Các loại thuốc hóa dược, sinh phẩm thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc danh mục BHYT thanh toán, điều kiện thanh toán với người bệnh tham gia BHYT được quy định tại Thông tư 30/2018/TT-BYT của Bộ Y tế.
Theo danh mục trên, các loại thuốc, sinh phẩm được BHYT thanh toán gồm 1.030 thuốc hóa dược, sinh phẩm và 59 thuốc phóng xạ, chất đánh dấu. Trong đó có 136 hoạt chất/thuốc được quy định điều kiện chỉ định ưu tiên trong một số trường hợp; có 25 hoạt chất được quy định tỷ lệ quỹ BHYT thanh toán (30%, 50%, 60%, 70%) và 31 hoạt chất được quy định cả điều kiện chỉ định và tỷ lệ thanh toán.
Các loại thuốc, sinh phẩm được BHYT thanh toán trên chủ yếu là hoạt chất thuộc nhóm thuốc có giá thành cao, chi phí lớn hoặc thuốc thế hệ mới cần được sử dụng theo hướng dẫn chẩn đoán và điều trị để đảm bảo tính chi phí hiệu quả, mặt khác thuộc nhóm thuốc đã có nhiều hoạt chất khác có tác dụng tương tự được quỹ BHYT thanh toán 100%.
Bên cạnh đó, có nhiều thuốc đông y, thuốc từ dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền cũng được BHYT thanh toán, gồm 349 vị thuốc y học cổ truyền, 229 thuốc cổ truyền, thuốc từ dược liệu với trên 1.200 chế phẩm.
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các nước có điều kiện kinh tế - xã hội tương đồng Việt Nam, như Thái Lan, Indonesia, Philippine danh mục thuốc thuộc phạm vi chi trả của BHYT bình quân khoảng 600 thuốc (Thái Lan là 660 loại, Indonesia 601 loại). Qua đó có thể thấy, danh mục thuốc thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT ở Việt Nam đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu điều trị; tạo điều kiện cho người tham gia BHYT được tiếp cận các thuốc mới phù hợp với các hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Bộ Y tế; giải quyết được các vướng mắc trong thanh toán thuốc BHYT.
![]() |
Danh mục thuốc, dịch vụ kỹ thuật y tế được quỹ BHYT chi trả đã cơ bản đáp ứng thực tế và yêu cầu điều trị bệnh của người tham gia BHYT. |
Về danh mục dịch vụ kỹ thuật y tế, hiện Bộ Y tế quy định có khoảng 19.000 dịch vụ kỹ thuật về phẫu thuật, thủ thuật được Bộ Y tế cho phép thực hiện tại Việt Nam. Trong đó, có 9.190 dịch vụ đủ điều kiện được thanh toán theo chế độ BHYT (gồm 124 dịch vụ/nhóm dịch vụ được quy định điều kiện, tỷ lệ thanh toán).
BHXH Việt Nam cho hay, chỉ hơn 9/19 nghìn dịch vụ kỹ thuật y tế được BHYT thanh toán, do có nhiều dịch vụ kỹ thuật cùng tên, hoặc khác tên nhưng cùng bản chất, cùng quy trình được sắp xếp tại nhiều chuyên khoa khác nhau dẫn đến trùng lặp; danh mục cũng bao gồm nhiều dịch vụ không thuộc phạm vi thanh toán của quỹ như dịch vụ thẩm mỹ, làm răng giả…; có một số dịch vụ chưa được quy định mức giá thanh toán nên BHYT chưa thanh toán.
Đại diện BHXH Việt Nam khẳng định, danh mục dịch vụ kỹ thuật y tế thuộc phạm vi chi trả của quỹ BHYT đã có đầy đủ các dịch vụ kỹ thuật theo 28 chuyên khoa/chuyên ngành, bao gồm cả các kỹ thuật y học hiện đại và y học cổ truyền, của cơ sở y tế từ tuyến xã đến tuyến trung ương.
Để đảm bảo tính ưu việt, toàn diện của BHYT và dễ tiếp cận trong quá trình điều trị của người tham gia BHYT, phù hợp thực tế, BHXH Việt Nam đã phối hợp, tham gia cùng với Bộ Y tế thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung danh mục thuốc, dịch vụ kỹ thuật y tế được quỹ BHYT chi trả.
Cụ thể, BHXH Việt Nam đã phối hợp cùng Bộ Y tế xây dựng thông tư định mức kinh tế - kỹ thuật của dịch vụ kỹ thuật khám chữa bệnh để làm căn cứ xây dựng giá dịch vụ kỹ thuật; Xây dựng nguyên tắc, tiêu chí sửa đổi, bổ sung thuốc vào danh mục; Nguyên tắc, tiêu chí sửa đổi bổ sung thuốc hóa dược, sinh phẩm điều trị COVID-19 và các bệnh liên quan đến COVID-19 vào danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT; Sửa đổi, bổ sung Danh mục thuốc thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT…