Nghệ sĩ chèo Xuân Nghĩa công tác tại Nhà hát Chèo Quân đội. Không những sở hữu ngoại hình có nhiều nét giống anh trai, Xuân Nghĩa có những nét diễn rất giống NSƯT Xuân Hinh. Thế nhưng trên con đường nghệ thuật, anh kín tiếng hơn, ít khi nhắc tới anh trai.
Trả lời câu hỏi liệu có phải anh luôn chịu áp lực trước cái bóng của nghệ sĩ Xuân Hinh, nghệ sĩ Xuân Nghĩa nói rằng, các bậc cha chú và nghệ sĩ thành danh đều là tấm gương để học hỏi. “Không có gì áp lực cả. Nghệ sĩ cứ làm hết mình, khi nhận vai và nhận sản phẩm nào thì tận tâm tận lực. Tôi là diễn viên chèo, đích đến của tôi là luôn vươn theo anh Xuân Hinh, các bậc nghệ sĩ gạo cội”, Xuân Nghĩa nói.
Nhiều người nói hai anh em Xuân Hinh-Xuân Nghĩa bất hoà. Nghệ sĩ Xuân Nghĩa khẳng định đó chỉ là sự đồn thổi. “Anh em máu mủ không thể nói không hợp được, tôi có sai gì thì anh chỉ bảo. Xuân Nghĩa hơn 40 nhưng là con út nên trong nhà với các anh chị đều coi là bé bỏng, chưa trưởng thành. Nếu không có anh Xuân Hinh cũng không có tôi hôm nay. Anh cả như người cha đỡ đần từ lúc đi học tới sau này”, Xuân Nghĩa phân trần.
Làm phim hài Tết nhiều nhưng dường như Xuân Nghĩa tránh mời nghệ sĩ Xuân Hinh. Xuân Nghĩa phân trần là do chưa có vai nào đủ tầm viết cho cả Xuân Hinh và Xuân Nghĩa trong một tác phẩm. Anh bảo, chừng nào có kịch bản tốt thì sẽ nhờ Xuân Hinh.
Năm COVID-19 khó khăn nhưng Xuân Nghĩa ra hai phim hài Tết cùng thời điểm và đều phát hành trên Youtube. Vừa làm đạo diễn, viết kịch bản, sản xuất và đóng chính, Xuân Nghĩa cười “làm tất nhưng không ăn cả”. Anh nói may mắn có các mạnh thường quân hỗ trợ. Anh chưa có duyên bán phim cho truyền hình, nhưng lí do quan trọng là tiền bán bản quyền đó không đáng kể nên nghệ sĩ muốn “ích kỷ” giữ riêng và chỉ đưa lên kênh Youtube.
Hai phim hài lần này là “Mất vợ vì rượu 2” và “Để cho thầy lấy vợ”. “Mất vợ vì rượu 2” xoay quanh hai ông Tửu và ông Chai bình thường rất thương vợ thương con. Đôi bạn thân từ nhỏ và sắp làm thông gia. Mọi chuyện êm xuôi cho tới ngày hai bên nói chuyện người lớn. Sau bữa cơm say xưa mọi chuyện đổ vỡ vì rượu. Bằng những cách truyền tải hài hước, đạo diễn Xuân Nghĩa muốn gửi gắm thông điệp tới bất cứ ai, khi nâng ly lên, khi ép người khác uống thì đều phải nghĩ tới hậu quả. Phim có sự tham gia của các nghệ sĩ: Chiến Trắng, Trà My, Cường Cá, Anna Linh, Song Ánh, Cu Thóc. Phim vừa phát hành ngày 14/1/2021 trên YouTube Nghĩa Official.
“Để cho thầy lấy vợ” xoay quanh ông Thương cao tuổi, con cái ở xa thờ ơ không quan tâm. Ông sống cùng bà Mến là người giúp việc. Tình cảm trong sáng giữa hai người già cô đơn lại bị con cái phản đối, ép bà giúp việc về quê để lại ông bị bỏ đói. Thấy cha gần đất xa trời, các con chạy về vội vàng cốt đòi chia của. Phim có sự tham gia của các nghệ sĩ: Xuân Nghĩa, Lệ Mỹ, Chiến Thắng, Cường Cá, Trà My, Cao Diệp Anh, Cu Thóc, phát hành ngày 27/1/2021 trên Youtube Nghĩa Official.
Ý tưởng “Để cho thầy lấy vợ” khá giống với tác phẩm trước đó do nghệ sĩ Công Vượng thực hiện. Nghệ sĩ Xuân Nghĩa giải thích, ngay từ đầu nhận lời tham gia tiểu phẩm đó anh đã nói với Công Vượng về sự trùng hợp ý tưởng. Tuy nhiên, câu chuyện không giống nhau. Xuân Nghĩa muốn khoét sâu về nỗi cô đơn, nỗi buồn của người già. Trong phim này người giúp việc do Lệ Mỹ thủ vai, một gương mặt chuyên vai hài, phản diện nhưng màu sắc ở phim này lại mới mẻ hơn.
Làm nhiều hài Tết nhưng trong bối cảnh thiếu vắng hài dân gian, nghệ sĩ Xuân Nghĩa tâm sự anh mong có sân chơi riêng để nghệ sĩ theo đuổi nghệ thuật dân tộc như anh có đất thể hiện. Anh ấp ủ một ngày sẽ làm được tác phẩm hài dân gian chất lượng.