Du lịch Nghệ An đang đứng trước thời cơ lớn để bứt phá, khi tài nguyên thiên nhiên - văn hóa phong phú ngày càng được đánh thức, hạ tầng từng bước hoàn thiện và thị trường du lịch nội địa phục hồi mạnh mẽ. Tuy nhiên, để biến tiềm năng thành lợi thế cạnh tranh bền vững, ngành du lịch Nghệ An cần những giải pháp mang tính đột phá, đồng bộ và quyết liệt hơn. Xung quanh nội dung này, phóng viên đã có cuộc trao đổi với bà Trần Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An.
- Thưa bà, bà đánh giá thế nào về tiềm năng phát triển du lịch Nghệ An hiện nay?
- Có thể khẳng định rằng, Nghệ An là địa phương hội tụ đầy đủ các điều kiện để phát triển du lịch toàn diện và bền vững. Tỉnh có diện tích lớn, địa hình đa dạng từ biển, đồng bằng đến miền núi cao, cùng hệ thống tài nguyên du lịch tự nhiên và văn hóa đặc sắc, hiếm nơi nào có được.
Nghệ An có bờ biển dài hơn 80 km với nhiều bãi biển đẹp, tiêu biểu là Cửa Lò - điểm đến đã có thương hiệu trên bản đồ du lịch quốc gia. Bên cạnh đó là hệ thống di tích lịch sử - văn hóa phong phú, nổi bật là Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên gắn với Chủ tịch Hồ Chí Minh; các lễ hội truyền thống, làn điệu dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Ở khu vực miền Tây, Vườn quốc gia Pù Mát, Khu dự trữ sinh quyển thế giới miền Tây Nghệ An mở ra dư địa lớn cho phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng và trải nghiệm.
Những năm gần đây, đặc biệt trong năm 2024 và đầu năm 2025, du lịch Nghệ An đã ghi nhận sự phục hồi và tăng trưởng tích cực. Trong năm 2025, toàn tỉnh ước đón và phục vụ khoảng 9,9 triệu lượt khách tham quan, tăng 5% so với năm 2024. Trong đó, khách lưu trú đạt hơn 6,22 triệu lượt, khách quốc tế khoảng 135.000 lượt. Tổng thu từ hoạt động du lịch ước đạt 30.601 tỉ đồng. Riêng doanh thu trực tiếp từ du lịch đạt khoảng 11.921 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ năm trước và hoàn thành kế hoạch đề ra.
Đây là con số cho thấy sức hút của du lịch Nghệ An đang ngày càng rõ nét, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển vẫn còn rất lớn nếu được khai thác đúng hướng, có chiều sâu.
- Du lịch sẽ đóng vai trò gì trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh?
- Du lịch không chỉ là một ngành dịch vụ đơn lẻ mà là ngành kinh tế tổng hợp, có tính lan tỏa cao, tác động trực tiếp và gián tiếp đến nhiều lĩnh vực khác của đời sống kinh tế - xã hội. Đối với Nghệ An, phát triển du lịch có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quá trình cơ cấu lại nền kinh tế, nhất là trong bối cảnh tỉnh đang đẩy mạnh thu hút đầu tư, phát triển dịch vụ và nâng cao chất lượng tăng trưởng.
Thông qua du lịch, nhiều ngành nghề khác như vận tải, thương mại, nông nghiệp, thủ công mỹ nghệ, dịch vụ lưu trú, ẩm thực… được hưởng lợi và phát triển theo. Du lịch cũng góp phần tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động, đặc biệt là lao động tại khu vực nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, qua đó nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống người dân.
Không chỉ mang lại giá trị kinh tế, du lịch còn góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, quảng bá hình ảnh con người và quê hương Nghệ An đến với bạn bè trong nước và quốc tế. Có thể nói, phát triển du lịch chính là một trong những giải pháp hiệu quả để Nghệ An phát triển hài hòa giữa kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường.
- Theo bà, những “điểm nghẽn” lớn nhất của du lịch Nghệ An hiện nay là gì?
- Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng tôi cũng nhìn nhận một cách thẳng thắn rằng du lịch Nghệ An vẫn còn không ít hạn chế cần sớm tháo gỡ.
Trước hết, sản phẩm du lịch chưa thực sự đa dạng và có chiều sâu, tính khác biệt chưa rõ nét, dẫn đến thời gian lưu trú và mức chi tiêu của du khách còn thấp so với tiềm năng. Du lịch biển vẫn mang tính mùa vụ, trong khi các loại hình du lịch sinh thái, văn hóa, cộng đồng chưa được khai thác tương xứng.
Thứ hai, hạ tầng và dịch vụ du lịch ở các khu, điểm còn thiếu đồng bộ, nhất là tại các khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa. Cơ sở lưu trú chất lượng cao, dịch vụ vui chơi giải trí, mua sắm phục vụ khách còn hạn chế.
Thứ ba, nguồn nhân lực du lịch còn thiếu và yếu, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao, đội ngũ hướng dẫn viên, lao động có kỹ năng ngoại ngữ và nghiệp vụ quốc tế.
Ngoài ra, công tác xúc tiến, quảng bá du lịch tuy đã được quan tâm nhưng vẫn cần đổi mới mạnh mẽ hơn, nhất là trong việc ứng dụng công nghệ số và tiếp cận thị trường khách quốc tế.
- Vậy Nghệ An sẽ ưu tiên những giải pháp nào trong giai đoạn tới để tạo bước đột phá cho du lịch?
- Trong thời gian tới, ngành du lịch Nghệ An sẽ tập trung vào một số định hướng và giải pháp trọng tâm.
Trước hết là đổi mới tư duy phát triển du lịch, chuyển từ khai thác đơn lẻ sang phát triển theo chuỗi giá trị, từ số lượng sang chất lượng, lấy trải nghiệm và sự hài lòng của du khách làm trung tâm.
Tỉnh sẽ ưu tiên xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng, mang bản sắc riêng của Nghệ An, như du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch sinh thái miền Tây, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp và ẩm thực.
Bên cạnh đó, Nghệ An sẽ đẩy mạnh thu hút đầu tư vào lĩnh vực du lịch, nhất là các dự án quy mô lớn, chất lượng cao, thân thiện với môi trường; đồng thời tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, tỉnh sẽ tăng cường liên kết vùng, mở rộng hợp tác với các địa phương trong khu vực và cả nước để hình thành các tour, tuyến du lịch liên vùng, kéo dài thời gian lưu trú của du khách.
Chúng tôi tin rằng, với tư duy mới, cách làm bài bản và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, du lịch Nghệ An sẽ có bước phát triển mạnh mẽ hơn, từng bước trở thành ngành kinh tế quan trọng, đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của tỉnh.
- Xin trân trọng cảm ơn bà!
Báo Tiền Phong phối hợp với tỉnh Nghệ An sẽ tổ chức Hội thảo khoa học “Nghệ An - Phát triển tiềm năng và thu hút đầu tư du lịch” vào chiều ngày 23/12. Chương trình được tổ chức tại Khách sạn Mường Thanh Luxury Sông Lam.
