| Trần Thạch tại CH Czech tháng 7/06 |
Trở về từ đất nước tuyệt đẹp, thanh bình, Việt kiều dễ chịu, ấn tượng của họ ngọt ngào đến nỗi có người còn ấp ủ “nếu sau này chọn thêm một nơi để sinh sống thì đó là Czech”.
Riêng Trần Thạch mỗi lúc thêm mệt mỏi, đau từ bụng đến lưng. Về nhà đi khám mới biết đã bị viêm gan B, khối u 13x13 cm, chuyển sang xơ gan mất rồi. Gia đình nhỏ của anh xáo trộn, hoảng loạn.
Vai diễn của Trần Thạch tại Czech là Trùm Sò (Nghêu Sò Ốc Hến) tôi chưa xem, nhưng trong cảm nhận của tôi và có thể nhiều khán giả, Trần Thạch hợp những vai chân phương, mộc.
Có người vẫn gọi anh bằng cái tên “Chấu Lình”- vai diễn thuộc loại đầu tiên của anh hồi cuối thập niên 70 thế kỉ trước, trong vở kịch truyền hình Sau màn sương lạnh.
Một số vai khác của Trần Thạch: Cường, chiến sĩ công an trong Nhân danh công lý, ông bố trong Cánh cửa hi vọng- kịch bản Nguyễn Khắc Phục- cả hai vở đều do Doãn Hoàng Giang đạo diễn...
Năm ngoái đóng Bác Hồ (vở Đêm trắng, kịch bản Lưu Quang Thuận), Trần Thạch tập ăn kiêng và thể dục cường độ cao để giảm cân. Anh cao 1m70 nặng 70kg, cân đối nhưng vai diễn đòi hỏi “thon” hơn.
Giờ anh nhớ lại, giọng đứt đoạn: Những lúc tập và diễn, có cảm giác hụt hơi, nghĩ do mình sút cân nên không quen. Ai ngờ bệnh đã tiềm ẩn lại lo giảm cân và lao lực nên bệnh nó quật cho ngày càng nặng. Ngày thường chẳng rượu chẳng thuốc lá bao giờ mà số phận sao nghiệt ngã.
Nhà hát kịch VN có những nghệ sĩ nổi tiếng hạnh phúc trong cuộc sống gia đình: Anh Dũng (Giám đốc Nhà hát, vợ là diễn viên điện ảnh Phương Thanh); vợ chồng Đỗ Kỷ- Lan Hương.
Và Trần Thạch. Dung, vợ anh được cả Nhà hát khen “sống khéo” và yêu chồng “quá thể”. Họ có hai con một trai một gái, đứa đã đi làm, đứa vừa đỗ đại học.
Chỉ trong vòng 2 tháng, bạn bè đồng nghiệp thăm Trần Thạch về đều khóc kể không còn nhận ra anh. Đang hoàn toàn tuyệt vọng thì bạn bè mách cho một mối: Sang Trung Quốc thay gan.
Theo thông tin họ có được, thay gan ở Trung Quốc đơn giản hơn thay thận, có điều chi phí lớn, tới 60.000 USD. Vốn liếng chỉ có căn nhà 2 tầng mặt sàn 45m2 gần chợ Ngô Sỹ Liên (Hà Nội) nhưng gia đình Thạch quyết tâm lo cho anh.
Bệnh nhân mới đầu khăng khăng không chịu, sợ lỡ không khỏi được bệnh mà để lại nợ nần thì khổ cho người sống.Dung vợ anh khóc lóc động viên mãi, thế chấp nhà, vay mượn họ hàng.
Cảm động nữa là tình nghệ sĩ: Xuân Bắc, Thu Hà hứa cho vay tiền. Còn NSƯT Kim Thư- Hến trong đội hình Nghêu Sò Ốc Hến ngày nào, dặn dò: Nếu để chữa trị mà phải bán nhà thì hãy đến ở nhà chị, một căn phòng cuối phố Huế hiện đang cho thuê...
Một hai năm nay trong giới văn nghệ, tin tức những người bị lâm trọng bệnh khi tuổi chưa cao khá là dồn dập, gần nhất là nhà văn Hòa Vang bị ung thư gan, ra đi hồi tháng 4.
Hy vọng cơ hội đến với Trần Thạch, bởi anh mới 49 tuổi, hiền lành tốt tính như đồng nghiệp nhận xét. Đến thăm trước giờ anh lên đường đi Trung Quốc (23/9), thấy gầy tong teo, tóc rụng, da vàng, bụng trướng, không còn là “anh chàng đẹp trai nhất Nhà hát” theo bà Lorell, nghệ sĩ Mỹ nặng lòng gắn bó với Nhà hát, từng tổ chức cho họ những chuyến lưu diễn nước ngoài qui mô. (Ở Nhà hát có Anh Dũng cũng có tiếng đẹp bền).
Dung vợ Thạch vốn là một phụ nữ to cao, nay sút 7 kg chủ yếu vì lo buồn. Để phá tan không khí nặng nề, Thanh Quý (NSƯT) giả định: “Thay gan xong sống được nhưng Thạch thuộc về người khác thì sao”.
“Em chỉ cần anh ấy sống còn thì chấp nhận hết ạ”- Chị Dung thật thà.