“Vấn đề ở đây không phải là vi phạm hợp đồng vũ khí – ngay cả khi điều này gây hại cho Pháp. Vấn đề là sự bội tín giữa các đồng minh”, ông Le Drian cho biết hôm thứ Hai tại một cuộc họp báo ở New York, bên lề phiên họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
“Việc này cho thấy châu Âu cần suy nghĩ nghiêm túc về các liên minh và quan hệ đối tác.”
Tuần trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Australia Scott Morrison và Thủ tướng Anh Boris Johnson thông báo thành lập liên minh AUKUS để giúp Canberra xây dựng một hạm đội tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Đến thời điểm hiện tại, Pháp đã có một số động thái mạnh mẽ để đáp trả việc thành lập AUKUS như triệu hồi đại sứ ở Washington và Canberra, hủy bỏ lễ tưởng niệm Trận Cape – một chiến thắng hải quân năm 1781 của Pháp.
Liên minh này cũng khiến Úc phải hủy bỏ hợp đồng đóng tàu trị giá hàng chục tỉ USD với Pháp, và Paris chỉ biết tin về AUKUS thông qua báo chí chứ không phải từ đồng minh.
Ông Le Drian cho biết Mỹ đã thúc đẩy việc thành lập liên minh mà “không nói với bất kì ai”. “Điều này thật đáng tiếc, vì một liên minh, một quan hệ đối tác phải minh bạch và có thể dự đoán được. Liên minh là phải đối thoại với nhau, không che giấu những vấn đề quan trọng và không công khai các thỏa thuận trước khi thông báo trước cho đồng minh.”
Ông Le Drian cũng phê phán “chủ nghĩ đơn phương, không thể đoán trước và thiếu tham vấn giữa các đồng minh – đặc biệt là Mỹ.” Ngoại trưởng Pháp băn khoăn về tác động của AUKUS mà Paris cho là “đối đầu với Trung Quốc”. Ông Le Drian lấy làm tiếc về việc Pháp bị loại ra một bên. Ông kêu gọi các đồng minh EU “vạch ra con đường của riêng mình”.
Tuyên bố này lặp lại các bình luận của Tổng thống Emmanuel Macron hồi tháng 11/2019, khi ông lên án việc Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào Syria là hành động đơn phương, không xứng với danh nghĩa một đồng minh NATO.
Ông Le Drian cũng hủy bỏ cuộc gặp với người đồng cấp Anh. Ông nói với các phóng viên hôm thứ Hai rằng ông không có ý định gặp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Liên Hợp Quốc, mặc dù ông có thể gặp vô tình chạm mặt ông Blinken "trong hành lang".
