Sáng 10/12, tại phiên chất vấn kỳ họp thứ sáu HĐND TPHCM khóa X, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm (ATTP) TPHCM Phạm Khánh Phong Lan đã giải đáp hàng loạt câu hỏi liên quan đến quản lý quảng cáo thực phẩm trên mạng, kiểm soát bếp ăn trực tuyến và đảm bảo an toàn bữa ăn học đường.
Đại biểu Nguyễn Thanh Quang đặt vấn đề về tình trạng người nổi tiếng quảng cáo thực phẩm chức năng, sữa và nhiều sản phẩm khác trên mạng xã hội nhưng nội dung không đúng sự thật, thậm chí đã có trường hợp bị cơ quan chức năng xử phạt.
Theo đại biểu, việc người nổi tiếng đóng vai trò “đại diện niềm tin” nhưng lại giới thiệu sản phẩm sai chất lượng gây ảnh hưởng lớn đến người tiêu dùng. Do đó, ông Quang đề nghị Sở ATTP cho biết cơ chế phối hợp với các ngành để kiểm soát nội dung quảng cáo cũng như xử lý các trường hợp vi phạm.
Trả lời vấn đề trên, bà Phạm Khánh Phong Lan cho biết lực lượng của Sở thường xuyên rà soát, tập hợp các trường hợp quảng cáo quá đà để kiểm tra, thanh tra. Tuy nhiên, theo quy định, Sở chỉ có thể xử phạt đơn vị sở hữu sản phẩm theo Nghị định 115/2018. Việc xử lý cá nhân nổi tiếng hoặc các trang web quảng cáo thuộc trách nhiệm của ngành thông tin - truyền thông trước đây, và hiện nay là ngành văn hóa - thể thao.
“Chúng tôi có phối hợp cung cấp thông tin, nhưng những vụ vượt thẩm quyền thì phải chuyển cho công an. Ngay cả việc lấy mẫu để kiểm nghiệm cũng không đơn giản, vì khi lực lượng thanh tra xuống thì cơ sở đã đóng cửa hoặc né tránh. Những tình huống này cần nghiệp vụ của cơ quan điều tra”, bà Lan nói đồng thời nhấn mạnh rằng ý thức cộng đồng vẫn là yếu tố quan trọng nhất, bởi lực lượng kiểm tra không thể bao quát toàn bộ thị trường với quy mô 14 triệu dân.
Quản lý chất lượng thực phẩm thách thức khi thương mại điện tử bùng nổ
Đại biểu Đoàn Ngọc Như Tâm cho rằng thương mại điện tử đang phát triển quá nhanh so với hệ thống pháp lý hiện nay, khiến công tác giám sát bếp ăn trực tuyến gặp nhiều trở ngại. Rủi ro nằm ở môi trường online, trong khi người bán có thể ẩn danh hoặc không có địa chỉ cụ thể.
Giải đáp, Giám đốc Sở ATTP nhìn nhận Sở không có thẩm quyền quản lý trực tiếp các nền tảng giao hàng nhưng vẫn làm việc với từng ứng dụng để yêu cầu các cửa hàng, bếp ăn phải có giấy phép an toàn thực phẩm mới được đăng ký bán hàng. Khi có khiếu nại, cơ quan chức năng có cơ sở để tiến hành xử lý.
Tuy nhiên, điều khiến Sở “đau đầu” nhất là những website nhỏ lẻ bán các loại thực phẩm và sản phẩm chức năng nhưng không công bố chất lượng.
“Lấy mẫu kiểm nghiệm rất khó vì không xác định được địa chỉ, cũng không thể bắt quả tang. Chúng tôi yêu cầu các đơn vị bán trực tuyến phải thực hiện công bố sản phẩm theo quy định”, bà Lan nói.
Bữa ăn học đường: Lo nhất là “chọn người quen”
Một trong những vấn đề được quan tâm tại phiên chất vấn là chất lượng bữa ăn học đường. Đại biểu Đoàn Ngọc Như Tâm lo ngại việc siết chi phí quá chặt có thể làm giảm chất lượng nguyên liệu, từ đó tăng nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Đại biểu đề nghị xây dựng bộ tiêu chí về dinh dưỡng và chất lượng tối thiểu để các trường có cơ sở loại bỏ hồ sơ thầu có giá thấp bất thường.
Theo bà Phạm Khánh Phong Lan, giá thành không phải yếu tố chính dẫn đến rủi ro ATTP, bởi phụ huynh “sẵn lòng chi trả để con được ăn uống an toàn”. Điều đáng ngại hơn là việc các trường chọn nhà cung cấp dựa trên mối quan hệ cá nhân.
“Có trường chọn đơn vị cung ứng bữa ăn chỉ vì đó là người quen của lãnh đạo địa phương. Chúng tôi đã phải mời các trường lên để thống nhất tư tưởng, đồng thời phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo tập huấn cho hiệu trưởng và người phụ trách bếp ăn”, bà Lan nói và khẳng định: "Sở không can thiệp vào việc nhà trường chọn đối tác nào hay chi phí ra sao, nhưng an toàn thực phẩm phải là ưu tiên hàng đầu. Khi xảy ra sự cố, hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm trước tiên".