Ngày 25/4, tại TPHCM, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị “Tháo gỡ khó khăn trong sản xuất kinh doanh và đẩy mạnh xuất khẩu” với sự chủ trì của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên.
 |
Bộ Công Thương tổ chức hội nghị bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn cho DN xuất khẩu tại TPHCM ngày 25/4. |
Ông Trần Như Tùng - Phó chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS) - nhìn nhận, đơn hàng dệt may sụt giảm khá mạnh từ cuối năm 2022 đến nay. “Nhiều DN nhỏ thiếu 40-50%, thậm chí không có đơn hàng. Thông thường, DN lớn khi có đơn hàng sẽ chuyển cho DN nhỏ gia công, nếu thiếu đơn hàng thì DN nhỏ sẽ vô cùng khó khăn” - ông Tùng nói.
Trước tình hình đó, ông Tùng kiến nghị cần có gói vay ưu lãi suất ưu đãi 0% để trả lương cho người lao động như gói vay ngân hàng chính sách xã hội đã thực hiện trong giai đoạn COVID-19, nhằm giúp DN giảm áp lực tài chính để trả lương cho người lao động, giữ chân công nhân trong giai đoạn khó khăn hiện nay. Đồng thời, tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu thông qua Tham tán thương mại; trong đó tập trung vào các quốc gia trong khối CPTPP và EU - những nơi mà Việt Nam đã ký những hiệp định thương mại song phương.
Với ngành hàng thủy sản, ông Nguyễn Hoài Nam - Phó tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) - cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu thủy sản giảm 27,5% (tương đương mức giảm trong giai đoạn dịch COVID-19 bùng phát nặng nhất). Dự báo xuất khẩu thủy sản tiếp tục đối mặt nhiều khó khăn trong năm nay bởi các thị trường xuất khẩu chính như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản đều suy giảm mạnh.
 |
Ngành dệt may gặp nhiều khó khăn khi đơn hàng sụt giảm. |
Chỉ ra nguyên nhân, ông Nam cho rằng, tình hình lạm phát khiến tiêu dùng tại các nước này suy giảm. Nhiều DN dù đã ký hợp đồng nhưng khách hàng lại dời lại, khiến lượng hàng tồn kho nhiều. Việc xuất khẩu giảm khiến dòng tiền chậm về. Cùng với đó, nguồn vốn tín dụng hạn hẹp khiến các DN chế biến, xuất khẩu không có nguồn vốn để mua nguyên liệu, không mua nguyên liệu đúng giá cho nông, ngư dân. Điều này khiến nông, ngư dân hạn chế sản xuất.
Bên cạnh đó, việc dòng tiền chậm về trong khi rất nhiều nguồn vay ngân hàng đến hạn phải trả, DN không có tiền thu mua nguyên liệu. “Các ngành xuất khẩu chủ yếu vay USD, trước đây lãi suất vay USD lãi dưới 3%, khoảng 2,1-2,3% thì giờ đã lên đến trên 4%” - ông Nam nói.
Dù ngành gạo đạt nhiều kết quả ấn tượng, song theo ông Nguyễn Ngọc Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, hiệu quả mang lại cho DN, nông dân chưa tương xứng. Lý do ông Nam đưa ra là các DN trong ngành chủ yếu ở dạng nhỏ và vừa, có nguồn tài chính hạn chế. Khi tới mùa vụ thường thiếu vốn để thu mua lúa gạo nhưng thời gian qua, ngân hàng siết hạn mức tín dụng khiến DN không thể vay vốn. Bên cạnh đó, việc hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) rất khó khăn, nhiều DN hơn hai năm nhưng không được hoàn vốn, trong khi lãi vay ngân hàng vẫn phải trả đã đẩy nhiều DN rơi vào bế tắc.
Ghi nhận các ý kiến của hiệp hội DN, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, nếu Bộ không kịp thời tìm những giải pháp để tháo gỡ thì khó có thể đạt được mục tiêu cho năm nay và cho cả chu kỳ 5 năm, 10 năm tiếp theo.
Vì vậy, vừa qua Chính phủ, Bộ, ngành, địa phương đã có nhiều cuộc gặp gỡ, lắng nghe và đối thoại với doanh nghiệp, từ đó tìm giải pháp đẩy mạnh cải cách hành chính, cố gắng làm thế nào để tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp sản xuất. Đặc biệt, Chính phủ cũng có rất nhiều chỉ đạo để đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu và tiêu dùng nội địa.
"Về lâu dài, Bộ, ngành, địa phương sẽ tăng cường phổ biến thông tin về thị trường; tăng cường hỗ trợ DN trong các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối giao thương; tăng cường hỗ trợ DN nâng cao năng lực cạnh tranh, sản xuất, nuôi trồng theo tiêu chuẩn.
Ðối với các DN, hiệp hội ngành hàng cần chủ động nghiên cứu tìm hiểu các ưu đãi thị trường (thuế, hạn ngạch…), tìm hiểu đối tác để hợp tác, kinh doanh: chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh, sản xuất theo tiêu chuẩn của các nước nhập khẩu, nâng cao kỹ năng quản lý xuất xứ hàng hóa, quản lý nguyên liệu đầu vào… nhằm gia tăng ưu đãi cho DN” - ông Nguyễn Hồng Diên nói.
