Hành trình bay vào không gian
Chuyến bay vào không gian của Amanda Nguyen - nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Tổ chức Phi Chính phủ Rise bảo vệ quyền con người - cùng phi hành đoàn trên tàu New Shepard cất cánh lúc 9h30 ngày 14/4 (giờ Mỹ, tức 21h30 giờ Việt Nam) từ bệ phóng số 1 của Blue Origin ở tây Texas.
NS-31 là chuyến bay thứ 31 vào không gian và chuyến thứ 11 mang con người vào không gian do Công ty công nghệ Blue Origin thực hiện. Sứ mệnh NS-31 không chỉ là cột mốc quan trọng về giới trong du hành vũ trụ thương mại mà còn truyền cảm hứng cho phụ nữ, trẻ em gái tham gia lĩnh vực STEM.
Đây là phi hành đoàn toàn nữ đầu tiên kể từ chuyến bay của Valentina Tereshkova năm 1963, thể hiện bước tiến trong bình đẳng giới trong ngành không gian.
Đồng hành với Amanda Nguyễn trong sứ mệnh NS-31 là 5 phi hành gia nữ xuất sắc: Aisha Bowe - nguyên kỹ sư hàng không vũ trụ người Mỹ gốc Bahamas; Gayle King - nhà báo nổi tiếng; Katy Perry - ca sỹ và nhà từ thiện; Kerianne Flynn - nhà sản xuất phim; Lauren Sánchez - phi công trực thăng và nhà báo.
 |
| Sáu người phụ nữ bay ra ngoài Trái đất vào ngày 14/4, Amanda Nguyen đứng thứ hai từ trái sang. Ảnh: Blue Origin. |
Tàu New Shepard đã đưa phi hành đoàn toàn nữ vượt qua đường ranh giới giữa khí quyển trái đất và vũ trụ, cách mặt đất hơn 100km. Được biết, tàu vũ trụ hoạt động hoàn toàn tự động và không cần phi công điều khiển.
Đặc biệt, trong trạng thái bay lơ lửng ngoài không gian, nhà khoa học gốc Việt chuyên nghiên cứu về vũ trụ - Amanda Nguyen - đã nói "Xin chào Việt Nam" và vẫy tay chào mọi người.
Chuyến bay kéo dài 11 phút, phi hành đoàn trải qua vài phút không trọng lực ở độ cao tối đa khoảng 105km, chiêm ngưỡng đường cong của trái đất và bóng tối của không gian, vũ trụ trước khi hạ cánh an toàn tại tây Texas.
| / Có lỗi xảy ra!.
Error code: 4
|
| Amanda Nguyen bay lơ lửng trong tàu vũ trụ và nói "Xin chào Việt Nam". Video: CBS 5. |
Space.com mô tả, Amanda Nguyen bước ra khỏi khoang tàu màu trắng có cửa sổ ở sa mạc tây Texas, đặt tay lên ngực, rồi đấm tay lên trời, mặt rạng rỡ vì vui sướng. Vừa bay qua đường Kármán - được công nhận là ranh giới phân chia trái đất và phần còn lại của vũ trụ, cô chính thức trở thành người phụ nữ Mỹ gốc Việt đầu tiên bay vào không gian.
"Vào thời điểm này, tôi chỉ muốn tất cả những người sống sót rằng: Bạn có thể chữa lành. Không có giấc mơ nào là quá hoang đường và nếu nó quá hoang đường, như việc bay vào không gian, bạn hoàn toàn có thể thực hiện và điều đó hoàn toàn có thể xảy ra", cô nói trong một cuộc phỏng vấn được thực hiện ngay sau chuyến bay, theo Space.com.
 |
| Nữ phi hành gia Amanda Nguyễn phát biểu tại trụ sở LHQ vào tháng 2/2025. Ảnh: RADHIKA CHALASANI/SPOTLIGHT INTIATIVE. |
Chia sẻ khi quay trở lại trái đất, Amanda Nguyễn xúc động chia sẻ: “Bình thường tôi có thể nói những điều hay nhưng trong giây phút này tôi không biết nói gì. Tôi biết ơn hàng ngàn kỹ sư, nhà khoa học đã làm cho sự kiện này có thể diễn ra. Đừng bao giờ từ bỏ giấc mơ của mình”.
Dấu ấn Việt
Theo PGS, TS Phạm Ngọc Điệp - Giám đốc Trung tâm Vật lý thiên văn và khám phá vũ trụ (Trung tâm vũ trụ Việt Nam), Chủ tịch Hội Thiên văn - vũ trụ Việt Nam, sự kiện tàu New Shepard đưa Amanda Nguyễn và năm phi hành gia nữ vào không gian cũng đánh dấu một cột mốc quan trọng trong khám phá không gian và mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Mỹ trong lĩnh vực hàng không vũ trụ.
 |
| 169 hạt giống sen cho VNSC/VAST cung cấp. |
Trong chuyến bay này, Trung tâm vũ trụ Việt Nam đã cung cấp 169 hạt sen giống (Nelumbo nucifera) để cùng Amanda Nguyễn thực hiện hành trình vượt ra ngoài trái đất.
Được chọn từ Trung tâm Nghiên cứu và phát triển hoa, cây cảnh thuộc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam, sau chuyến bay NS-31, những hạt sen này sẽ góp phần thúc đẩy nghiên cứu về ảnh hưởng của không gian lên sự sinh trưởng, góp phần vào khoa học thực vật và khám phá vũ trụ.
Ông Điệp kỳ vọng sự kiện này sẽ lan tỏa giá trị khoa học đến cộng đồng, thu hút sự quan tâm của giới trẻ tới khoa học công nghệ, khơi dậy đam mê khám phá không gian và gieo những hạt giống ước mơ để vươn tới vũ trụ bao la.
Hành trình của 169 hạt sen lên không gian càng thêm ý nghĩa khi mang dấu ấn của Trung tâm vũ trụ Việt Nam, với cái tên "lotus" gợi nhắc đến LOTUSat-1 - vệ tinh radar đầu tiên của Việt Nam, minh chứng cho tinh thần vươn xa của dân tộc trong kỷ nguyên không gian.
Nữ phi hành gia gốc Việt đầu tiên bay vào không gian
Amanda Nguyen, 34 tuổi, tốt nghiệp Đại học Harvard và thực tập ở NASA vào năm 2013. Sau đó cô làm việc tại Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard & Smithsonian, rồi giữ chức phó liên lạc viên Nhà Trắng tại Bộ Ngoại giao Mỹ.
Tháng 11/2014, Amanda thành lập RISE, một tổ chức phi chính phủ với mục đích bảo vệ quyền công dân của những người đã trải qua xâm hại tình dục.
Năm 2019, cô được đề cử giải Nobel Hòa bình vì nỗ lực đấu tranh cho quyền của nạn nhân bị tấn công tình dục.
