Việc chăm sóc cây đào sau Tết không chỉ giúp cây nhanh chóng phục hồi mà còn tạo điều kiện để cây tiếp tục phát triển và nở hoa đẹp vào mùa xuân năm sau.
Cây đào thuộc họ hoa hồng (Rosaceae), có nguồn gốc từ Trung Á và được trồng phổ biến ở nhiều quốc gia, đặc biệt là tại Việt Nam. Các giống đào thường gặp bao gồm đào bích (hoa đỏ thắm), đào phai (hoa hồng nhạt), và đào trắng.
Ngoài giá trị thẩm mỹ, cây đào còn mang ý nghĩa phong thủy sâu sắc. Theo quan niệm dân gian, cây đào có khả năng xua đuổi tà ma, mang lại sinh khí và sự ấm áp cho ngôi nhà.
Những vấn đề thường gặp và cách phục hồi cây đào sau tết
Bà Đào Biên Thùy, kỹ sư trồng trọt, Phó trưởng trạm- phụ trách trạm khuyến nông huyện Tam Nông tỉnh Phú Thọ cho rằng, sau Tết, cây đào thường gặp phải nhiều vấn đề như tình trạng rụng lá và khô cành là hiện tượng dễ thấy nhất.
Do trong suốt dịp Tết, cây phải bung sức để trổ hoa đẹp, lại thường được trưng bày trong nhà với điều kiện không thuận lợi như ánh sáng yếu, thiếu độ ẩm, nên cây nhanh chóng mất sức, lá héo úa rồi rụng dần. Cành cây cũng khô đi, không còn tươi tắn như ban đầu, thậm chí có thể bị chết cành nếu không được xử lý kịp thời.
Để cây đào hồi phục sau Tết và chuẩn bị cho mùa hoa năm sau, bà con cần thực hiện chăm sóc đúng cách.
Theo bà Thùy, đầu tiên, việc cắt tỉa cành và loại bỏ hoa tàn là bước quan trọng nhất. Thời điểm thích hợp để thực hiện là ngay sau khi hoa đào tàn, khi cây đã dần khôi phục sức sống.
“Bà con cần dùng kéo sắc để cắt tỉa các cành khô, cành yếu và những nhánh mọc không đúng hướng, giúp cây thông thoáng và tập trung dinh dưỡng nuôi những nhánh khỏe mạnh. Đây cũng là cách kích thích cây phát triển chồi non cho vụ hoa tiếp theo”- bà Thùy nhấn mạnh.
Thêm nữa, người trồng đào phải “làm tươi” cho cây. Mỗi gốc đào sẽ được “hồi sức” bằng cách để trong bóng mát, cắt bớt cành lá, tưới nước, sau vài ngày mới hạ đất, trồng bầu. Mất khoảng vài ba tuần để cây hồi sức, sau đó mới đến công đoạn chăm sóc, cắt tỉa, hãm cành.
Kế đến, theo kỹ sư này, việc thay đất và chăm sóc bộ rễ là điều bà con không nên bỏ qua. Sau thời gian trưng bày, đất trong chậu thường bị chai cứng, cạn kiệt dinh dưỡng, không còn phù hợp để nuôi cây. Bà con nên thay đất mới, tơi xốp và giàu dinh dưỡng, đồng thời lưu ý không làm tổn thương rễ cây trong quá trình thay. Rễ cây đào khá nhạy cảm, nếu bị cắt đứt hoặc tổn thương, cây sẽ khó phát triển trở lại.
Bón phân cũng là một bước quan trọng giúp cây phục hồi. Sau Tết, cây cần được bổ sung phân hữu cơ hoặc phân NPK với liều lượng vừa phải, tránh bón quá nhiều vì có thể làm cây “sốc phân.” Bà con nên hòa phân với nước, tưới quanh gốc để rễ hấp thụ dần dần.
 |
Khi nào tuốt lá?
Theo các hộ trồng đào, để đào ra hoa đúng dịp tết thì phải có cách chăm sóc như: thường xuyên theo dõi thời tiết để chăm tỉa cây cành, thời tiết ấm thì chăm sóc muộn hơn, thời tiết rét thì chăm sóc sớm hơn.
Để hạn chế sinh trưởng thân lá, kích thích mầm hoa thì cứ vào đầu tháng 11 âm lịch chúng ta dùng dao khoanh vài vòng xung quanh cành đào, thân đào. Giữa tháng 11 tiến hành tuốt bỏ hết lá trên cây bằng tay, đây là một trong những kinh nghiệm đã có từ xa xưa người chơi đã áp dụng để đến dịp gần tết Đào sẽ ra lộc non và nụ hoa.
Bà Đào Biên Thùy cho biết thêm, đào thuộc loại cây rụng lá hằng năm về mùa đông. Sau khi lá rụng, nụ hoa phát triển và lớn nhanh. Nếu cứ để tự nhiên thì đào rụng lá vào cuối tháng chạp và hoa nở vào cuối tháng giêng hoặc tháng hai năm tới.
Theo kỹ sư này, muốn có hoa đẹp trong dịp Tết, đi đôi với việc hãm cây nói trên ta phải tuốt lá trước một thời gian. Thời gian đó dài, ngắn tùy giống, tùy cây mạnh hay yếu, cây tơ hay già. Thường tuốt lá đào bích từ mùng 5 đến 20/11 âm lịch, đào bạch từ mùng đến 15/10 âm lịch. Những cây già, yếu thời gian tuốt lá chậm hơn so với những cây to khỏe.
“Cần phải bảo vệ mắt hoa ở cuối nách lá. Nên bứt từng lá. Không được một tay tuốt lá thẳng từ đọt xuống, làm như vậy tổn thương đến mầm hoa”- kỹ sư này cho hay.
Tuy nhiên, theo nhiều người trồng đào có kinh nghiệm chia sẻ, dù thực hiện những biện pháp chăm sóc và điều khiển như trên, nhưng thời gian ra hoa có năm cũng không đúng Tết. Vì nếu gặp rét, hoa sẽ ra chậm. Ngược lại, gặp thời tiết ấm hoa sẽ ra sớm hơn. Do đó vấn đề thúc và hãm phải thực hiện trong những trường hợp cần thiết.
