Những nhóm bệnh thường gặp mùa tựu trường
Tại TP.HCM, tháng 8 – 9 thường mưa nhiều, môi trường ẩm thấp, nhiệt độ thay đổi thất thường. Đây là điều kiện thuận lợi để vi rút và vi khuẩn phát triển mạnh, làm gia tăng nguy cơ bệnh lây truyền qua đường hô hấp, tiêu hóa cũng như bệnh do muỗi truyền như sốt xuất huyết. Đây cũng là giai đoạn trẻ đến trường bắt đầu năm học mới, gia tăng tiếp xúc khiến nguy cơ nhiễm bệnh gia tăng. Đặc biệt, nhóm trẻ nhỏ sức đề kháng yếu rất dễ bị nhiễm bệnh.
Thực tế tại các bệnh viện nhi cho thấy, số ca bệnh truyền nhiễm ở trẻ đến khám và nhập viện điều trị đang có xu hướng gia tăng ngay khi bắt đầu năm học mới. Tại khoa Hô hấp, bệnh viện Nhi Đồng 1, con trai 3 tuổi của chị H.T.H. (ngụ phường Chánh Hưng, TPHCM) đang bị viêm phổi khá nặng. Trước khi nhập viện, trẻ đã được gia đình cho đi học, chỉ vài ngày đến lớp bé có biểu hiện sốt cao, ho và thở mệt. Diễn tiến bệnh ngày càng nặng, sau khi thăm khám bác sĩ đã cho bé nhập viện để theo dõi, điều trị viêm phổi.
Một trường hợp khác là bé trai 4 tuổi con của anh N.K. (xã Hưng Long, TPHCM) thì mắc tay chân miệng, đang phải theo dõi nguy cơ biến chứng tại Bệnh viện Nhi Đồng 2. Gia đình cho biết, trước đó đã chủ động gửi trẻ đến trường để làm quen với cô và các bạn đồng thời “tập dượt” với môi trường nhiều mầm bệnh. Dù đã chuẩn bị tâm thế nhưng cha mẹ của bé không khỏi xót xa khi con liên tục sốt cao, nổi bóng nước ở miệng và tay chân khiến bé bỏ ăn, biếng uống, chỉ vài ngày mắc bệnh bé K. đã sụt gần 2kg.
Theo BS Trần Nguyên Khôi – Phó khoa Khám bệnh, Bệnh viện Nhi đồng 2, có bốn nhóm bệnh mà phụ huynh cần đặc biệt quan tâm trong mùa tựu trường. Đầu tiên là bệnh lý hô hấp, thường do siêu vi gây ra và lây qua giọt bắn khi ho, hắt hơi. Những bệnh thường gặp là cúm mùa, viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản và COVID-19 với các biến chủng vẫn còn lưu hành.
Nhóm thứ hai là bệnh lý tiêu hóa, khi trẻ ăn uống và cầm nắm chung đồ dùng, rất dễ mắc rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy cấp hay tay chân miệng. Nhóm thứ ba là những bệnh lây truyền đã có vắc xin phòng ngừa như sởi, quai bị, rubella, thủy đậu, bạch hầu, ho gà. Tuy nhiên, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ hiện mới đạt 76,6%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 95%, khiến nguy cơ bùng phát dịch trong trường học vẫn hiện hữu. Cuối cùng là các bệnh do thói quen vệ sinh kém, chẳng hạn nhiễm ký sinh trùng đường ruột hoặc viêm kết mạc từ việc dùng chung khăn, chậu rửa.
Chủ động bảo vệ con trẻ trước nguy cơ mắc bệnh
Bác sĩ Khôi nhấn mạnh rằng phụ huynh hoàn toàn có thể chủ động bảo vệ trẻ bằng những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Theo đó, phụ huynh cần đưa trẻ đi tiêm ngừa đầy đủ theo lịch, ăn chín uống chín, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Cha mẹ nên tập cho trẻ thói quen đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, che miệng khi ho, hắt hơi và thông báo ngay cho giáo viên nếu trẻ có dấu hiệu sốt, ho, mệt mỏi để tránh lây lan.
Đề cập thêm về mặt bệnh và chuyên môn, BS Nguyễn Vũ Quỳnh Hoa – Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Thủ Đức cho biết, tay chân miệng thường vào cao điểm từ tháng 9 đến tháng 11. Trẻ mắc bệnh có biểu hiện sốt, chảy nước bọt nhiều, biếng ăn, nổi ban ở lòng bàn tay, bàn chân, mông. Nếu thấy trẻ sốt cao khó hạ, nôn ói nhiều, lừ đừ hay giật mình chới với, cha mẹ cần đưa ngay đến bệnh viện vì đây là dấu hiệu bệnh đang diễn tiến nặng.
Một bệnh nguy hiểm khác được BS Quỳnh Hoa nhấn mạnh là sốt xuất huyết. Đây là bệnh lây truyền qua muỗi, năm nào TP.HCM cũng ghi nhận số ca tăng mạnh trong mùa mưa. Trẻ mắc bệnh thường sốt cao, đau bụng, xuất huyết dưới da. Các dấu hiệu cảnh báo bệnh nặng gồm mệt mỏi nhiều, ăn uống kém, tiểu ít, ói nhiều, tiêu phân đen, chảy máu cam hoặc nướu. “Nếu phát hiện sớm và được theo dõi chặt chẽ, hầu hết trẻ đều khỏi bệnh. Nhưng chỉ một chút chủ quan, bệnh có thể trở nặng rất nhanh” – BS Quỳnh Hoa lưu ý.
Theo BS Quỳnh Hoa, để trẻ có một năm học khỏe mạnh, cha mẹ cần quan tâm đến nhiều yếu tố từ dinh dưỡng, vệ sinh cho đến tiêm chủng. Trẻ được ăn uống đầy đủ chất, ngủ đủ giấc, uống đủ nước sẽ có sức đề kháng tốt hơn. Việc duy trì thói quen rửa tay, mang đồ dùng cá nhân riêng như bình nước, khăn tay hay khẩu trang cũng giúp hạn chế đáng kể nguy cơ lây nhiễm. Ngoài ra, chương trình bổ sung vitamin A định kỳ cho trẻ từ 6 – 36 tháng tuổi cũng là một biện pháp quan trọng để tăng cường miễn dịch. Những thói quen nhỏ nhưng duy trì đều đặn sẽ trở thành “lá chắn” vững chắc, giúp con tự tin bước vào năm học mới an toàn và trọn vẹn niềm vui.