Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà |
Chiều 27/10, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội liên quan đến cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc và tăng lương cơ sở.
Về tình hình công chức viên chức nghỉ việc, thôi việc, Bộ trưởng cho biết, theo số liệu tổng hợp của 63 địa phương và các bộ, ngành, từ 1/1/2020 đến 30/6/2022, số công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc là 39.552 người, bằng 1,94% tổng biên chế công chức, viên chức.
Trong đó, số công chức là 4.029 người, chiếm 10% tổng số công chức, viên chức thôi việc. Viên chức là 35.532 người, chiếm 90%. Ở Trung ương, số thôi việc chiếm 18% và 82% ở địa phương. TP.HCM có hơn 6.700 người thôi việc, Đồng Nai và Hà Nội mỗi nơi hơn 2.000 người; các tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Cần Thơ trong khoảng 800-900 người.
Tính theo lĩnh vực, ngành giáo dục là 16.424 người (41,53%), y tế là 12.198 người (30,84%). Mặt khác trong 2,5 năm qua, tổng số công chức, viên chức được tuyển dụng mới là hơn 143.961 người, trong đó hơn 18.867 công chức, 125.104 viên chức. Riêng viên chức giáo dục được tuyển dụng mới là 74.495 người, y tế là 38.147 người.
Từ số liệu trên, Bộ trưởng cho rằng, số lượng công chức viên chức nghỉ việc so với tổng biên chế là không lớn (1,94%), nhưng tập trung ở lĩnh vực trọng điểm giáo dục và y tế nên đây là thách thức cho sự nghiệp công, trực tiếp chăm lo cho nhân tố con người.
"Nhìn ra thế giới, tình trạng công chức, viên chức thôi việc là tình trạng chung của nhiều nước. Qua nghiên cứu, cán bộ công chức nghỉ việc rất cao trong hơn 2 năm diễn ra dịch bệnh", Bộ trưởng Nội vụ dẫn chứng: ở Anh năm 2021 và 2022 có 9,25% cán bộ nghỉ việc trên tổng số công chức; Singapore có nền công vụ hiện đại, chuyên nghiệp thì số công chức nghỉ việc ở khu vực công chiếm 9,9%; còn ở Pháp là 6,6%...
"Việc công chức, viên chức dịch chuyển từ công sang tư là yếu tố khách quan trên cơ sở điều tiết của thị trường lao động theo quy luật tất yếu của kinh tế thị trường, góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động phù hợp với chuyển dịch cơ cấu kinh tế của nước ta", Bộ trưởng Nội vụ phân tích.
Sớm xây dựng chính sách thu hút người tài năng
Cũng theo Bộ trưởng, quá trình cơ cấu lại nền kinh tế và phát triển các thành phần kinh tế, Đảng và Nhà nước có nhiều chính sách phát triển kinh tế tư nhân, thúc đẩy xã hội hóa dịch vụ công, trong đó có dịch vụ y tế, giáo dục ngoài công lập phát triển khá mạnh ở các khu đô thị. Điều này tạo cơ hội cho người lao động ra – vào trong khu vực công và khu vực tư thường xuyên theo quy luật cung cầu…
“Xét mặt tổng thể, việc chuyển dịch này cũng có yếu tố tích cực để thúc đẩy thị trường lao động phát triển, tạo động lực, cơ hội khu vực công cơ cấu lại đội ngũ công chức, viên chức; xây dựng hoàn thiện thể chế chính sách hướng tới sự đổi mới tiến bộ, công bằng, cạnh tranh lành mạnh nguồn nhân lực trong khu vực công. Tuy nhiên số công chức, viên chức thôi việc, nghỉ việc hàng loạt trong hơn 2 năm qua là điều chúng ta cần nhìn nhận nghiêm túc và cũng là vấn đề đáng quan ngại”, Bộ trưởng Nội vụ nhấn mạnh.
Về chủ quan, Bộ trưởng cho rằng, thu nhập, tiền lương của công chức viên chức còn thấp. Áp lực công việc của công chức, viên chức ngày càng cao, nhất là trong lĩnh vực y tế làm việc trong bối cảnh khó khăn, nguy hiểm của đại dịch COVID-19. Còn giáo dục thì phải đổi mới chương trình, thay đổi phương thức làm việc trong điều kiện đại dịch, trong khi điều kiện thực hiện còn nhiều khó khăn…
Về giải pháp, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, cần tập trung cải cách đồng bộ, quyết liệt hiệu quả các nhiệm vụ. Đó là cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27 của Trung ương khóa XII. Trước hết là tại kỳ họp này, Quốc hội xem xét tăng lương cơ sở từ 1,49 triệu lên 1,8 triệu đồng (tăng 20,8%) tạo tín hiệu vui.
Giải pháp nữa được Bộ trưởng đề cập là tiếp tục có những hệ thống thể chế, cải cách tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, đồng thời quan tâm rà soát, đổi mới công tác tuyển dụng, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bố trí đảm bảo công khai, công bằng, dân chủ chất lượng, hiệu quả hơn nữa. Cùng đó là sớm xây dựng chính sách thu hút người tài năng, chuyên gia trong các lĩnh vực, ngành trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập.