Tạo sinh kế, mở hướng thoát nghèo
Gia đình anh Vi Văn Tam (SN 1983, trú bản Minh Thành, xã Lượng Minh, tỉnh Nghệ An) trước đây thuộc hộ nghèo, không có việc làm ổn định, cuộc sống luôn chật vật, thiếu trước, hụt sau. Thu nhập bấp bênh, đất sản xuất ít, lại không có tay nghề chuyên môn, anh phải lo từng bữa ăn, từng mùa vụ, không có điều kiện để đầu tư phát triển kinh tế.
Năm 2023, anh Tam và nhiều hộ dân khác ở xã Lượng Minh được hỗ trợ chuyển đổi nghề thông qua Dự án 1 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025 (Chương trình MTQG 1719). Gia đình anh được hỗ trợ 3 con lợn đen giống, cùng với hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng và tư vấn về cách phát triển kinh tế theo mô hình chăn nuôi bền vững.
Sau hai năm triển khai, nhờ sự hỗ trợ từ Nhà nước và nỗ lực của bản thân, kinh tế gia đình anh Tam đã có sự chuyển biến rõ rệt, từng bước thoát nghèo. “Những năm trước, vì không có tay nghề về thiếu đất, thiếu vốn và kinh nghiệm nên thu nhập lúc nào cũng bấp bênh. Sau khi được Nhà nước hỗ trợ 3 con lợn đen giống, vợ chồng tôi chăm sóc kỹ càng, áp dụng kỹ thuật được hướng dẫn, dần dần đàn lợn sinh sản, kinh tế gia đình ngày càng khá lên. Giờ thì có thể lo cho con cái ăn học đầy đủ, không còn phải sống trong cảnh thiếu trước hụt sau như trước đây”, anh Tam chia sẻ.
Không chỉ cải thiện đời sống vật chất, Chương trình MTQG 1719 còn giúp anh Tam nâng cao kiến thức về chăn nuôi và quản lý kinh tế gia đình, tạo động lực để anh tích cực học hỏi, mở rộng mô hình chăn nuôi kết hợp với trồng trọt trên diện tích đất sẵn có. Anh cho biết, kế hoạch sắp tới là tận dụng nguồn vốn và kinh nghiệm hiện có để nuôi thêm gà, thả thêm cá và mở rộng mô hình trồng rau sạch, nhằm tạo nguồn thu ổn định quanh năm.
Ông Nguyễn Văn Hòa, Chủ tịch UBND xã Lượng Minh cho biết: “Chúng tôi xác định hỗ trợ sinh kế phải sát với nhu cầu thực tế của người dân. Mỗi hộ được tư vấn để chọn đúng nghề, đúng mô hình. Sau hỗ trợ, cán bộ vẫn bám bản hướng dẫn kỹ thuật để người dân vững tin phát triển kinh tế. Điều đáng mừng, nhiều người sau khi được hỗ trợ bước đầu, tự bỏ thêm vốn mở rộng quy mô”.
Vốn chính sách lan tỏa đến từng bản làng
Thực hiện nội dung số 3 của Dự án 1 thuộc Chương trình MTQG 1719 về hỗ trợ đất sản xuất, chuyển đổi nghề, các địa phương trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã được hỗ trợ nguồn lực đáng kể cho công tác chuyển đổi nghề, đào tạo nghề, tạo sinh kế bền vững cho người dân. Đến nay, toàn tỉnh đã có gần 3.400 hộ dân được hỗ trợ chuyển đổi nghề, mở ra cơ hội mới cho hàng nghìn lao động nông thôn, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số.
Tại xã miền núi Tương Dương, từ nguồn vốn của Chương trình MTQG 1719, địa phương đã hỗ trợ chuyển đổi nghề cho hàng trăm hộ dân trên địa bàn, theo hình thức hỗ trợ mua cây, con giống và máy móc phục vụ sản xuất. Không chỉ hỗ trợ sinh kế, địa phương còn đẩy mạnh đào tạo nghề gắn với nhu cầu thực tế.
Theo lãnh đạo UBND xã Tương Dương, địa phương đã tổ chức các lớp đào tạo nghề cho hàng trăm học viên với các ngành nghề đào tạo thiết thực như kỹ thuật chế biến món ăn, sản xuất giống cây lâm nghiệp, nuôi cá nước ngọt, nuôi vịt bầu, nuôi và phòng trị bệnh cho lợn… Qua khảo sát, hàng nghìn lao động tại các thôn, bản đang có nhu cầu học nghề.
Trong khi đó, tại huyện Quế Phong (cũ), chính sách cho vay theo Nghị định số 28/2022 của Chính phủ thực hiện Chương trình MTQG 1719 được triển khai rất hiệu quả. Tính đến ngày 31/10, Phòng giao dịch NHCSXH Quế Phong đã giải ngân hơn 21,8 tỷ đồng, giúp 534 lượt hộ được vay vốn phát triển kinh tế.
Ông Quang Văn Kiên, Phó Giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH Quế Phong chia sẻ: “Chính sách hỗ trợ đất sản xuất, chuyển đổi nghề theo Nghị định 28 đáp ứng đúng nhu cầu bức thiết của đồng bào dân tộc thiểu số. Người dân hiểu rõ quyền lợi, sử dụng vốn đúng mục đích nên hiệu quả rất rõ rệt. Các hội đoàn thể phối hợp chặt chẽ, tuyên truyền sâu rộng, tổ tiết kiệm vay vốn làm tốt vai trò cầu nối. Cán bộ tín dụng thường xuyên bám bản, nắm rõ hoàn cảnh từng hộ nên việc triển khai nhanh, đúng và trúng đối tượng”.
Theo ông Kiên, điều quan trọng nhất là người dân không còn e ngại việc vay vốn như trước. Sự đồng thuận cao trong cộng đồng giúp dòng vốn chính sách phát huy hiệu quả, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong từng bản làng. Khi mỗi đồng vốn được trao đúng chỗ, mỗi chính sách chạm đúng nhu cầu, hành trình đổi thay ở vùng cao Nghệ An sẽ không chỉ là câu chuyện của một giai đoạn, mà trở thành động lực bền bỉ đưa bản làng đi xa hơn trên con đường phát triển.
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025 về hỗ trợ sản xuất, chuyển đổi nghề, T.Ư đã phân bổ vốn hỗ trợ 7.785 hộ, với số tiền là hơn 77,8 tỷ đồng. Ngân sách tỉnh Nghệ An đã bố trí vốn đối ứng số tiền là hơn 7,7 tỷ đồng. Tính đến ngày 30/4, tỉnh Nghệ An đã thực hiện hỗ trợ chuyển đổi nghề đối với 3.394 hộ, đạt 43,6 % kế hoạch.