Ban điều tra tình báo chưa đưa ra kết luận chắc chắn, chỉ nói rằng, nguyên nhân có thể là năng lượng điện từ, và trong một số ít trường hợp, nguyên nhân có thể là sóng siêu âm.
“Chúng tôi đã học được rất nhiều điều”, một quan chức tình báo biết về công việc của ban điều tra nói với các phóng viên với điều kiện giấu tên theo quy định của Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ.
“Mặc dù chúng tôi biết cơ chế cụ thể cho từng trường hợp, nhưng những gì chúng tôi thực sự biết là nếu báo cáo nhanh chóng và kịp thời (sau khi mắc Hội chứng Havana) để được chăm sóc y tế, hầu hết mọi người sẽ khỏe lại”.
Phát hiện mới nhất của ban điều tra tình báo phần lớn xác nhận một báo cáo của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia vào cuối năm 2020 rằng, “năng lượng tần số vô tuyến có định hướng, xung nhịp” là “cơ chế hợp lý nhất để giải thích những trường hợp này (những người mắc Hội chứng Havana)”.
Ban điều tra bao gồm các chuyên gia y tế, khoa học và kỹ thuật, những người có quyền tiếp cận thông tin mật về các trường hợp mắc Hội chứng Havana. Các quan chức nhấn mạnh, công việc của họ chỉ tập trung vào việc khám phá cơ chế tiềm ẩn đằng sau cái mà chính phủ Mỹ gọi là “sự cố sức khỏe bất thường” mà không xem xét ai sẽ phải chịu trách nhiệm (nếu có).
Theo báo cáo tạm thời được một nhóm công tác riêng của Cục Điều tra liên bang Mỹ (CIA) công bố vào tháng trước, có rất ít khả năng Nga hoặc bất kỳ đối thủ nước ngoài nào đang tiến hành một chiến dịch toàn cầu nhằm gây hại cho các quan chức Mỹ. Tuy nhiên, CIA cũng không loại trừ khả năng một quốc gia nào đó phải chịu trách nhiệm cho khoảng hai chục trường hợp mắc bệnh lạ, chưa rõ nguyên nhân.
 |
Hội chứng Havana gây chóng mặt, đau đầu, buồn nôn... Minh họa: New York Times. |
Có dấu hiệu tổn thương tế bào thần kinh
Chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đang chịu sức ép phải điều tra Hội chứng Havana tác động đến nhiều nhà ngoại giao Mỹ làm việc tại Úc, Áo, Trung Quốc, Colombia, Đức, Nga… Nhiều trường hợp được phát hiện trong năm 2021 ở Paris và Geneva, The Wall Street Journal đưa tin. Một cán bộ ngoại giao Mỹ ở Thuỵ Sĩ đã yêu cầu được đưa về Mỹ để điều trị.
Ban điều tra nhấn mạnh, các trường hợp mắc Hội chứng Havana mà họ nghiên cứu đều là “chân thực và hấp dẫn”. Một số sự cố đã ảnh hưởng đến nhiều người trong cùng một không gian và các mẫu lâm sàng của một số nạn nhân có dấu hiệu “tổn thương tế bào đối với hệ thần kinh”.
Dù các quan chức Mỹ từ chối tiết lộ ban điều tra đã xem xét bao nhiêu trường hợp mắc căn bệnh mơ hồ, nhưng họ cho biết họ đã nghiên cứu các trường hợp đáp ứng bốn “đặc điểm cốt lõi”. Đó là sự khởi phát cấp tính của âm thanh hoặc áp lực, đôi khi chỉ ở một bên tai hoặc một bên đầu; đồng thời có các triệu chứng chóng mặt, mất thăng bằng và đau tai; “cảm giác mạnh mẽ về địa điểm hoặc phương hướng”; và không có bất kỳ điều kiện môi trường hoặc sức khỏe nào đã biết có thể gây ra các triệu chứng khác.
