Hội thảo nhằm đánh giá tình hình bảo đảm an toàn thực phẩm và phòng chống ngộ độc thực phẩm bếp ăn tập thể tại các khu công nghiệp, khu chế xuất (KCN, KCX) và đề xuất các giải pháp quản lý, biện pháp kiểm soát ngộ độc bếp ăn tập thể và nâng cao điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm tại các cơ sở bếp ăn tập thể tại KCN, KCX.
Tham dự Hội thảo có GS.TS. Nguyễn Thanh Long – Thứ trưởng Bộ Y tế; TS. Nguyễn Thanh Phong – Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm; bà Mai Thị Nguyệt – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên; đại diện nhiều cơ quan ban ngành, đại diện các chi cục ATTP 31 tỉnh/ thành phía Bắc...
Phát biểu tại hội thảo, TS. Nguyễn Thanh Phong cho biết, trong 5 năm qua, cả nước đã xảy ra 84 vụ ngộ độc thực phẩm, làm 6.566 người mắc, 6.059 người đi viện và không ghi nhận trường hợp tử vong nào. Trung bình mỗi năm có 14 vụ, hơn 1.094,3 người mắc và 1.009,8 người đi viện, tập trung nhiều nhất tại vùng Đông Nam Bộ với 36 vụ xảy ra chiếm 42,9%.
Tuy tình trạng ngộ độc thực phẩm tại bếp ăn tập thể có xu hướng giảm về số vụ nhưng số người mắc lại tăng và ghi nhận nhiều vụ ngộ độc lớn làm hàng trăm người mắc tại các tỉnh Nghệ An, Trà Vinh, Long An và Tiền Giang.
Cũng theo TS. Nguyễn Thanh Phong, hiện nhu cầu đối với bếp ăn tập thể và các cơ sở cung cấp suất ăn sẵn không ngừng gia tăng. Ngộ độc thực phẩm tại bếp ăn tập thể trong các KCN, KCX vẫn xảy ra tuy vẫn đang kiểm soát được. Thức ăn bị ô nhiễm trong các vụ ngộ độc thực phẩm từ các cơ sở cung cấp thức ăn sẵn là chủ yếu. Thanh tra, kiểm tra vẫn phát hiện nhiều cơ sở vi phạm quy định về ATTP như không có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, vi phạm quy định ATTP về nguyên liệu, chế biến, bảo quản, vận chuyển thức ăn… Tình hình ATTP tại bếp ăn tập thể trong KCN, KCX vẫn diễn biến phức tạp, chứa nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động, phát triển kinh tế, an sinh xã hội và dư luận cộng đồng.
 |
Các đại biểu thảo luận về giải pháp hạn chế ngộ độc thực phẩm tại bếp ăn tập thể.
Nguyên nhân ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn tập thể ở KCN, KCX được xác định là:
-Giá thành suất ăn thấp nên các cơ sở buộc phải sử dụng các nguyên liệu rẻ tiền, không bảo đảm an toàn để chế biến món ăn nên nguy cơ ngộ độc cao.
-Nguồn thực phẩm nguyên liệu cung cấp cho bếp ăn tập thể trong các KCN, KCX rất đa dạng, khó kiểm soát ATTP triệt để.
-Các cơ sở suất ăn sẵn không ngừng gia tăng, nhiều cơ sở quy mô nhỏ, điều kiện cơ sở rất thủ công, khó kiểm soát yêu cầu về ATTP. Các cơ sở chế biến suất ăn sẵn thường phải vận chuyển thức ăn trên một quãng đường dài, thời gian để thực phẩm từ khi chế biến đến khi ăn lâu; số lượng phục vụ vượt quá công suất cho phép.
-Trách nhiệm bảo đảm ATTP của chính quyền địa phương các cấp, Ban quản lý KCN, KCX, chủ doanh nghiệp sử dụng dịch vụ ăn uống chưa cao, chưa thường xuyên.
 |
GS.TS Nguyễn Thanh Long – Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu kết luận Hội thảo.
Một bất cập lớn hiện nay là nhiều tỉnh có quy định, nếu kiểm tra, thanh tra đối với các doanh nghiệp nằm trong KCN, KCX phải thông báo trước 7 đến 10 ngày cho Ban quản lý và phải được sự chấp thuận của chủ doanh nghiệp; do vậy việc thanh tra, kiểm tra đột xuất tại bếp ăn tập thể gặp khó khăn.
Mặc dù nhiều đợt kiểm tra được thông báo trước như vừa nêu nhưng các vi phạm về an toàn thực phẩm tập thể còn khá nhiều, chủ yếu là không có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm chiếm 19%. Các vi phạm khác như điều kiện vệ sinh khu chế biến, nhà ăn phòng ăn không đạt tiêu chuẩn và vi phạm về lưu mẫu chiếm hơn 16% và vi phạm về sử dụng nguyên liệu không rõ nguốn gốc chiếm gần 10%.
TS. Nguyễn Thanh Phong cho biết thêm: Có những địa phương, một công ty có 18 bếp ăn tập thể nhưng có đến 8 bếp ăn không đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn được hoạt động trong thời gian dài. Chứng tỏ công tác kiểm tra, giám sát của tuyến dưới rất yếu. Qua kiểm tra, giám sát còn thấy một thực trạng, nhiều doanh nghiệp để giá trị khẩu phần ăn của một suất ăn cho công nhân thấp, có nơi chỉ có từ 10.000 đến 12.000 đồng/ 1 suất ăn, bao gồm cả lợi nhận của đơn vị cung cấp suất ăn.
Trao đổi kinh nghiệm và thảo luận về giải pháp hạn chế ngộ độc thực phẩm bếp ăn tập thể tại các KCN, KCX, nhiều đại biểu tham dự Hội thảo cho rằng, Ban chỉ đạo liên ngành an toàn thực phẩm cần có cán bộ đặc trách công tác này; đồng thời nghiên cứu các chính sách can thiệp về giá thành tối thiểu cũng như khuyến cáo về định mức dinh dưỡng cho mỗi suất ăn của công nhân tại bếp ăn tập thể.
Kết luận Hội thảo, GS.TS. Nguyễn Thanh Long – Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định, cơ sở pháp lý của việc bảo đảm an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể đến nay cơ bản đầy đủ. Vấn đề đặt ra là thực hiện các quy định đó như thế nào cho hiệu quả nhất. Các chi cục cần tham mưu cho lãnh đạo tỉnh đưa vào kế hoạch chỉ đạo hàng năm để tăng cường tuyên truyền ATTP, nâng cao trách nhiệm của Ban chỉ đạo liên ngành các địa phương, trách nhiệm của Ban quản lý các KCN, KCX, trách nhiệm của công ty, chủ doanh nghiệp. Bên cạnh việc tăng cường hệ thống giám sát ngộ độc thực phẩm, cơ quan chức năng cũng cần đẩy mạnh kiểm tra, kiên quyết không xảy ra tình trạng các cơ sở không có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm nhưng vẫn hoạt động như hiện nay.
