Hà Nội thường xuyên nằm trong nhóm các đô thị có mức ô nhiễm không khí cao, đặc biệt là nồng độ bụi mịn PM2.5 vượt ngưỡng an toàn. Loại bụi này có kích thước rất nhỏ, chỉ khoảng 2,5 micromet, đủ để xuyên qua khe cửa, khung cửa sổ, hệ thống thông gió và thậm chí đi sâu vào phổi, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Đóng cửa chưa đủ để chặn bụi mịn
Theo các chuyên gia môi trường, việc đóng kín cửa chỉ giúp hạn chế bụi thô, còn PM2.5 vẫn có thể “len lỏi” vào nhà qua các khe hở li ti. Những vị trí thường bị bỏ sót như chân cửa, khung cửa sổ, ổ điện, lỗ kỹ thuật trong tường hay khe thông gió đều là đường xâm nhập của bụi mịn.
Giải pháp đầu tiên được khuyến nghị là kiểm tra toàn bộ các khe hở trong nhà, sử dụng gioăng cao su, keo silicon hoặc nẹp chắn để bịt kín. Với cửa ra vào, việc lắp thanh chắn bụi dưới chân cửa có thể giúp giảm đáng kể lượng bụi theo không khí và giày dép vào nhà.
Máy lọc không khí: “Ká chắn” quan trọng trong nhà
Trong bối cảnh ô nhiễm kéo dài, máy lọc không khí được xem là giải pháp hiệu quả nhất hiện nay. Người tiêu dùng nên lựa chọn các thiết bị có màng lọc HEPA chuẩn H13 hoặc H14 - loại có khả năng lọc tới trên 99% bụi mịn PM2.5.
Máy cần được đặt ở những không gian sinh hoạt chính như phòng khách, phòng ngủ, hoặc gần cửa ra vào, cửa sổ. Khi vận hành máy lọc, các cửa nên được đóng kín để tạo vòng tuần hoàn không khí khép kín, giúp thiết bị phát huy tối đa hiệu quả.
Mở cửa đúng thời điểm, thông gió có kiểm soát
Việc thông gió là cần thiết, nhưng mở cửa không đúng lúc có thể khiến bụi mịn tràn vào nhà nhiều hơn. Các chuyên gia khuyến cáo người dân nên theo dõi chỉ số chất lượng không khí (AQI) hằng ngày và hạn chế mở cửa vào các khung giờ cao điểm ô nhiễm như sáng sớm và chiều tối.
Trong trường hợp cần thông gió, nên mở cửa trong thời gian ngắn, ưu tiên những thời điểm AQI ở mức thấp nhất trong ngày.
Sử dụng điều hòa, thông gió đúng cách
Điều hòa thông thường chỉ có tác dụng làm mát và lọc bụi thô, không thể loại bỏ PM2.5 nếu không được trang bị màng lọc chuyên dụng. Do đó, việc vệ sinh lưới lọc điều hòa định kỳ là cần thiết để tránh bụi tích tụ và phát tán ngược trở lại không khí trong nhà.
Với các hệ thống thông gió hoặc cấp khí tươi, cần đảm bảo có bộ lọc bụi mịn và thay lõi lọc đúng hạn. Nếu không, hệ thống này có thể vô tình đưa bụi bẩn từ ngoài vào nhà.
Giảm nguồn bụi phát sinh trong nhà
Ngoài bụi từ môi trường bên ngoài, các hoạt động sinh hoạt cũng có thể tạo ra PM2.5. Việc thắp hương, đốt nến, hút thuốc hay nấu ăn không thông thoáng đều làm tăng nồng độ bụi mịn trong nhà. Người dân nên hạn chế các hoạt động này, đồng thời sử dụng máy hút mùi khi nấu ăn và đóng kín khu vực bếp.
Khi dọn dẹp, nên dùng máy hút bụi có bộ lọc HEPA thay vì quét khô, bởi việc quét nhà dễ làm bụi mịn bay ngược trở lại không khí.
Trong những ngày chất lượng không khí ở mức rất xấu, trẻ nhỏ, người cao tuổi và người mắc bệnh hô hấp nên hạn chế di chuyển, sinh hoạt trong không gian có máy lọc không khí hoạt động liên tục. Khi cần dọn dẹp hoặc tiếp xúc nhiều với bụi, việc đeo khẩu trang có khả năng lọc PM2.5 cũng được khuyến nghị ngay cả khi ở trong nhà.
