Khi Nga tập trung quân số cao ở biên giới Ukraine kể từ năm 2014, câu hỏi dành cho Kiev bây giờ, theo một số người: Đã đến lúc đưa vũ khí do Mỹ sản xuất vào thực địa?
Ukraine đã mua 210 tên lửa chống tăng Javelin và 37 bệ phóng từ Mỹ vào năm 2018 với giá khoảng 47 triệu USD và Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê duyệt việc bán lô thứ hai gồm 150 tên lửa và 10 bệ phóng vào cuối năm 2019. Nhưng đi kèm với đó là nhiều yêu cầu hạn chế về việc sử dụng chúng, bao gồm cả việc chúng phải được lưu trữ ở miền tây Ukraine, xa chiến tuyến miền Đông.
Javelin là một tên lửa vác vai sử dụng dẫn hướng hồng ngoại để tiêu diệt một xe tăng của đối phương với khoảng cách đến 4,8km. Cựu Tổng thống Donald Trump lần đầu tiên chấp thuận việc bán vũ khí cho Ukraine sau khi người tiền nhiệm của ông, cựu Tổng thống Barack Obama, từ chối yêu cầu, do lo ngại rằng việc cung cấp vũ khí chết người cho Kyiv sẽ kích động Moscow, theo Politico.
Wess Mitchell, người từng là quan chức Bộ Ngoại giao hàng đầu của chính quyền Trump giám sát các vấn đề châu Âu và Á-Âu, lưu ý rằng Javelin và các vũ khí sát thương khác được thiết kế không phải để tấn công mà để ngăn chặn Moscow xâm phạm lãnh thổ Ukraine.
Tuy nhiên, trong khi Washington thúc giục Kiev chỉ sử dụng Javelin cho mục đích phòng thủ và yêu cầu vũ khí được cất giữ trong một cơ sở an toàn cách xa vùng xung đột, không có giới hạn địa lý nào đối với việc triển khai tên lửa trong thực tế, các quan chức Mỹ cho biết, điều đó có nghĩa là Ukraine có thể vận chuyển, phân phối và sử dụng chúng bất cứ lúc nào.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc Mike Howard cho biết: “Javelin là vũ khí phòng thủ và Mỹ mong đợi Ukraine triển khai chúng một cách có trách nhiệm và chiến lược khi cần thiết cho mục đích phòng thủ”.
Nếu Javelin được di chuyển, điều đó không nhất thiết có nghĩa là chúng sẽ được sử dụng. Kiev tính toán rằng, ngưỡng để thực sự sử dụng vũ khí này vẫn đến, theo hai nguồn tin Ukraine. Theo họ, lằn ranh đỏ sẽ là khi xe tăng Nga tiến vào lãnh thổ Ukraine.
Hai cựu quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ quen thuộc với thỏa thuận này cho biết, hoạt động hiện tại của Nga ở Đông Âu chính xác là kịch bản mà việc bán Javelin được thiết kế để đối đầu.
Một quan chức thân cận với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng bất kỳ cuộc thảo luận nào về việc di chuyển Javelin đều chưa đạt đến cấp tổng thống và chưa có quyết định về việc có triển khai chúng hay không. Ông Zelensky đang mong muốn giảm leo thang căng thẳng, vì vậy, ông sẽ không tự nhiên có xu hướng chuyển vũ khí về phía đông, một người thân cận với tổng thống Ukraine cho biết.
Các quan chức Mỹ cho biết họ không biết về bất kỳ quyết định triển khai Javelin nào.
Các quan chức cấp cao của Ukraine vẫn chưa tin rằng việc tăng quân có nghĩa là Nga đang lên kế hoạch cho một cuộc xâm lược - thực tế là các hoạt động chuyển quân đã diễn ra công khai và kéo dài trong hơn hai tuần, gợi ý cho Kiev rằng Moscow có thể chỉ cố gắng tạo đòn bẩy với chính quyền Biden.
Tuy nhiên, các quan chức Ukraine vẫn lo lắng rằng xung đột có thể leo thang nghiêm trọng. Ít nhất 7 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng kể từ cuối tháng trước trong bối cảnh bạo lực gia tăng ở khu vực Donbass, nơi các lực lượng chính phủ Ukraine chiến đấu chống lại phe ly khai kể từ năm 2014.
Các ngoại trưởng G-7 - đại diện cho Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Vương quốc Anh, Mỹ và Liên minh châu Âu - lên án việc Nga xây dựng biên giới Ukraine trong một tuyên bố hôm thứ Hai, nói rằng họ "quan ngại sâu sắc" .
Mỹ đã cung cấp cho Ukraine 2 tỷ USD hỗ trợ an ninh kể từ năm 2014, bao gồm hai đợt tên lửa Javelin cũng như các thiết bị quân sự khác.
Ông Biden gần đây cũng đã phê duyệt khoản viện trợ vũ khí sát thương trị giá 125 triệu USD cho Ukraine, bao gồm hai tàu tuần tra vũ trang và radar phản pháo.
