Các xe vận tải chuyên dụng này chủ yếu do Cty Cổ phần Đầu tư phát triển Hoàng Cầu nhập khẩu từ Nhật Bản năm 2008, cung cấp cho các Cty thành viên TKV. Đây là loại xe HM 400 2R - loại xe tải thân mềm, lúc lắc, chuyên dùng vào việc vận tải than, đất, đá trên địa bàn hiểm trở, khó đi.
Giá mỗi xe gần 335 ngàn USD (chưa bao gồm thuế), thời gian bảo hành là 18 tháng hoặc 6.000 giờ. Tuy nhiên, phản ánh tại các Cty thành viên sử dụng xe trên như Cao Sơn, Cọc Sáu, Đèo Nai...cho thấy, nhiều xe mới chạy được từ 2.000-3.000 giờ đã hỏng, nứt, gãy khung.
Tình trạng xe chưa hết bảo hành đã hỏng xảy ra không chỉ với loại xe trên. Một thống kê gần đây cho thấy, trong số 72 xe vận tải chuyên dụng Cat 773 F (do hãng Caterpillar của Mỹ sản xuất, do Cty V-Trac nhập và phân phối tại Việt Nam) cho thấy, tình trạng hỏng hóc xảy ra khá phổ biến.
Phản ánh tại các Cty thành viên TKV, như Cty Than Núi Béo, Cao Sơn, Đèo Nai, Khoáng sản Việt Bắc, Than Khánh Hoà, Núi Hồng... cho thấy, loại xe này bị hỏng từ động cơ, bơm ben, trục biến mô, gãy cầu sau, gãy lá thép bên trong hộp số đến hỏng bánh răng truyền động...
Đáng lưu ý, với các xe còn trong thời hạn bảo hành, dù đã được V-Trac thay thế, nhưng nhiều lỗi hỏng không tìm được nguyên nhân. Có những xe gãy cầu sau, được V-Trac khuyến cáo là do lỗi trong quá trình đúc, sau đó đưa ra phương án xử lý với những xe chưa gãy cầu sau là xoay mối ghép cầu sau 180 độ, nhưng xe vẫn bị hỏng. Từ sau khi hãng xe Mỹ này bán công nghệ sản xuất cho Ấn Độ, việc bảo hành, sửa chữa càng khó khăn hơn.
| Xe đang chở đất đá bị lật đổ. Ảnh: P.V. |
Rủi ro vẫn tiếp tục
Dù hàng loạt xe vận tải chuyên dụng trên đã được cảnh báo về tình trạng hỏng hóc, nhưng gần đây khi mở thầu cung cấp 6 xe khung cứng trọng tải 54-60 tấn thuộc dự án đầu tư thiết bị nâng cao năng lực sản xuất của Cty TNHH một thành viên Than Khánh Hòa, vẫn lặp lại những sai sót. Tổng trị giá gói thầu khoảng hơn 3 triệu USD. Khi mở thầu, có hai đơn vị tham gia: Cty cổ phần Thương mại và dịch vụ Komatsu Việt Nam và Cty cổ phần XNK Than. Điều lạ lùng là trong biên bản mở thầu chỉ ghi số tiền, không hề ghi loại xe, chủng loại gì.
Ngày 20-8-2010, Cty TNHH một thành viên Than Khánh Hoà ra thông báo, đơn vị trúng thầu là Cty cổ phần XNK Than. Điều bất ngờ, theo một nguồn tin, đơn vị trúng thầu vẫn cung cấp loại xe ô tô tự đổ do hãng Caterpillar (Ấn Độ mua lại công nghệ của Mỹ) sản xuất.
Hiện tại Cty Phú Thái Cat là nhà phân phối thiết bị Cat và xe Caterpillar tại thị trường Việt Nam, trong khi đó, dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng máy móc lại do Cty V-Trac đảm nhận. Với cách chọn thầu này, rủi ro vẫn còn tiếp tục. Cần phải bảo vệ quyền lợi cho các doanh nghiệp bị thiệt hại thuộc tập đoàn TKV.