Khủng bố lấy tiền từ đâu
Đã có rất nhiều phân tích liên quan tới nguồn tài chính để các phần tử khủng bố duy trì cuộc sống và tiến hành các vụ tấn công khủng bố trên khắp thế giới. Câu hỏi được đặt ra lúc này là những phần từ khủng bố lấy tiền từ đâu để duy trì hoạt động của chúng.
Theo các chuyên gia chống khủng bố, các phần tử khủng bố sử dụng nhiều nguồn tiền khác nhau để duy trì hoạt động của chúng. Và chúng tiến hành chuyển tiền mà không cần phải thông qua hệ thống tài chính ngân hàng. Các nguồn tiền của khủng bố chủ yếu đến thông qua việc tự cung tự cấp và vay tiêu dùng ở các định chế tài chính chuyên biệt.
Một trong những nguồn tiền quan trọng của khủng bố đó là tự cung tự cấp. Theo kết quả nghiên cứu của nhà nghiên cứu Emilie Oftedal, làm việc cho Trung tâm Nghiên cứu Quốc phòng Na Uy công bố tháng 1/2015 cho thấy có đến 3/4 trường hợp sử dụng không quá 10.000 USD để chuẩn bị các vụ tấn công. Kết quả nghiên cứu trên thu được từ 40 ổ thánh chiến, từng tổ chức hoặc âm mưu tổ chức tấn công khủng bố tại châu Âu từ năm 1994 đến 2013.
![[ĐỒ HỌA] Những vụ đâm xe khủng bố rúng động châu Âu](https://image.tienphong.vn/200x120/Uploaded/2024/bzivobxw/2017_08_18/8818744_3x2_700x467_VEIU.jpg)
Đặc biệt, trong một bản báo cáo riêng biệt, bà Emilie Oftedal nhấn mạnh: “Những kẻ khủng bố quyên góp, chuyển tiền và chi tiền theo cách rất bình thường. Nguồn tài chính phổ biến nhất chính là tiền lương và tiền tiết kiệm của các thành viên, tiếp theo là tiền từ các vụ phạm pháp nhỏ”.
Chỉ 1/4 còn lại là đã nhận tiền từ một tổ chức khủng bố quốc tế. Tuy nhiên, không một mạng lưới nào phụ thuộc hoàn toàn vào trợ giúp từ bên ngoài. 70% các ổ thánh chiến được bà Emilie Oftedal nghiên cứu tự túc về tài chính một cách hợp pháp và thường xuyên thông qua lương bổng của các thành viên, nhưng cũng có nguồn gốc từ buôn bán ma tuý, vũ khí hay các tài sản khác và ăn cắp.
Ngoài ra, vay tiêu dùng ở các định chế tài chính chuyên biệt cũng là một nguồn bổ sung tài chính ngày càng phổ biến của các nhóm khủng bố. Đây chính là cách tổ chức các vụ tấn công ở Pháp hồi năm 2015.
Theo đó, những kẻ thánh chiến cung cấp giấy tờ giả để vay tiền và họ không có ý định hoàn trả vì hai lý do: hoặc sẽ tấn công tự sát, hoặc sẽ đến các vùng do quân thánh chiến kiểm soát nên không về nước. Bằng cách này Amedy Coulibaly, thủ phạm vụ tấn công Hypercacher tại Paris vào tháng 1/2015, đã vay 6.000 euro ở quỹ tín dụng Cofidis để mua vũ khí, thậm chí còn đưa ”vài nghìn euro” cho một trong hai anh em nhà Kouachi, thủ phạm vụ tấn công tòa soạn báo trào phúng Charlie Hebdo, “để họ làm xong việc phải làm”.
Điều đáng quan ngại là Amedy Coulibaly đã dùng giấy tờ giả để vay tiền. Vì vậy, theo ông Jean-Charles Brisard, Chủ tịch Trung tâm Phân tích Khủng bố, chuyên gia về nguồn tài chính của các mạng lưới thánh chiến, các tổ chức tín dụng “phải hết sức cẩn trọng, đặc biệt là về giấy tờ giả. Họ sử dụng cách này để vay tiền tiêu dùng, ví dụ như sử dụng bảng lương giả”.
Ông Jean-Charles Brisard khẳng định: “Tại châu Âu, các chiến dịch khủng bố từ nay trở đi gần như là hoàn toàn tự túc về tài chính. Từ vay tín dụng tiêu dùng, đến buôn hàng giả, buôn lậu quy mô nhỏ hoặc đơn giản là tiền tiết kiệm của chính họ. Chỉ cần họ rút hết tiền trong tài khoản là đã đủ”.
Châu Âu thất bại trong cuộc chiến chống nguồn tài trợ cho khủng bố
Dù các biện pháp quốc tế nhằm siết chặt nguồn tài chính của khủng bố, được thông qua sau vụ tấn công tòa tháp đôi tại New York ngày 11/9/2001, đã có tác động và vẫn còn cần thiết, song vẫn không thể đủ để ngăn chặn hoạt động của Al Qaeda, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hoặc các thành phần thánh chiến nghe theo tuyên truyền đáng gờm của những tổ chức khủng bố này.
Nhà nghiên cứu Peter Neumann, Giám đốc Trung tâm Quốc tế Nghiên cứu về Cực đoan hóa (ICSR) thuộc trường King’s College London, khẳng định: “Hơn 15 năm sau khi bắt đầu ‘chiến tranh chống khủng bố’ do Hoa Kỳ khởi xướng, cuộc chiến chống các nguồn tài chính của khủng bố đã thất bại”. Cuộc chiến chống nguồn vốn của khủng bố được tiến hành từ năm 2001 thường xuyên tốn kém và không hiệu quả”, bởi vì những đối tượng cực đoan "tự cung tự cấp" để khủng bố.
Một ngày sau vụ khủng bố bằng xe tải ở Barcelona và Cambrils (Tây Ban Nha), rất nhiều thành phố ở Đức và châu Âu đã siết chặt lực lượng an ninh để giảm thiểu nguy cơ xảy ra một vụ tấn công tương tự.
Bên cạnh đó cũng có nhiều thành phố do dự trong việc áp dụng các biện pháp mạnh, vì không thể ngăn chặn tuyệt đối rủi ro, trong khi thủ phạm các vụ tấn công thánh chiến lại chứng tỏ khả năng thích nghi với cách đối phó của chính quyền.
Ngoài ra, các biện pháp mạnh này cũng đè nặng lên cuộc sống hàng ngày của người dân và nền kinh tế địa phương, đồng thời lại rất tốn kém. Đặc biệt, hiện không có bất kỳ số liệu nào liên quan đến khoản tiền đầu tư của các thành phố châu Âu về việc đảm bảo an ninh khu vực công cộng.
Theo các chuyên gia chống khủng bố, hiện tại và trong tương lai, nguồn tài chính chỉ khoảng vài nghìn euro vẫn nằm ngoài vòng kiểm soát của các cơ quan chuyên trách về chống rửa tiền và tài trợ cho khủng bố. Điều này vô hình chung tạo ra "lổ hổng" an ninh tài chính cho các nhóm khủng bố tích lũy tài chính thực hiện các vụ khủng bố đẫm máu.
Thuê một chiếc xe tải nhỏ để tông vào đám đông ngày càng phổ biến ở châu Âu, mà chỉ mất có vài trăm euro, kể cả tiền đặt cọc. Và một loạt vụ tấn công bằng xe hơi tại châu Âu thời gian qua cho thấy cuộc chiến chống nguồn tài trợ cho khủng bố dường như đã thất bại.
