Thế cờ mới ở Syria

Cuối tuần trước, thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tái xác nhận cam kết của nước này trong việc đối đầu với Iran tại Syria cho dù mới đây Mỹ đã thông báo rút quân khỏi quốc gia Trung đông này.

Trong bốn năm qua, quân đội Israel chủ yếu tập trung vào việc ngăn chặn “sự cố thủ của Iran” ở Syria, theo lời tổng chỉ huy quân đội Israel Gadi Eisenkot. 

Ông Eisenkot tuyên bố “kế hoạch hiện diện quân sự thường trực của Tehran” tại Syria đã được Quds, thành phần đặc biệt trong Lực lượng vệ binh cách mạng Iran, xác nhận.

“Mục tiêu của Iran tại Syria (sau cuộc chiến với IS) là xây dựng một lực lượng gồm 100.000 lính bộ binh. Hiện đã có 20.000 chiến binh gồm du kích Hezbollah (một tổ chức chính trị-vũ trang của người Lebanon), du kích Hồi giáo dòng Shiite ở Iraq, Afghanistan, Pakistan, và hàng ngàn cố vấn đến từ Iran", ông Eisenkot được Sputnik trích dẫn.

Người đứng đầu quân đội Israel nói Iran muốn tạo ra một năng lực kết hợp giữa “các lực lượng mặt đất, trên không, ngoài biển và tình báo” nhằm tạo ra một chuỗi cứ điểm an ninh dọc theo biên giới với vùng cao nguyên Golan, nằm giữa Syria, Israel, Lebanon và Jordan.Cao nguyên Golan thuộc về Syria từ năm 1944, cho tới khi Israel đánh chiếm vùng này từ năm 1967 cho tới nay.

Ông Eisenkot gọi nỗ lực kiềm tỏa sự hiện diện của quân đội Iran tại Syria của phía Israel là “phần chìm của tảng băng”, vốn không được công khai trong công chúng nước này.

Israel đã tiến hành các cuộc không kích trên lãnh thổ Syria với mục tiêu như Tel Aviv tuyên bố là nhằm vào việc phá hủy các thiết bị, cơ sở quân sự của Iran, các đoàn xe trang bị vũ khí. Israel nói Iran đang vận chuyển  vũ khí cho nhóm du kích Hezbollah, để nhóm này tấn công Israel.

Trong khi đó, Tehran bác bỏ mọi sự hiện diện quân sự của quân đội nước này ở Syria ngoại trừ các cố vấn quân sự, có mặt do có đề nghị từ chính quyền Syria. Cả Iran lẫn Syria nhiều lần lên án các cuộc không kích của Israel.

Theo Reuters, hôm chủ nhật vừa rồi, tổng thống Mỹ Donald Trump nói ông đã trao đổi với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan về một sự rút lui “chậm và phối hợp chặt chẽ” quân Mỹ khỏi Syria. Đôi bên đồng ý sẽ phối hợp để đảm bảo không có “khoảng trống an ninh” khi Mỹ rút quân.

Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu củng cố bố phòng biên giới với Syria, các nhân chứng nói với Reuters.

Theo nhân chứng, hàng trăm xe quân sự đã hướng tới tỉnh biên giới Kilis sau khi rời một tỉnh biên giới khác là Hatay. Các khí tài được trông thấy bao gồm xe tăng, pháo, súng máy và các xe chở quân.

Một phần số khí tài và binh lính sẽ được bố trí tại các tiền đồn dọc biên giới, hãng tin Demiroren của Thổ Nhĩ Kỳ nói.

Ông Trump đề cử quyền bộ trưởng quốc phòng

Với mong muốn bộ trưởng Quốc phòng James Mattis ra đi trước thời hạn ông đề ra trong đơn từ chức là cuối tháng 2/2019, tổng thống Donald Trump đã đề cử người tạm thời thay thế ông Mattis đồng thời tìm nhân sự thay thế. Ông Mattis từ chức vì bất đồng với ông Trump về một loạt vấn đề, trong đó có việc rút quân Mỹ khỏi Syria.Theo tuyên bố của ông Trump trên Twitter, thứ trưởng Bộ Quốc phòng Patrick Shanahan sẽ đảm nhiệm chức vụ quyền bộ trưởng kể  từ ngày 1/1/2019. Ông Shanahan có vẻ có rất ít kinh nghiệm về quốc phòng: làm việc cho hãng Boeing ở mảng máy bay thương mại hơn 30 năm, lên tới chức phó chủ tịch tập đoàn, trước khi về Bộ Quốc phòng Mỹ từ tháng 7/2017. Một quan chức Nhà Trắng nói với AP, trong năm mới, ông Trump muốn tập trung vào việc mua sắm của Bộ Quốc phòng, lĩnh vực ông Shanahan khá quen thuộc.  Các quan chức Mỹ nói họ không rõ ông Shanahan có phải là ứng cử viên mà ông Trump nhắm tới để thay thế ông Mattis, một vị tướng thủy quân lục chiến. Quyền bộ trưởng quốc phòng là một chức vụ bất thường trong chính phủ Mỹ. Thường thì khi bộ trưởng quốc phòng từ chức, ông ta sẽ tại vị cho đến khi có người thay thế thực sự.