thời hiện thực hóa mục tiêu đưa Quảng Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030 .
Trên tinh thần đó, nghị quyết của tỉnh Quảng Ninh đề ra mục tiêu rõ ràng, đưa tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GRDP của tỉnh đạt trên 18% vào năm 2030, đồng thời nâng cao năng suất lao động, hiệu quả và khả năng cạnh tranh của ngành bằng các động lực chính gồm khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, phát triển năng lượng mới và kinh tế tuần hoàn.
Song hành là việc hoàn thiện hệ thống hạ tầng KCN, CCN cảng biển theo hướng hiện đại, đa phương thức, bảo đảm điều kiện tiên quyết để thu hút các dự án công nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao, thân thiện môi trường. Điểm nhấn quan trọng trong nghị quyết là yêu cầu phát triển mạnh các ngành công nghiệp nền tảng và các ngành mới nổi như công nghiệp điện tử, cơ khí chính xác, chế tạo thiết bị thông minh, vật liệu mới, năng lượng tái tạo. Đây là định hướng phù hợp với xu thế toàn cầu, đồng thời tận dụng lợi thế vị trí địa kinh tế của tỉnh.
Kiên định chiến lược lâu dài phát triển mạnh công nghiệp chế biến, chế tạo, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, thúc đẩy mạnh mẽ cải cách hành chính, xây dựng chính quyền liêm chính, kiến tạo, phục vụ được xác định là yếu tố bảo đảm môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, minh bạch, ổn định – nền tảng thu hút dòng vốn chất lượng cao vào lĩnh vực chế biến, chế tạo.
Có thể thấy, những định hướng lớn và nhiệm vụ cụ thể nêu trong Nghị quyết Đại hội XVI của Đảng bộ tỉnh đang mở ra kỳ vọng về một giai đoạn tăng trưởng mới, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo không chỉ giữ vai trò động lực mà còn trở thành trụ cột quan trọng, nâng tầm vị thế kinh tế của Quảng Ninh trong vùng và cả nước. Đây cũng là minh chứng rõ nét cho quyết tâm chính trị của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh trong việc đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, tạo chuyển biến mạnh mẽ, thực chất, hiệu quả, hướng tới mục tiêu xây dựng Quảng Ninh giàu mạnh, văn minh, hiện đại, hạnh phúc trong kỷ nguyên phát triển mới.
