Báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 712/2013/UBTVQH13 về việc ban hành Biểu mức thuế suất thuế tài nguyên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, trong thời gian qua, tài nguyên chưa được quản lý, khai thác, sử dụng có hiệu quả và bền vững, một số loại tài nguyên bị khai thác quá mức dẫn tới suy thoái, cạn kiệt, gây ô nhiễm môi trường. Để góp phần bảo vệ, khai thác, sử dụng tài nguyên hợp lý, tiết kiệm, có hiệu quả, việc điều chỉnh mức thuế suất thuế tài nguyên là một giải pháp cần thiết, khả thi.
Theo đề xuất của Chính phủ, với nhóm khoáng sản kim loại, từ 01/01/2016 măng gan sẽ tăng từ 11% lên 14%, chì, kẽm tăng từ 10% lên 15%; Từ 01/01/2017, sắt tăng từ 12% lên 14%, ti tan tăng từ 16% lên 18%... Với việc điều chỉnh này, số thu thuế tài nguyên đối với khoáng sản kim loại tăng 125 tỷ đồng so với năm 2014.
Với nhóm khoáng sản không kim loại, từ ngày 01/01/2016, cát tăng từ 11% lên mức trần 15%; Từ 01/01/2017, đá hoa trắng tăng từ 9% lên mức trần 15%, than tăng từ 7% lên 10% đối với than an-tra-xít hầm lò và than khác; tăng từ 9% lên 12% đối với than an-tra-xít lộ thiên, than nâu, than mỡ. Với mức thuế suất dự kiến điều chỉnh, số thu thuế tài nguyên đối với nhóm khoáng sản không kim loại tăng khoảng 2.171,6 tỷ đồng so với số thu năm 2014.
Để góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên nước, khuyến khích sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, Chính phủ cũng đề nghị tăng mức thuế suất đối với nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên, nước thiên nhiên tinh lọc đóng chai, đóng hộp: tăng từ mức sàn 8% lên mức trần 10%. Đối với nước mặt được giữ như hiện hành, còn nước dưới đất tăng từ mức sàn 3% lên 5% đối với nước dùng cho sản xuất nước sạch; tăng từ 5% lên mức trần 8% đối với nước dùng cho mục đích khác. Số thu thuế tài nguyên đối với nhóm nước thiên nhiên khoảng 4.352,7 tỷ đồng, tăng 887,7 tỷ đồng so với số thu năm 2014.
Riêng nhóm dầu thô và khí thiên nhiên, khí than, Chính phủ đề nghị giữ mức thuế suất như hiện hành.
Như vậy, với việc điều chỉnh mức thuế suất thuế tài nguyên như trên, với sản lượng, giá tính thuế như năm 2014, số thu thuế tài nguyên tăng khoảng 3.177,8 tỷ đồng so với số thu năm 2014
Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Phùng Quốc Hiển cho biết, có ý kiến trong Ủy ban TCNS đề nghị cần nghiên cứu tăng thuế suất ở mức cao hơn đối với mức đề xuất của Chính phủ đối với đá, cát, sỏi, đá nung vôi và sản xuất xi măng, đất san lấp (trừ đất xây dựng công trình)..., vì nhóm tài nguyên, khoáng sản này đang bị khai thác không có quy hoạch, lãng phí.