Di tích khảo cổ học Bãi Cọi là cụm di tích bao gồm Bãi Cọi và các địa điểm xung quanh như Bãi Lòi, Bãi Phôi Phối, thuộc xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Khu vực này nằm dưới chân núi Hồng Lĩnh, cạnh dòng sông La, ranh giới tự nhiên giữa Nghệ An và Hà Tĩnh.

Với gần 100 hiện vật, tư liệu, hình ảnh, trưng bày giới thiệu 3 chủ đề chính: Bãi Cọi - Hành trình khám phá; Bãi Cọi - Nơi gặp gỡ các nền văn hóa và Hợp tác Quốc tế sẽ giới thiệu đến công chúng các nghiên cứu được tìm thấy. Qua đó, có ý nghĩa trong việc nghiên cứu giai đoạn Sơ sử Việt Nam khi hội tụ những đặc trưng và mối giao lưu ảnh hưởng qua lại của cả hai nền văn hoá Đông Sơn và Sa Huỳnh nổi tiếng trong lịch sử dân tộc.

Mộ chum là một trong những táng thức điển hình, được coi là dấu hiệu nhận biết của văn hóa Sa Huỳnh. Qua 3 lần khai quật Bãi Cọi, số lượng chum mai táng bằng gốm được tìm thấy là 22 tiêu bản, trong đó có gần 1/2 đã được các chuyên gia của bảo tàng phục dựng lại. So với những chum gốm của các di tích văn hóa Sa Huỳnh điển hình, chum gốm ở Bãi Cọi có kích thước nhỏ hơn, hình dáng biến đổi nhiều, chủ yếu là hình trái đào và hình trứng.

Sau khi kết thúc khai quật, toàn bộ hiện vật đã được chuyển sang Bảo tàng Quốc gia Hàn Quốc để tiến hành nghiên cứu, chỉnh lý, bảo quản và phục dựng. Từ đó, giúp các nhà nghiên cứu xác định rõ hơn về chất liệu và hình dáng ban đầu của hiện vật, phục vụ đắc lực cho công tác bảo quản, phục dựng hiện vật.

Chị Nguyễn Thị Nhuần, cán bộ Bảo tàng Hà Tĩnh cho biết, qua những gì các nhà khoa học nghiên cứu, phát hiện được tại di tích Bãi Cọi đã minh chứng cho nơi đây là sự ảnh hưởng, nơi giao thoa của các nền văn hóa: văn hoá Đông Sơn và Sa Huỳnh nổi tiếng.

Trong các loại hình hiện vật được phát hiện trong các ngôi mộ táng, bên cạnh chất liệu gốm được tìm thấy chủ yếu ở di tích Bãi Cọi thì các nhà khảo cổ còn phát hiện thấy nhiều đồ kim loại như rìu đồng gồm có rìu hình chữ nhật, rìu xoè cân, rìu mũi hài... cùng với mũi tên đồng, lưỡi cày đồng đều là những hiện vật điển hình của nền văn hoá Đông Sơn nổi tiếng phía Bắc.

Phần trưng bày này bao gồm gần 100 hiện vật, đó là các cụm mộ chum, mộ huyệt đất và những di vật là đồ tùy táng đã được tìm thấy trong các ngôi mộ bao gồm: đồ dùng sinh hoạt, công cụ lao động, đồ trang sức… Từ đó, các nhà khoa học nhận định được phần nào đời sống vật chất và tinh thần phong phú, tập tục, tín ngưỡng độc đáo của cư dân cổ nơi đây cách chúng ta ngày nay khoảng 2.000 năm về trước.