 |
Tổng thống Nga Vladimir Putin ở St. Petersburg hôm 17/6. Ảnh: Sputnik |
Trong cuộc gặp với một nhóm các nhà lãnh đạo châu Phi ở St. Petersburg, ông Putin lần đầu tiên công bố các tài liệu dự thảo đã được phái đoàn Nga và Ukraine thảo luận ở Thổ Nhĩ Kỳ hơn một năm trước.
Theo ông Putin, dự thảo có tên Hiệp ước về Trung lập vĩnh viễn và đảm bảo an ninh cho Ukraine đã được phái đoàn nước này ký kết.
Dự thảo quy định rằng Ukraine phải tôn trọng “sự trung lập vĩnh viễn” được ghi trong Hiến pháp của mình. Nga, Mỹ, Anh, Trung Quốc và Pháp được liệt kê là những người bảo lãnh.
Phần phụ lục của dự thảo phác thảo các đề xuất của cả Nga và Ukraine về quy mô quân đội thường trực của Ukraine trong thời bình, cũng như trang thiết bị của lực lượng này.
Mátxcơva đề xuất giới hạn số lượng nhân viên quân sự ở mức 85.000 và số lượng thành viên lực lượng Vệ binh Quốc gia ở mức 15.000. Trong khi đó, Kiev đề xuất quy mô lực lượng vũ trang lên tới 250.000 quân.
Mátxcơva gợi ý rằng Ukraine nên được phép sở hữu 342 xe tăng, 1.029 xe bọc thép, 96 bệ phóng loạt, 50 máy bay chiến đấu và 52 máy bay “phụ trợ”.
Trong khi đó, Kiev muốn có 800 xe tăng, 2.400 xe bọc thép, 600 bệ phóng loạt, 74 máy bay chiến đấu và 86 máy bay "phụ trợ".
Hai bên cũng trao đổi các đề xuất về giới hạn súng cối, vũ khí chống tăng và hệ thống tên lửa phòng không của Ukraine, cùng các thiết bị khác.
Các cuộc đàm phán đã đổ vỡ vào mùa xuân năm 2022 ngay sau khi Ukraine cáo buộc quân đội Nga giết hại dân thường ở một số thành phố nhỏ xung quanh Kiev. Cáo buộc được đưa ra ngay sau khi binh lính Nga rút khỏi các khu vực bên ngoài thủ đô Ukraine, điều mà Điện Kremlin vào thời điểm đó mô tả là “một cử chỉ thiện chí”. Mátxcơva bác bỏ cáo buộc của Kiev và nhiều lần phủ nhận việc thực hiện các hành động nhằm vào dân thường ở Ukraine.
Phát biểu hôm 17/6, ông Putin nói rằng Ukraine phải chịu trách nhiệm về việc rời khỏi các cuộc đàm phán. “Sau khi chúng tôi rút quân khỏi Kiev – như chúng tôi đã hứa – chính quyền Kiev đã ném các cam kết của họ vào thùng rác lịch sử”, ông nói. “Họ đã từ bỏ mọi thứ.”
“Đâu có gì đảm bảo rằng họ sẽ không từ bỏ các thỏa thuận trong tương lai?”, ông Putin nói. “Tuy nhiên, ngay cả trong những trường hợp như vậy, chúng tôi chưa bao giờ từ chối tiến hành đàm phán.”
Phái đoàn châu Phi, bao gồm các Tổng thống Nam Phi, Senegal và Zambia cùng Thủ tướng Ai Cập, đã đến Mátxcơva sau cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Kiev vào thứ Sáu. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa đã trình bày một lộ trình gồm 9 điểm để chấm dứt chiến sự, kêu gọi cả hai bên xuống thang.
Trong khi đó, ông Zelensky nhắc lại lập trường của Kiev rằng các cuộc đàm phán chỉ có thể bắt đầu sau khi Mátxcơva trao trả Crimea (nơi đã bỏ phiếu sáp nhập Nga vào năm 2014) và bốn khu vực khác đã làm điều tương tự sau cuộc trưng cầu dân ý vào tháng 9/2022 là Donetsk, Lugansk, Zaporozhye và Kherson.
Tổng thống Putin lập luận hôm thứ Bảy rằng việc Nga sáp nhập các vùng lãnh thổ là “hoàn hảo về mặt luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc”. Ông nói thêm rằng Mátxcơva có quyền can thiệp để bảo vệ người dân Donbass, những người phản đối cuộc đảo chính năm 2014 ở Kiev.
Ukraine đã từ bỏ tất cả các cuộc thảo luận về khả năng trung lập vào năm ngoái và kể từ đó đã chính thức nộp đơn xin gia nhập NATO.
