 |
Ngày mai, 19/10 Tòa phúc thẩm Cấp cao tại TP.HCM sẽ xử phúc thẩm vụ VN Pharma theo kháng nghị và kháng cáo. Ảnh: Tân Châu
 |
Hai chủ mưu vụ án, Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường tại tòa sơ thẩm. Ảnh: Tân Châu
Theo cáo trạng, từ năm 2013 đến 19/9/2014, Nguyễn Minh Hùngg (Chủ tịch, Tổng giám đốc Cty VN Pharma) thông qua Võ Mạnh Cường (Giám đốc Cty Hàng hải Quốc tế H&C) làm giả giấy tờ, con dấu để được Bộ Y tế cấp phép nhập khẩu thuốc và buôn lậu 9.300 hộp thuốc Capicitabine 500mg không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, trị giá hàng buôn lậu 251 ngàn USD. Bị cáo Phạm Văn Kiệt (giám đốc Cty Dược Sài Gòn) đã giúp sức qua hành vi sử dụng con dấu, chữ ký bất hợp pháp, giúp Cty VN Pharma nhập khẩu thuốc.
Cáo bị cáo Hùng, Cường, Nguyễn Trí Nhật, Ngô Anh Quốc, Phan Cẩm Loan và Lê Thị Vũ Phương bị VKS buộc tội “Buôn lậu”; Bùi Ngọc Duy, Phạm Văn Thông và Phạm Anh Kiệt tội “Làm giả con dấu, tài liệu cơ quan, tổ chức”.
Tòa sơ thẩm tuyên phạt Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường – cùng 12 năm tù, cùng tội “Buôn lậu”. Cùng tội danh, Nguyễn Trí Nhật (nguyên phó tổng giám đốc VN Pharma) 5 năm tù; Ngô Anh Quốc (nguyên phó tổng giám đốc VN Pharma) 4 năm tù; Phan Cẩm Loan (nguyên phó trưởng phòng xuất nhập khẩu VN Pharma) 3 năm 6 tháng tù và nguyên kế toán trưởng VN Pharma là bị cáo Lê Thị Vũ Phương 3 năm tù.
Cáo còn lại bị bản án sơ thẩm tuyên phạm tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức” và tuyên phạt bị cáo Phạm Anh Kiệt 2 năm tù (cho hưởng án treo); Bùi Ngọc Duy (nguyên trưởng phòng nghiên cứu phát triển VN Pharma) 1 năm 6 tháng tù và Hoàng Văn Thông (dược sĩ) 2 năm tù (cho hưởng án treo).
Bản án sơ thẩm cũng kiến nghị Bộ Công an và Viện KSND Tối cao xem xét hành vi của Phan Xuân Thiện (nguyên phó tổng giám đốc VN Pharma) và Hoàng Trúc Vi (nhân viên VN Pharma) vì có dấu hiệu sai phạm; kiến nghị làm rõ hành vi của một số cán bộ Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) trong việc cấp phép cho VN Pharma để Cty này nhập trót lọt thuốc ung thư giả vào Việt Nam.
Sau bản án sơ thẩm, có kháng cáo của các bị cáo và kháng nghị của VKS Cấp cao tại TPHCM. Trong đó, đáng lưu ý là kháng nghị của VKS cho rằng, trong vụ VN Pharma, để nhập khẩu thuốc về Việt Nam, các bị cáo đã làm và sử dụng một loạt các con dấu, giấy tờ giả (Giấy chứng nhận bán hàng tự do - FSC, Giấy chứng nhận thực hành sản xuất thuốc tốt - GMP - của Bộ Y tế Canada, được hợp pháp hóa Lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada).
Kháng nghị cũng cho rằng, Cơ quan điều tra có công văn gửi Bộ Ngoại giao đề nghị xác minh Cty Helix Pharmaceuticals Inc, địa chỉ 392 Wilson Ave, Toronto, Ontario, Canada (đây là Cty được khai là nhà sản xuất thuốc - PV) và Bộ Ngoại giao có công văn trả lời là Cty này không có thật. Bộ Công Thương cũng xác định mã số, mã vạch in trên võ hộp thuốc H-Capita 500mg không được đăng ký bởi quốc gia nào.
