Học 2 buổi/ngày: Đừng 'vẽ' quy định trên giấy

Tại Hà Nội, chỉ 60% học sinh lớp 9 có chỗ học lớp 10 THPT công lập. Ảnh: Như Ý

Điều kiện nào cũng thiếu

Tại buổi kiểm tra, khảo sát của Bộ GD&ĐT về tình hình triển khai thực hiện học bạ số, xây dựng học liệu số và tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với giáo dục phổ thông tại TP HCM; ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Giáo dục Phổ thông cho biết: Hiện bậc tiểu học đã bắt buộc dạy 2 buổi/ngày, THCS và THPT hướng tới dạy học 2 buổi/ngày. Tới đây, Bộ GD&ĐT sẽ sửa đổi, yêu cầu THCS, THPT cũng bắt buộc phải dạy 2 buổi/ngày.

Ngay sau khi có thông tin này, dư luận có nhiều luồng ý kiến. Ghi nhận của phóng viên, hiện nay, một số địa phương đã thực hiện dạy học 2 buổi/ngày với cấp THCS. Ông Phạm Văn Thư, Trưởng phòng Giáo dục huyện Mèo Vạc (Hà Giang) cho hay, gần như 100% trường THCS của huyện đã triển khai dạy 2 buổi/ngày (Vì đều là trường dân tộc bán trú/nội trú). Học sinh ở trường từ Thứ 2 đến Thứ 6. Nhưng do thiếu giáo viên nên các trường triển khai gặp khó khăn, giáo viên quá tải.

Tính đến hiện tại, gần 20 tỉnh, thành trên cả nước đã triển khai hoặc đang thí điểm cho học sinh học 5 ngày/tuần và nghỉ học thứ 7. Sở dĩ việc này chưa thể áp dụng rộng rãi do liên quan đến các yếu tố như cơ sở vật chất, phòng học, đội ngũ giáo viên. Hà Nội khó khăn nhất là thiếu trường, lớp. Gần như các trường THPT của Hà Nội chưa thể triển khai 2 buổi/ngày (vì thiếu phòng học), nhiều trường THCS từ nội thành đến ngoại thành chỉ đủ điều kiện dạy 1 buổi/ngày. Bà Nguyễn Bội Quỳnh, Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức, Hoàn Kiếm (Hà Nội) chia sẻ, nhà trường có 54 lớp/3 khối (10,11,12) nhưng chỉ có hơn 20 phòng học. Muốn triển khai học 2 buổi/ngày phải đáp ứng đủ 1 phòng học/lớp. Như vậy, số phòng học trường cần gấp đôi hiện tại.

Tại quận Hoàng Mai, Trường Tiểu học Chu Văn An chưa đủ phòng học nên học sinh luân phiên nghỉ ngày thứ 5 hằng tuần và học bù ngày thứ 7. Theo kế hoạch tuyển sinh năm học 2025 - 2026, quận Cầu Giấy có thêm 2 trường THCS mới đi vào hoạt động. Tổng số trường THCS công lập của quận ứng được khoảng trên 5.100 chỗ học mới, trong khi tổng số học sinh vào lớp 6 trên 7.100. Như vậy, khoảng 2.000 học sinh đúng tuổi phổ cập THCS của quận, không có chỗ học trong trường công lập.

Để thực hiện bắt buộc dạy 2 buổi/ngày đối với tất cả các cấp học, ngành giáo dục phải đảm bảo đủ ít nhất 2 điều kiện là cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên. Hiện nay, ở vùng khó thiếu hàng nghìn giáo viên, vùng thuận lợi thiếu hàng nghìn chỗ học dù sĩ số/lớp học gần gấp đôi quy định (Bộ GD&ĐT quy định cấp tiểu học, sĩ số 35 học sinh/lớp; cấp THCS và THPT sĩ số 45 học sinh/lớp. Ở thành phố lớn, các bậc học có lớp sĩ số lên đến 60 học sinh).

Bắt buộc hay khuyến khích?

Trước băn khoăn của dư luận, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng khẳng định, dạy học 2 buổi/ngày đã có trong các văn bản chỉ đạo trước đó của ngành giáo dục. Có 3 yếu tố để thực hiện tốt hoạt động này: Cơ sở vật chất đảm bảo mỗi lớp/phòng học, đủ sân chơi, bãi tập cho hoạt động giáo dục thể chất và các kĩ năng khác; đủ số lượng giáo viên; có chương trình dạy, học và tổ chức các hoạt động giáo dục đảm bảo, phù hợp với tâm, sinh lí lứa tuổi học sinh.

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 quy định rõ dạy học 2 buổi/ngày với học sinh tiểu học. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cũng nêu rất rõ đối với THCS, THPT quy định khuyến khích dạy học 2 buổi/ngày.

Ông Thưởng thông tin, ở bậc tiểu học, hoạt động dạy 2 buổi/ngày được triển khai 100% trên toàn quốc. Bậc THCS, THPT, số trường thực hiện đã tăng lên nhiều so với trước. Qua khảo sát, theo dõi kết quả, những địa phương triển khai được, chất lượng giáo dục toàn diện của trường tốt hơn. Tuy nhiên, ông Thưởng nhìn nhận có một số bất cập trong tổ chức thực hiện. Ví dụ tổ chức dạy buổi 2, có nơi dạy văn hóa là chính, tạo ra áp lực cho học sinh (vẫn tập trung dạy kiến thức) chưa chú trọng kĩ năng. Vì thế, Bộ GD&ĐT tổ chức rà soát, đánh giá lại hoạt động này trên cơ sở đó, sẽ có hướng dẫn chung để thực hiện phù hợp với từng cấp học. Theo ông Thưởng, đến thời điểm này, lãnh đạo Bộ GD&ĐT đang chỉ đạo rà soát, chưa có tuyên bố THCS, THPT bắt buộc dạy buổi 2. Bộ sẽ sớm có văn bản hướng dẫn chỉ đạo.

Dạy học 2 buổi/ngày có hạn chế được học thêm, dạy thêm?

06/04/2025

Bộ GD&ĐT: Học 2 buổi/ngày không phải hoạt động mới trong giáo dục

06/04/2025