Thông cáo của Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết, trong cuộc điện đàm, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Koizumi Shinjiro và người đồng cấp Mỹ Pete Hegseth đã “trao đổi thẳng thắn” quan điểm về tình hình an ninh “xuống cấp nhanh chóng” ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
“Cả hai bên bày tỏ quan ngại sâu sắc về những hành động làm gia tăng căng thẳng trong khu vực, cho rằng các hành động của Trung Quốc không đóng góp cho hòa bình và ổn định”, thông cáo cho biết.
Bộ trưởng Koizumi khẳng định Nhật Bản không muốn leo thang tình hình, đang phản ứng bình tĩnh nhưng vẫn đưa ra những phản đối cần thiết và để ngỏ cánh cửa đối thoại.
Hai bên nhất trí duy trì liên lạc và phối hợp chặt chẽ giữa Tokyo và Washington, đồng thời tái khẳng định cam kết tiếp tục tăng cường năng lực răn đe và ứng phó của liên minh.
Trong hai vụ việc xảy ra ngày 6/12 trên vùng trời quốc tế gần quần đảo Okinawa, Tokyo cáo buộc tiêm kích J-15 của Trung Quốc khóa radar điều khiển hỏa lực vào các máy bay chiến đấu F-15 của Nhật Bản - hành động được gọi là bước tiền đề trước khi tấn công.
Bắc Kinh khẳng định máy bay của họ chỉ kích hoạt radar tìm kiếm, một biện pháp thông thường để bảo đảm an toàn bay, đồng thời cáo buộc Nhật Bản “quấy nhiễu” lực lượng Trung Quốc khi họ đang “diễn tập và huấn luyện quân sự bình thường”.
Lầu Năm Góc xác nhận cuộc điện đàm giữa hai bộ trưởng Hegseth và Koizumi, cho biết hai bên đã trao đổi về vấn đề tăng chi tiêu quốc phòng và củng cố năng lực. Hai bên cũng trao đổi về các hoạt động quân sự của Trung Quốc và tầm quan trọng của hoạt động huấn luyện, diễn tập trên khắp Nhật Bản, bao gồm tại quần đảo Ryukyu.
“Bộ trưởng Hegseth và Bộ trưởng Koizumi tái khẳng định tầm quan trọng của liên minh Mỹ – Nhật và nhấn mạnh cam kết ngăn chặn hành động gây hấn ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương”, Lầu Năm Góc cho biết.
Căng thẳng ngoại giao và quân sự giữa Bắc Kinh và Tokyo leo thang sau phát biểu mà Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae đưa ra tháng trước, rằng nước này có thể can thiệp quân sự nếu Bắc Kinh tấn công Đài Loan (Trung Quốc).
Tuyên bố này khiến Trung Quốc nổi giận và thực hiện hàng loạt biện pháp đáp trả về ngoại giao, kinh tế và gia tăng hoạt động quân sự.
Trong đợt căng thẳng này, các cuộc tập trận chung của Trung Quốc với Nga, Mỹ với Nhật Bản diễn ở khu vực gần không phận Nhật Bản và Hàn Quốc.
Ngày 9/12, các máy bay Trung Quốc và Nga, gồm oanh tạc cơ có khả năng mang vũ khí hạt nhân, tiêm kích và máy bay cảnh báo sớm, thực hiện tuần tra chung trên vùng biển Tây Thái Bình Dương. Quân đội Hàn Quốc nói rằng những máy bay này đã đi vào vùng nhận dạng phòng không của Hàn Quốc.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc sau đó xác nhận đây là cuộc tuần tra chiến lược chung lần thứ 10 giữa hai nước. Cuộc diễn tập này bao gồm hoạt động bay vòng quanh Nhật Bản, từ không phận giữa đảo chính Okinawa và đảo Miyako tới vùng biển ngoài khơi đảo Shikoku trên Thái Bình Dương.
Ngày hôm sau, không quân Mỹ và Nhật Bản tiến hành tập trận chung trên biển Nhật Bản (Hàn Quốc gọi là Đông Hải), với sự tham gia của 6 tiêm kích Nhật Bản và 2 máy bay ném bom B-52 của Mỹ.
Ngày 11/12, tàu sân bay Mỹ USS George Washington cập cảng căn cứ hải quân Mỹ ở Yokosuka, Nhật Bản. Cùng ngày, người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt đưa ra lập trường trung lập của Washington về vụ đối đầu Trung – Nhật, nhấn mạnh Tổng thống Donald Trump có “mối quan hệ tuyệt vời” với Thủ tướng Takaichi và Nhật Bản là “đồng minh lớn của Mỹ”, đồng thời có “quan hệ làm việc tốt với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình”.