Vậy mà, dịch vụ công chứng phi pháp, không cần bản chính lại được rao nhan nhản trên internet và thực hiện công khai hàng ngày, có tính hệ thống.
Hậu quả của những bản chứng thực phi pháp, những hợp đồng công chứng liều lĩnh là các gia đình tan nát vì mua phải nhà có giấy tờ giả mạo. Hoặc có thể, với một tấm bằng công chứng rởm, những kẻ không bằng cấp, thiếu đạo đức sẽ lọt vào các cơ quan, đoàn thể.
Một hậu quả lớn hơn của các vi phạm này là niềm tin pháp lý bị lung lạc. Pháp luật quy định, bản chứng thực có giá trị sử dụng thay cho bản chính trong đa số các trường hợp. Nhưng với những bản chứng thực không cần bản chính hoặc bản chính bị giả mạo nhưng vẫn được công chứng viên “cộp” dấu và viết lời chứng, ai sẽ còn tin những bản công chứng, chứng thực? Đó là một hậu quả tâm lý xã hội rất lớn.
Cách đây không lâu, dư luận dậy sóng về việc CSGT xử phạt các lái xe không mang theo bản chính giấy đăng ký xe. Các hãng vận tải phải cầm cố giấy tờ trong ngân hàng và các hãng cho thuê xe đề nghị CSGT cho dùng bản chứng thực nhưng sự việc vẫn chưa ngã ngũ. Có vẻ như, chính các cơ quan công quyền cũng không còn tin vào dịch vụ công chứng, chứng thực do mình quản lý?
Khi phóng viên phản ánh việc công chứng không cần bản gốc, lãnh đạo ngành tư pháp Hà Nội thốt lên: “Quá nguy hiểm”. Nhưng sự phi pháp, quá nguy hiểm đó có thể phát hiện và kiểm chứng quá dễ dàng với vài click chuột. Các hoạt động rao bán cái phi pháp công khai đến ngỡ ngàng: Định điều tra về đường dây làm bằng giả, chúng tôi lên internet để tìm kiếm thông tin vào tối hôm trước. Sáng hôm sau, ba tin nhắn có số điện thoại công khai gửi cho chúng tôi với nội dung: “Anh/chị có nhu cầu làm bằng, chúng tôi sẵn sàng cung cấp dịch vụ nhanh, giá rẻ”. Kết quả đến quá nhanh, quá dễ dàng khiến chúng tôi không còn phải cất công thực hiện chuyên đề đó.
Vậy nên, trong việc dẹp bỏ các dịch vụ công chứng, chứng thực hay các dịch vụ phi pháp khác được rao bán công khai, những lý do sẽ được các cơ quan chức năng đưa ra như lực lượng mỏng, đối tượng vi phạm quá tinh vi…, nghe có lọt tai?
