“Rẻ cho hôm nay” nhưng có thể “đắt cho mai sau”
Trên các sàn thương mại điện tử, chợ truyền thống hay những cửa hàng gia dụng nhỏ, chảo chống dính chỉ từ vài chục đến vài trăm nghìn đồng được bày khắp nơi. Giá rẻ và mẫu mã bắt mắt khiến chúng trở thành lựa chọn nhanh của nhiều gia đình.
Nhưng phần lớn các sản phẩm này không rõ nguồn gốc, không được kiểm định chất lượng hoặc sử dụng lớp phủ cũ, tiềm ẩn rủi ro cao trong quá trình sử dụng. Quyết định mua vì “giá rẻ” đôi khi che lấp những chi phí ẩn về sức khỏe mà người dùng phải trả trong tương lai.
Cơ chế nguy hiểm: Khi lớp chống dính biến thành “chất độc”
Hầu hết chảo chống dính giá rẻ trên thị trường hiện nay được phủ PTFE (Polytetrafluoroethylene) – một hợp chất chứa nhóm PFAS. Ở điều kiện bình thường, PTFE khá bền. Tuy nhiên, khi nhiệt độ vượt quá 260°C, lớp phủ này bắt đầu phân hủy, sinh ra khí độc như carbonyl fluoride, tetrafluoroethylene... – các chất có thể gây kích ứng phổi, buồn nôn, thậm chí tổn thương gan và thận nếu hít phải thường xuyên.
Nguy hiểm hơn, khi chảo bị trầy xước hoặc bong tróc, các hạt vi mô của lớp phủ có thể lẫn trực tiếp vào thực phẩm, đi vào cơ thể qua đường tiêu hóa. Đây là cách mà các hợp chất PFAS tích tụ dần trong cơ thể người, gây ra hàng loạt hệ lụy sức khỏe lâu dài.
Cảnh báo từ giới khoa học: PFAS – ‘hóa chất vĩnh cửu’
Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), nhóm hóa chất PFAS có thể tồn tại trong môi trường hàng trăm năm mà không bị phân hủy. Một khi đã xâm nhập vào cơ thể người, chúng “ở lại” trong máu, gan, thận, và rất khó đào thải.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Đại học Stanford (Mỹ) cũng đã công bố nhiều nghiên cứu cho thấy PFAS liên quan đến ung thư, rối loạn nội tiết, suy giảm miễn dịch và ảnh hưởng phát triển thần kinh ở trẻ nhỏ.
“Mỗi nghiên cứu mới được công bố lại khiến chúng tôi thêm lo ngại — không chỉ vì tác hại của các hóa chất này, mà còn vì mức độ khó khăn trong việc loại bỏ chúng một khi đã phát tán ra môi trường.” - Tiến sĩ Lisa Patel, giảng viên lâm sàng Nhi khoa tại Trường Y Stanford, đồng thời là thành viên Ủy ban điều hành Hội đồng Sức khỏe Môi trường và Biến đổi Khí hậu thuộc Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, chia sẻ.
Trên thực tế, rất khó để tìm được nhóm người hoàn toàn chưa từng tiếp xúc với PFAS, bởi các khảo sát y khoa tại Mỹ cho thấy hơn 95% người trưởng thành đều mang lượng PFAS nhất định trong máu – một con số đủ để cho thấy mức độ phổ biến đáng lo ngại của loại hóa chất này.
Trước mức độ nguy hiểm, nhiều quốc gia phát triển đang hành động mạnh mẽ: bang California và New York (Mỹ) đã ra lệnh cấm hoàn toàn PFAS trong ngành dệt may và đồ gia dụng từ năm 2025, trong khi Liên minh châu Âu cũng đang xem xét lệnh hạn chế toàn diện nhóm hóa chất này.
Chuyên gia khuyến nghị: Chuyển sang chảo Ceramic – lựa chọn an toàn và bền vững
Các chuyên gia khuyến nghị người tiêu dùng nên chuyển sang sử dụng chảo chống dính ceramic (gốm sứ) – loại phủ được tạo từ khoáng tự nhiên (như cát, đá, đất sét), không chứa PTFE/PFAS, không sinh khí độc dù ở nhiệt độ cao.
Ngoài ra, ceramic còn có khả năng phân tán nhiệt đều, tiết kiệm năng lượng, và đặc biệt an toàn cho trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai. Tuy giá thành cao hơn so với chảo thông thường, nhưng tuổi thọ dài và độ an toàn vượt trội khiến ceramic trở thành xu hướng tiêu dùng bền vững tại châu Âu.
Elmich – mang tiêu chuẩn an toàn châu Âu đến căn bếp Việt
Là thương hiệu gia dụng đến từ Cộng hòa Séc với hơn 30 năm phát triển, Elmich là một trong những đơn vị tiên phong ứng dụng công nghệ Ceramic thế hệ mới – không PFAS, an toàn tuyệt đối cho sức khỏe.
Các dòng chảo Ceramic Elmich được kiểm định an toàn bởi SGS châu Âu, không chứa PFAS/PFOA, thân thiện với môi trường và đảm bảo an toàn tuyệt đối cho sức khỏe.
Chảo chống dính giá rẻ có thể giúp tiết kiệm một khoản chi nhỏ hôm nay, nhưng sức khỏe luôn là khoản đầu tư lớn nhất.
Việc lựa chọn những sản phẩm an toàn, minh bạch nguồn gốc và đạt chuẩn quốc tế như Elmich Ceramic chính là cách mỗi người tiêu dùng thông minh tự bảo vệ mình và gia đình.