Sáng 30/10, Quốc hội thảo luận về việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội liên quan đến các Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030.
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn Phú Yên) nhận định, giảm nghèo bền vững vẫn là một thách thức lớn, bởi một gia đình có thể nghèo đi rất nhanh chóng khi một thành viên lâm bệnh nan y. Ngược lại, cũng có nhiều cơ may giúp cho các hộ gia đình nghèo có thể thoát nghèo, điều quan trọng là ý chí vươn lên, tự lực cánh sinh để thoát nghèo, ứng phó với mọi hoàn cảnh.
 |
Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Đoàn Phú Yên) |
Theo đại biểu, sự hỗ trợ của cộng đồng, các chương trình, các chính sách của nhà nước chỉ có ý nghĩa khi các chủ thể chính có ý thức vươn lên. Thực tế cho thấy, có nhiều trường hợp chỉ mong được tiếp tục trong diện hộ nghèo để tiếp tục được hưởng các chế độ, chính sách hỗ trợ, ưu tiên giảm nghèo. Do vậy, cần có sự thay đổi cơ bản về nhận thức để có được chuyển biến thực chất trong vấn đề này.
Đại biểu đoàn Phú Yên phản ánh, việc giải ngân cho công tác giảm nghèo được thực hiện ồ ạt, tuy nhiên hiệu quả chưa đảm bảo, nguồn lực chưa chắc đến được đúng đối tượng, khó để đo đếm hiệu quả của việc triển khai nguồn lực. Tổng kết kinh nghiệm phát triển nông thôn tại Hàn Quốc, đại biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thay đổi nhận thức của các chủ thể tham gia là chính những người dân, cùng với đó là việc giao quyền tự chủ cho chính người dân trong việc quyết định cách thức triển khai của từng chương trình, dự án cụ thể tại địa phương.
Phát biểu sau đó, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn Bình Định) quan tâm đến nguy cơ tái nghèo do ốm đau, bệnh tật mà đại biểu nêu, và cho rằng, hiện vẫn thiếu các chương trình cho lĩnh vực y tế.
 |
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn Bình Định) |
Theo ông, nguyên nhân tái nghèo một phần do thiết kế các chương trình giảm nghèo, trong đó có 7 dự án nhưng chưa có dự án cụ thể nhấn mạnh nâng cao chất lượng điều trị và chăm sóc sức khỏe người dân trong các địa bàn khó khăn.
Đại biểu ngành Y tế phản ánh, thực tế giám sát cho thấy, có nguyên nhân trực tiếp dẫn tới tái nghèo là gia đình có người ốm, với những bệnh phổ biến như tiểu đường, cao huyết áp… cần được quản lý và điều trị thường xuyên. Thế nhưng, nguồn lực cho y tế cơ sở còn hạn chế nên việc điều trị còn nhiều bất cập. Không có thuốc tốt để điều trị thường xuyên, không có phương tiện để chăm sóc, kiểm soát các biến chứng cũng như sơ cứu ban đầu.
Chính vì vậy, tỉ lệ biến chứng gặp rất cao ở địa phương nghèo; một người thân trong gia đình bị đột quỵ phải lên thành phố chữa bệnh là tất cả tiền dự trữ trong nhà đội nón ra đi; chưa kể phải vay mượn khắp nơi. Ra viện, về nhà kèm theo tàn phế không còn khả năng lao động lại là một gánh nặng để gia đình phải chăm sóc….
Đại biểu cho rằng, giảm nghèo nhưng chưa được nâng cao chất lượng cuộc sống, nên bày tỏ mong muốn Quốc hội đặc biệt lưu ý vấn đề này. Bộ Y tế và các địa phương cần tập trung vào dự án chẩn đoán và điều trị bệnh lý không lây nhiễm phổ biến có tỷ lệ tử vong cao, như huyết áp, đái đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh tâm thần… Trong đó, ông Hiếu đặc biệt chú ý đến tiêm chủng và dinh dưỡng, phát triển chuyên ngành lão khoa tại địa phương.
 |
Đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn Quảng Nam) |
Cùng mối quan tâm khi phát biểu tranh luận, đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn Quảng Nam) đánh giá về mục tiêu của các chương trình thời gian qua, thực tế có tình trạng người dân chưa muốn thoát ra khỏi diện nghèo.
Đánh giá cao việc triển khai 3 chương trình trong thời gian qua, tuy nhiên, đại biểu Tạ Văn Hạ cho rằng, nguyên nhân căn cơ mà người dân chưa muốn thoát nghèo là cách làm và chất lượng của các chương trình chưa có sự bền vững, tính bền vững chưa cao cả trước mắt và lâu dài. Do đó, người dân cảm thấy chưa yên tâm khi thoát nghèo, hết chương trình, hết dự án thì “nghèo lại hoàn nghèo”.
Vì vậy, đại biểu Tạ Văn Hạ đề nghị cần quan tâm đến cách làm và chất lượng của các Chương trình, phải đảm bảo mang tính bền vững cao, đây mới là giải pháp căn cơ, lâu dài.
