UBND TPHCM vừa có báo cáo tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 20/2018 của HĐND TPHCM về mức thu nhập chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt đối với lĩnh vực thành phố có nhu cầu thu hút giai đoạn 2018-2022.
Theo đó, để thu hút chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt, UBND TPHCM đã ban hành kế hoạch thu hút ở 20 vị trí vào năm 2020. Các Hội đồng thu hút, tuyển chọn đã đăng tải thông báo thu hút trên các phương tiện thông tin đại chúng và tiến hành nhận hồ sơ ứng tuyển.
Tuy nhiên, đến nay, TPHCM chỉ thu hút 5 chuyên gia, nhà khoa học cho Ban Quản lý Khu Công nghệ cao. Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM có trách nhiệm tiếp nhận, ký hợp đồng với các chuyên gia và phân công nhiệm vụ với từng trường hợp và giao các đơn vị trực thuộc tạo điều kiện, môi trường thuận lợi cho chuyên gia làm việc, cống hiến.
Theo UBND TPHCM, đến nay, Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM đã ký hợp đồng với một chuyên gia. 4 trường hợp còn lại chưa ký hợp đồng (do các chuyên gia đang ở nước ngoài, chưa thể sang Việt Nam vì ảnh hưởng của dịch COVID-19). Kinh phí chi trả cho chuyên gia đã ký hợp đồng theo quy định của Nghị quyết số 20 là hơn 170 triệu đồng.
Đối với người có tài năng đặc biệt lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật - thể dục, thể thao, báo cáo cho biết đến nay vẫn chưa thu hút được ai.
Theo UBND TPHCM, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, số lượng cá nhân có tài năng đặc biệt đăng ký tham dự còn ít. Tiến độ thu hút chậm hơn so với kế hoạch.
Bên cạnh đó, chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt của thành phố là chính sách mới, chưa có nhiều mô hình hay để tham khảo, học hỏi. Các cơ quan, đơn vị nghiên cứu, bổ sung và hoàn thiện chính sách theo hướng vừa làm, vừa rút kinh nghiệm.
Ngoài ra, chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt là đối tượng rất đặc thù. Số lượng tuy ít nhưng vai trò, vị trí và sức ảnh hưởng đến tổ chức, cộng đồng là rất lớn, đòi hỏi cơ quan quản lý phải thực sự linh hoạt, chuyên nghiệp và cầu thị để kịp thời ban hành chính sách phù hợp.
UBND TPHCM thừa nhận, một số cơ quan, đơn vị còn thiếu kinh nghiệm và chưa chuẩn bị đầy đủ các giải pháp có hiệu quả nên chưa tạo được sức hút đối với đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước.Chất lượng đội ngũ làm công tác xây dựng chính sách và thực hiện quy chế thu hút tại các cơ quan, đơn vị chưa đồng đều.
Một số đơn vị chưa làm tốt và phát huy vai trò chủ động tham mưu cho lãnh đạo cơ quan trong việc phát hiện, tuyển chọn, đánh giá, phát huy năng lực chuyên gia cũng như xây dựng lực lượng cộng sự kế thừa có triển vọng để hình thành đội ngũ cán bộ khoa học dự nguồn có chất lượng cao.
UBND TPHCM còn cho biết, trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, sự cạnh tranh gay gắt giữa các quốc gia, địa phương và các tổ chức trong thu hút nhân tài, phát triển nguồn chất xám khoa học là xu thế tất yếu.
Các chuyên gia có nhiều cơ hội tiếp cận và thường ưu tiên lựa chọn các viện nghiên cứu,trường đại học, tổ chức có uy tín tại các quốc gia tiên tiến trên thế giới. TPHCM đang đối mặt với nhiều áp lực phải đẩy mạnh phát triển, cải thiện hình ảnh và tạo dựng môi trường nghiên cứu khoa học, công nghệ để tăng cường khả năng mời gọi, thu hút.
Theo UBND TPHCM, việc tổ chức triển khai, thực hiện theo kế hoạch đề ra chưa đảm bảo thời gian. Do tác động của dịch COVID-19, số lượng nhân sự chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt đăng ký tham dự chưa nhiều.
“Một số trường hợp không thể tham gia phỏng vấn và nhận công tác do đang ở nước ngoài và phải tuân thủ các bước của quy trình thu hút để đảm bảo chặt chẽ, công khai, minh bạch. Một số chuyên gia, nhà khoa học chưa đủ điều kiện thu hút vì bằng cấp, lĩnh vực chuyên môn, kinh nghiệm công tác chưa phù hợp với yêu cầu hoặc không đồng ý với mức thu nhập và chính sách hỗ trợ” – báo cáo của UBND TPHCM nêu.