Các nạn nhân báo cáo, họ bị ảnh hưởng bởi sự kết hợp của các triệu chứng kể trên trong các đại sứ quán và nhà riêng ở nhiều nước trên thế giới. Và có ít nhất một trường hợp báo cáo bị ảnh hưởng bởi ánh đèn tín hiệu ngoài trời ở nước ngoài.
Ban điều tra nhận thấy, năng lượng xung điện từ, “đặc biệt trong dải tần số vô tuyến”, và sóng siêu âm có thể gây ra bốn triệu chứng cốt lõi. Cả hai đều có thể bắt nguồn từ “một nguồn có thể che giấu”. Nhưng siêu âm không thể đi xuyên qua các bức tường.
Ban điều tra cho biết, các nguồn năng lượng tần số vô tuyến “có thể tạo ra sự kích thích cần thiết, có thể che giấu được và có yêu cầu cấp điện vừa phải. Sử dụng kỹ thuật và ăng-ten không tiêu chuẩn, tín hiệu có thể được truyền với mức suy hao thấp qua không khí với khoảng cách từ hàng chục đến hàng trăm mét và với một số suy hao, xuyên qua hầu hết các loại vật liệu xây dựng”.
Nhưng các quan chức tình báo biết về công việc của ban điều tra nhấn mạnh, họ chưa thể đưa ra kết luận chắc chắn hơn. Thách thức là các trường hợp không giống nhau và sự kết hợp bốn đặc điểm chính của Hội chứng Havana là độc nhất vô nhị trong y văn, một vị quan chức nói.
Và vì lý do đạo đức, có rất ít nghiên cứu về tác động của năng lượng tần số vô tuyến hoặc sóng siêu âm đối với cơ thể con người. “Có rất ít nghiên cứu có hệ thống về tác động của tín hiệu điện từ liên quan đến con người”, bản tóm tắt báo cáo điều tra nêu rõ.
 |
Người ta có thể dùng năng lượng điện từ để chữa bệnh. Ảnh: Chronic Conditions Center. |
Loại bỏ yếu tố tâm lý - xã hội
Ban điều tra đã loại trừ một nguyên nhân gây ra bốn đặc điểm chính gây ra Hội chứng Havana. Đó là yếu tố tâm lý - xã hội.
Một số nạn nhân từ lâu đã phàn nàn rằng, CIA trong quá khứ đã không xem xét các triệu chứng của họ một cách nghiêm túc, gạt các vụ việc sang một bên, coi đó là một giai đoạn tâm thần hoặc chứng cuồng loạn hàng loạt (hysteria).
Báo cáo mới nhất cho thấy bốn đặc điểm cốt lõi đó không thể giải thích bằng các yếu tố tâm lý - xã hội, mặc dù một quan chức tình báo giải thích rằng, trong một số trường hợp, các triệu chứng của nạn nhân có thể được kết hợp bởi sự căng thẳng hoặc phản ứng tâm lý - xã hội khác.
Ban điều tra cũng loại trừ “bức xạ ion hóa, các tác nhân hóa học và sinh học, sóng hạ âm, âm thanh nghe được, sóng siêu âm truyền qua khoảng cách lớn và hệ thống nhiệt lớn từ năng lượng điện từ”.
Các quan chức nhấn mạnh, cộng đồng tình báo sẽ tiếp tục điều tra. “Chúng tôi tiếp tục theo đuổi các nỗ lực bổ sung để tìm đến tận cùng nguyên nhân các sự cố y tế bất thường và mang lại cho những người bị ảnh hưởng quyền tiếp cận dịch vụ chăm sóc đẳng cấp thế giới. Chúng tôi đang đạt được tiến bộ trong cả hai lĩnh vực”, Giám đốc Tình báo Quốc gia Avril Haines và Giám đốc CIA Bill Burns cho biết trong một tuyên bố chung.
 |
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu về Hội chứng Havana tại Phòng Benjamin Franklin của Bộ Ngoại giao ở Washington ngày 5//11/2021. Ảnh: Getty Images. |
