Tăng thuế bảo vệ môi trường 300%
Tại tờ trình, Chính phủ đề nghị UBTVQH điều chỉnh tăng mức thuế BVMT đối với xăng từ 1.000 đồng/lít lên 3.000 đồng/lít (tăng 2.000 đồng/lít). Mức thuế BVMT đối với nhiên liệu bay, dầu các loại và mỡ nhờn cũng sẽ tăng gấp 3 lần. Chính phủ đề nghị nguồn thu này để ngân sách trung ương thống nhất quản lý. Theo tính toán, điều chỉnh biểu thuế xăng dầu sẽ góp phần tăng thu cho ngân sách khoảng 13-14 nghìn tỷ đồng. Nếu thông qua việc tăng thuế BVMT, Chính phủ sẽ xem xét giảm thuế nhập khẩu xăng dầu từ 35% xuống còn 25%, để bảo đảm giá bán lẻ xăng dầu không ảnh hưởng đến người tiêu dùng.
Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý, việc tăng thuế BVMT với xăng dầu gấp 3 lần, phải làm sao đảm bảo giá bán lẻ xăng dầu trong nước không cao hơn thế giới. Đồng thời, cần làm rõ việc điều chỉnh này sẽ tác động tới thị trường ra sao. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu đề nghị làm rõ thuế suất thuế BVMT của Việt Nam có tương đồng với các nước ASEAN hay không. Ngoài ra, cần làm rõ hơn giá xăng dầu giảm tác động tốt đối với sản xuất, đời sống nhưng cũng tác động xấu tới môi trường ra sao.
“Nếu thông qua thì sẽ điều chỉnh lại thuế nhập khẩu xuống tương đương 20%, theo cam kết ASEAN. Mức điều chỉnh từ 35% xuống 25%, vẫn còn vênh cao hơn mức tăng thuế BVMT từ 1.000 đến 3.000 đồng. Vì thế, chúng tôi cam kết không ảnh hưởng đến giá bán lẻ xăng dầu là do vậy”.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng
Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu cho rằng, lý lẽ tăng thuế BVMT nêu tại tờ trình chủ yếu để bù hụt thu do giảm thuế nhập khẩu, nên phải bù đắp là chưa thuyết phục. Bởi triết lý, đạo lý của thuế BVMT là thu để giảm thiểu, khắc phục ảnh hưởng xấu của hàng hóa đó tới môi trường. Ví dụ 1 lít bia, 1 lít dầu ảnh hưởng tới môi trường ra sao, thu bao nhiêu, đã được tính toán và đã thu rồi. “Nay lại nâng đột ngột lên 3 lần là vì sao? Biết là giá xăng dầu giảm, tiêu dùng tăng thì số thuế thu cũng tăng lên tương ứng. Vậy mà Chính phủ đề nghị tăng 300% có nên không, phải cân nhắc, lý giải cho thỏa đáng”, ông Lưu phân tích.
Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng góp ý, cần có lộ trình nâng thuế, ví dụ trước mắt chỉ nên tăng lên thêm, 1.000 đồng/lít xăng… Tỷ lệ phân chia vẫn giữ như quy định cũ. Bước đi phải phù hợp. Giá xăng dầu lên xuống phập phù, biểu thuế không thể cứ mấy tháng lại điều chỉnh. Tăng 3 lần thì “lên dốc” quá.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính -Ngân sách Phùng Quốc Hiển lo ngại “tăng đột ngột sẽ tạo ra tâm lý”, vì khi giá xăng tăng 1-2 nghìn đồng đã có ý kiến rồi, lần này tăng 3.000 đồng do tăng thuế thì sao? Theo ông Hiển, nếu tăng thuế 1.000 đồng/lít xăng, cũng chỉ tăng được khoảng 14-15 nghìn tỷ đồng cho ngân sách.
 |
Không ảnh hưởng giá bán lẻ
Trước băn khoăn tại phiên họp, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho hay: Theo tính toán, thuế nhập khẩu xăng dầu là 35%, trong khung 40%, còn vênh 5%, chưa đưa hết khung vì còn để hài hòa lợi ích 3 bên: nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Về thuế suất BVMT, khung từ 1.000 đến 4.000 đồng, chúng tôi đề xuất lên 3.000 đồng/lít. “Nếu thông qua thì sẽ điều chỉnh lại thuế nhập khẩu xuống tương đương 20%, theo cam kết ASEAN. Mức điều chỉnh từ 35% xuống 25%, vẫn còn vênh cao hơn mức tăng thuế BVMT từ 1.000 đến 3.000 đồng. Vì thế, chúng tôi cam kết không ảnh hưởng đến giá bán lẻ xăng dầu là do vậy” - ông Dũng cam kết.
Bộ trưởng Tài chính cho biết thêm: Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cũng đang báo cáo, do thuế nhập khẩu vênh nhau quá lớn giữa ASEAN, Trung Quốc, Hàn Quốc nên có dấu hiệu các nước cung cấp xăng dầu đề nghị chúng ta ký dài hạn (hàng năm) và có dấu hiệu đề nghị tăng giá. Điều chỉnh thuế BVMT và giảm thuế nhập khẩu thì việc ép giá từ bên ngoài sẽ được xử lý. Hơn nữa, hiện giá xăng dầu giữa Việt Nam với Lào, Campuchia vênh quá lớn. Vì vậy đây là một bước đưa giá xăng dầu về mặt bằng khu vực.
Tiền thuế - phải dùng đúng mục đích
Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, thu thuế BVMT này là để bảo vệ môi trường, không được phân phối làm việc khác, hay bù cho hụt thu ngân sách. “Môi trường rất nhiều vấn đề thế này, phải tập trung bảo vệ môi trường, cả ở trung ương, địa phương, chứ cũng không thể thu hết về trung ương, không để bù cho giảm thuế nhập khẩu…”, Chủ tịch QH nêu rõ.
Chốt lại phiên họp, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, căn cứ ý kiến thảo luận, UBTVQH sẽ ra Nghị quyết tăng thuế BVMT như đề nghị của Chính phủ. Tuy nhiên, trừ mặt hàng dầu hỏa sẽ giữ mức thu hiện tại 300 đồng/lít; tỷ lệ phân chia giữ nguyên như quy định giữa trung ương và địa phương. Việc tăng thuế thực hiện từ 1/5/2015.