Cũng theo bản kháng nghị, ngoài hồ sơ, con dấu giả, thì ý thức của các bị cáo từ khi thỏa thuận mua bán, làm hóa đơn hàng, thiết lập hồ sơ xin phép nhập khẩu lô thuốc, chuẩn bị bán hàng thông qua đấu thầu, chi trước tiền hoa hồng cho bác sỹ… đến khi làm thủ tục thông quan là để bán hàng nhằm thu lợi bất chính, bất chấp hậu quả xảy ra. Vì vậy, bản kháng nghị cho rằng hành vi của các bị cáo phải được xem xét đánh giá toàn diện trong mối quan hệ với các chứng cứ khác, đảm bảo đúng bản chất vụ án, tội danh thì vụ án mới được xử lý đúng pháp luật.
Đáng lưu ý, theo kháng nghị, trong vụ án này Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường cùng bàn bạc từ việc xây dựng hồ sơ đến nhập khẩu và tiêu thụ thuốc H-Capita 500mg. Để có đầy đủ thủ tục nhập khẩu, Cường cung cấp một loạt giấy tờ giả phía Canada, còn Hùng chỉ đạo thuộc cấp làm giả giấy tờ phía Việt Nam. Hành vi này theo kháng nghị là có dấu hiệu tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức” theo Điều 267 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên cấp sơ thẩm đã không điều tra, truy tố và xét xử các đối tượng liên quan tội danh này là bỏ lọt tội phạm.
Cũng theo kháng nghị, liên quan tới tội danh “Làm giả con dấu, tài liệu…” mà cấp sơ thẩm “bỏ sót” không truy cứu, ngoài ông Hùng, Cường thì còn có Nguyễn Trí Nhật, Phan Cẩm Loan, Ngô Anh Quốc và Lê Thị Vũ Phương. Đối với Bùi Ngọc Duy, Phan Anh Kiệt và Phạm Văn Thông, cấp sơ thẩm cũng bỏ lọt tội những người này vì toàn bộ hồ sơ nhập khẩu giả và làm giả hồ sơ kỹ thuật của VN Pharma, cũng như mục đích phạm tội của ông Hùng, Cường thì Duy, Kiệt và Thông đều biết rõ. Vì vậy Hùng, Cường và Kiệt theo bản kháng nghị được nhìn nhận là có vai trò đồng phạm giúp sức cho Hùng và Cường.
Về giám định của Bộ Y tế trong vụ án, kháng nghị cho rằng có mâu thuẫn vì tại Quyết định 519/QĐ-BYT ngày 17/12/2014, Bộ Y tế thành lập Hội đồng giám định (HĐGĐ) lô hàng có nhãn mác H-Capita 500mg, với thành phần HĐGĐ gồm 10 thành viên, do ông Đỗ Văn Đông - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược làm Chủ tịch Hội đồng. Ông Đông vừa ở Cục Dược cấp phép lại vừa làm HĐGĐ là chưa bảo đảm tính khách quan vì Cục Quản lý Dược vừa là đơn vị cấp phép nhập khẩu, nhưng lại tham gia giám định chuyên môn.
Dù kết luận “Lô hàng có nhãn thuốc H-Capita 500mg chứa trên 97,5% hoạt chất Capecitabine là thuốc, không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, không sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người”, tuy nhiên dù biết các đối tượng nhập về để trị bệnh ung thư cho người, nhưng cũng chính kết luận của Bộ Y tế lại cho rằng là thuốc kém chất lượng, mà không kết luận là thuốc giả.
Từ mâu thuẫn này của Bộ Y tế, kháng nghị cũng cho rằng cần phải trưng cầu giám định lại, với thành phần HĐGĐ khác để đảm bảo tính khách quan, làm chứng cứ cho việc xác định tội danh các bị cáo…
