Theo Thông tư mới ban hành, đối tượng được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ bao gồm toàn bộ khách hàng vay vốn (trừ trường hợp khách hàng là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài) gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh và khách gặp khó khăn trả nợ với các khoản vay phục vụ đời sống, tiêu dùng.
Theo đó, các ngân hàng sẽ được xem xét quyết định cơ cấu lại thời hạn trả nợ của khoản vay trên cơ sở đề nghị của khách hàng và khả năng tài chính của ngân hàng. Tuy nhiên, việc cơ cấu lại nợ phải đáp ứng một số điều kiện như dư nợ gốc phát sinh trước ngày Thông tư có hiệu lực (24/4) và phát sinh từ hoạt động cho vay, cho thuê tài chính.
Bên cạnh đó, việc cơ cấu lại nợ chỉ áp dụng với các khoản nợ gốc - lãi phát sinh từ ngày Thông tư có hiệu lực đến hết ngày 30/6/2024 và số dư nợ được cơ cấu lại phải còn trong hạn hoặc quá hạn đến 10 ngày theo hợp đồng tín dụng, thỏa thuận.
 |
NHNN cho phép giãn nợ 1 năm với doanh nghiệp sản xuất gặp khó khăn. |
Để được cơ cấu lại nợ, khách hàng cũng phải được ngân hàng đánh giá không còn khả năng trả nợ đúng hạn cả gốc và lãi theo hợp đồng thỏa thuận, do doanh thu, thu nhập sụt giảm so với doanh thu, thu nhập tại phương án trả nợ ban đầu.
Đồng thời, khách hàng cũng phải được ngân hàng đánh giá có khả năng trả nợ đầy đủ cả gốc và lãi theo thời hạn được cơ cấu lại.
Cũng theo Thông tư 02, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng không được thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ với các khoản nợ vi phạm quy định pháp luật; thời gian cơ cấu lại (kể cả trường hợp gia hạn nợ) được xác định phù hợp với mức độ khó khăn của khách hàng nhưng không vượt quá 12 tháng.
Về việc giữ nguyên nhóm nợ và phân loại nợ, Thông tư mới của NHNN cho biết các ngân hàng được giữ nguyên nhóm nợ đối với các khoản nợ có dư nợ gốc và lãi được cơ cấu lại thời hạn trả nợ theo quy định trên.
Khoản nợ sau khi được cơ cấu lại và giữ nguyên nhóm nợ, ngân hàng sẽ không phải áp dụng nguyên tắc điều chỉnh, phân loại lại vào nhóm nợ có mức độ rủi ro cao hơn. Trường hợp khoản nợ được cơ cấu lại và giữ nguyên nhóm nợ hết thời gian cơ cấu mà không được ngân hàng tiếp tục cơ cấu thì phải thực hiện phân loại nợ theo quy định.
Với số tiền lãi phải thu của khách hàng có khoản nợ được cơ cấu lại và giữ nguyên nhóm nợ đủ tiêu chuẩn (nhóm 1), ngân hàng sẽ không phải hạch toán thu nhập (dự thu) mà thực hiện theo dõi ngoại bảng để đôn đốc thu và thực hiện hạch toán vào thu nhập khi thu được nợ,
Ngoài các quy định trên, Thông tư 02/2023 của NHNN còn quy định về việc trích lập dự phòng rủi ro với các khoản nợ được cơ cấu lại của ngân hàng; mức dự phòng rủi ro với các khoản nợ này cũng như trách nhiệm của các ngân hàng, đơn vị thuộc NHNN trong việc áp dụng Thông tư vào hoạt động cơ cấu lại nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho các khách hàng gặp khó khăn.
Theo đánh giá của lãnh đạo NHNN, cùng với các chính sách tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp đã và đang triển khai, chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư số 02/2023 sẽ góp phần trực tiếp tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, kéo dài thời gian vay và trả nợ ngân hàng.
Trước đó, ngày 23/4, Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 59 về giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay phục vụ nhu cầu đời sống, tiêu dùng, theo đề xuất của Ngân hàng Nhà nước.
Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước sớm ban hành thông tư hướng dẫn tổ chức tín dụng thực hiện, đồng thời, tăng cường kiểm tra, thanh tra, kiểm soát và giám sát thực hiện chính sách theo quy định pháp luật, hạn chế rủi ro, không để lạm dụng, trục lợi, thất thoát, vi phạm pháp luật.
