Chạy đua giành lại sự sống
Ngày 26/11, thông tin từ Bệnh viện Quân y 175 cho biết, tại đây vừa tiếp nhận và kịp thời can thiệp, cứu sống mẹ con sản phụ bị vỡ tử cung. Bệnh nhân là một thai phụ ngụ tại TPHCM, một mình đến khoa Cấp cứu trong đêm với tình trạng đang mang thai 40 tuần 3 ngày, bị đau dữ dội, muốn rặn sinh.
Theo bệnh sử, người mẹ từng sinh mổ. Qua thăm khám, bác sĩ ghi nhận, âm đạo bệnh nhân ra máu đỏ tươi - dấu hiệu cảnh báo điển hình của nguy cơ vỡ tử cung – một biến chứng sản khoa có thể cướp đi sinh mạng cả mẹ và thai nhi trong thời gian rất ngắn.
Ngay khi tiếp nhận, ê kíp cấp cứu lập tức thiết lập đường truyền, xét nghiệm cấp cứu và kích hoạt báo động đỏ với khoa Sản. Chỉ hai phút sau, bác sĩ Trần Ngọc Sơn, khoa Sản có mặt thăm khám, xác định sản phụ có thể đã bị vỡ tử cung và yêu cầu chuyển thẳng lên phòng mổ.
Tại đây, các bác sĩ trực của khối Ngoại, khoa Sản và khoa Gây mê Hồi sức hội chẩn nhanh và thống nhất phương án mổ lấy thai tối khẩn cấp, ưu tiên cứu mẹ và bé, đồng thời bỏ qua toàn bộ thủ tục hành chính để dành thời gian vàng.
BS-CKII Nguyễn Thị Huyền Trang, Trưởng khoa Sản và là phẫu thuật viên chính của ca mổ cho biết: Khi mở ổ bụng, ê kíp ghi nhận tình trạng thực tế còn nghiêm trọng hơn dự đoán bởi tử cung sản phụ đã vỡ hoàn toàn. Đường vỡ kéo dài khoảng 13 cm tại vị trí sẹo mổ cũ, lan sát động mạch tử cung bên trái và xuống cổ tử cung. Thành sau tử cung sản phụ bị lóc tách khiến toàn bộ ngực – bụng thai nhi và dây rốn thoát ra ngoài. Trong ổ bụng có khoảng 700 ml máu đỏ tươi lẫn nước ối, báo hiệu nguy cơ sốc mất máu rất lớn.
Trong bối cảnh tim thai rời rạc và thai nhi đã nằm ngoài lòng tử cung, ê kíp phải hành động với tốc độ tối đa. Bé trai nặng 2,9 kg được đưa ra khỏi bụng mẹ trong tình trạng tím tái, trương lực cơ yếu.
Các bác sĩ Nhi lập tức hồi sức tích cực, sau khoảng 5 phút bé bắt đầu hồng hào và cất tiếng khóc. Ca mổ tiếp tục tập trung kiểm soát chảy máu, khâu phục hồi và bảo tồn tử cung cho sản phụ. Từ thời điểm tiếp nhận đến khi bé được đưa ra an toàn chỉ khoảng 10 phút. Đây là khoảng thời gian cực ngắn nhưng đủ tạo nên sự khác biệt giữa sống và chết.
Nhờ sự phối hợp ăn ý giữa các chuyên khoa, sau phẫu thuật, sức khỏe của cả mẹ và con đều hồi phục tốt.
Hiểm họa từ bỏ khám thai định kỳ và sẹo mổ cũ
Theo BS Huyền Trang, vỡ tử cung là biến chứng có tính chất đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Thai phụ có sẹo mổ lấy thai cũ càng cần được theo dõi sát. Tuy nhiên, trong trường hợp này, sản phụ chỉ siêu âm hai lần trong suốt thai kỳ và mong muốn sinh thường, dù có khung chậu hẹp và tiền căn mổ lấy thai.
Bác sĩ Trang cho biết, trường hợp trên là thực trạng không hiếm gặp. Nhiều thai phụ từng sinh mổ, cho rằng lần sinh sau có thể sinh thường mà không đánh giá lại tình trạng vết mổ cũ. Theo bác sĩ, từ tuần 36 trở đi, thai phụ cần được bác sĩ sản khoa thăm khám kỹ, xem lại hồ sơ mổ lần trước, đánh giá độ mỏng thành tử cung và các yếu tố nguy cơ. Chỉ định sinh thường hay sinh mổ phải dựa trên đánh giá chuyên môn, không nên dựa vào mong muốn chủ quan.
Bác sĩ Huyền Trang lưu ý: Bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến vết mổ cũ như đau ngang trên xương mu, đau liên tục, đau tăng khi ấn vùng bụng...đều là tín hiệu nguy hiểm. Nếu thai phụ tự ý chờ chuyển dạ hoặc trì hoãn thăm khám, vết mổ cũ có thể nứt, sau đó vỡ hoàn toàn chỉ trong vài phút. Khi vỡ, thai nhi có thể trượt khỏi lòng tử cung và rơi vào ổ bụng, gây suy thai cấp; còn người mẹ dễ rơi vào tình trạng sốc mất máu. Do đó, tiếp cận bệnh viện ngay lập tức là yếu tố sống còn.
Theo các bác sĩ, vỡ tử cung là biến chứng sản khoa hiếm gặp và cực kỳ nguy hiểm, thường xảy ra với các sản phụ có sẹo mổ lấy thai cũ, sinh nhiều lần hoặc chuyển dạ kéo dài. Dấu hiệu cảnh báo gồm đau tăng dần vùng vết mổ cũ, ra máu âm đạo, đau bụng liên tục... Khi nghi ngờ, thai phụ cần đến ngay bệnh viện có chuyên khoa sản để được xử trí kịp thời vì tình trạng có thể diễn tiến nhanh, đe dọa đến tính mạng cả mẹ và con trong thời gian rất ngắn.
