Từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận khoảng 40.000 ca nghi sởi, trong đó có 5 ca tử vong liên quan đến bệnh này. Đây là thông tin được Bộ Y tế công bố trong buổi Hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng, chống bệnh sởi diễn ra chiều 15/3.
Theo ông Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế), tính đến thời điểm hiện tại, cả nước ghi nhận 38.807 ca nghi sởi, trong đó có 3.447 ca dương tính với virus sởi tại 61 tỉnh, thành phố. Khu vực miền Nam là nơi có số ca mắc cao nhất, chiếm tới 57% tổng số ca, tiếp theo là miền Trung (19,2%), miền Bắc (15,1%) và Tây Nguyên (8,7%).
 |
Một số tỉnh thành có số mắc tăng cao, như Cao Bằng (582 ca), Nghệ An (737 ca), Đà Nẵng (2.043 ca), Khánh Hòa (1.661 ca), Gia Lai (1.879 ca)... Trong khi đó, một số tỉnh có số mắc bắt đầu giảm, nhưng vẫn ở mức cao như Lào Cai (1.180 ca), Hà Giang (6.017 ca), TP. Hồ Chí Minh (3.321 ca), Bình Dương (2.085 ca), Đồng Nai (4.099 ca), Cà Mau (1.995 ca).
Nguyên nhân chính
Bệnh sởi là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ em, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, thậm chí viêm não dẫn đến tử vong. Bệnh lây truyền rất nhanh qua đường hô hấp và có khả năng lây lan mạnh nếu miễn dịch cộng đồng không đạt đủ mức. Theo các chuyên gia, bệnh sởi chỉ có thể được ngừng lây lan khi tỉ lệ miễn dịch trong cộng đồng đạt ít nhất 95%. Tuy nhiên, tỉ lệ tiêm chủng vắc xin phòng sởi tại Việt Nam vẫn còn thấp, dẫn đến nguy cơ bùng phát dịch bệnh.
Một trong những nguyên nhân chính của tình trạng này là tỉ lệ tiêm chủng thấp, đặc biệt ở một số vùng, có những nơi chỉ đạt 40%. Sau đại dịch COVID-19, một bộ phận người dân đã có tâm lí "anti vắc xin", từ chối tiêm vắc xin cho trẻ. Ngoài ra, các tỉnh vùng sâu, vùng xa cũng gặp khó khăn trong việc triển khai tiêm vắc xin cho trẻ, do hạn chế về cơ sở vật chất, nhân lực và khả năng tiếp cận dịch vụ y tế.
 |
Bộ Y tế yêu cầu các địa phương tiêm vắc xin phòng sởi cho trẻ |
Trên thế giới, tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đã cảnh báo về việc gia tăng số ca mắc bệnh sởi trong năm 2024. Trong 5 năm qua, dịch sởi đã bùng phát ở 103 quốc gia, nguyên nhân chính là do tỉ lệ tiêm vắc xin phòng bệnh thấp, chỉ đạt 80% hoặc ít hơn. Đây là tình hình đáng lo ngại, đặc biệt khi sởi có khả năng lây lan mạnh và gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
Giải pháp
Trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, Bộ Y tế đã chỉ đạo các địa phương triển khai các biện pháp quyết liệt để phòng chống bệnh sởi. Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị sẵn sàng cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, nhất là tại các vùng có nguy cơ cao để đối phó với dịch bệnh.
Bộ Y tế cũng đã ban hành kế hoạch phòng, chống bệnh truyền nhiễm và triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc xin sởi. Tuy nhiên, theo ông Hoàng Minh Đức, mặc dù các chiến dịch tiêm chủng đã được triển khai, nhưng tỉ lệ tiêm chủng còn thấp, dẫn đến miễn dịch cộng đồng chưa đạt mức an toàn. Một số địa phương như Kon Tum, Đắk Nông, Nghệ An, Thanh Hóa, Bình Phước, Bến Tre... hiện vẫn còn triển khai chiến dịch tiêm chủng chậm.
Ông Cao Việt Tùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết từ đầu năm đến nay, bệnh viện đã tiếp nhận hơn 1.000 ca mắc sởi, trong đó hơn 50% là những ca chưa được tiêm chủng.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan yêu cầu các địa phương cần theo dõi sát sao diễn biến dịch bệnh và chủ động báo cáo tình hình dịch bệnh. Đồng thời, các địa phương cần huy động sự tham gia của các cấp, các ngành, không chỉ riêng ngành y tế, để cùng đối phó với dịch sởi. Các biện pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về tầm quan trọng của tiêm vắc xin cũng cần được triển khai mạnh mẽ.
Trong bối cảnh dịch bệnh sởi có thể tiếp tục gia tăng, việc nâng cao tỉ lệ tiêm chủng vắc xin và tạo miễn dịch cộng đồng là yếu tố quan trọng để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trẻ em.
Bệnh sởi là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng. Tuy nhiên, với sự vào cuộc mạnh mẽ từ chính quyền các cấp và sự hợp tác của người dân trong việc tiêm vắc xin, dịch bệnh có thể được kiểm soát và ngừng lây lan. Điều quan trọng là nâng cao nhận thức về vai trò của vắc xin trong việc phòng chống bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là trong bối cảnh dịch bệnh ngày càng phức tạp như hiện nay.
