Tôi ví đội quân đi dán tờ rơi cho vay tiền này là những người làm ở “ngân hàng” cột điện. Nói vậy để thấy, hình thức này không tốn kém gì nhiều nhưng lại tiếp cận những công nhân, lao động nghèo rất hiệu quả. Chỉ cần gọi điện thoại và được hướng dẫn một vài thủ tục đơn giản như chụp căn cước công dân, cho phép bên cho vay truy cập danh bạ và mạng xã hội, “khách hàng” có thể vay được các khoản tiền từ vài triệu đến cả vài trăm triệu một cách dễ dàng. Thế nhưng, không có thứ gì dễ dàng mà không bị ràng buộc với nhiều điều kiện, ở đây là lãi suất cắt cổ mà bọn cho vay “nóng” kiểu này đưa ra. Đây là một loại hình tín dụng đen với mức lãi suất khủng khiến không ít người trót dính vào phải è cổ để trả nợ không có điểm dừng. Khi không trả được nợ, “khách hàng” bị khủng bố với nhiều hình thức từ gọi điện khủng bố đến doạ dẫm, tạt sơn, thậm chí bị đánh đập…
Vào tháng 8 năm ngoái, Ban Chính sách pháp luật cùng Viện Công nhân và Công đoàn thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã công bố một khảo sát với gần 3.000 công nhân cho thấy, những khó khăn về đời sống, bấp bênh trong thu nhập trong khi khó tiếp cận vay ngân hàng khiến cho người lao động phải bấm bụng vay nợ “ngân hàng cột điện” lãi suất cao và từ đó kéo theo nhiều hệ luỵ. Khảo sát gần 3000 công nhân khó khăn về đời sống thì có đến 17,3% người lao động phải thường xuyên vay nợ, trong đó hơn 3% thường xuyên bị đe dọa, khủng bố và 45,2% người vay nợ có tâm trạng lo lắng bất an.
Lực lượng công an ở nhiều tỉnh thành thời gian gần đây đồng loạt triệt phá nhiều băng nhóm cho vay “tín dụng đen” kiểu này, cho thấy nhu cầu vay tiền của người dân thông qua loại hình này hiện rất phổ biến. Vì túng quẫn nhiều người không còn lựa chọn nào khác, đành thực hiện mọi yêu cầu của bên cho vay để có tiền giải quyết công việc. Khi đến hạn nếu không trả thì lãi mẹ đẻ lãi con… khiến người vay rơi vào vòng xoáy nợ nần. Nhiều người đã phải đi vay ở app này để trả nợ cho app khác, vướng sâu vào nợ nần không lối thoát dẫn đến nhiều bi kịch. Đã có nhiều trường hợp không còn cách nào khác đành chọn cái chết để chấm dứt chuỗi ngày mệt mỏi, có người phải sống trốn chui trốn nhủi. Trong khi với lãi suất từ vài chục đến cả 100%/tháng, bọn cho vay lãi nặng cứ ung dung sống trên xương máu của người nghèo.
Các chuyên gia cho rằng, nguồn vay tin cậy của người lao động, công nhân là ngân hàng, các tổ chức tín dụng của Nhà nước. Nhưng, tiếp cận ngân hàng với họ cũng không dễ dàng chút nào. Đó cũng là nguyên nhân để “ngân hàng” cột điện có đất sống, vay tiền qua online nở rộ. Thế nên, các tổ chức công đoàn trong các công ty nên có những khoản vay ưu đãi cho người lao động với lãi suất ưu đãi, thủ tục giải ngân nhanh gọn… lúc đó, công nhân mới tránh được những cái bẫy tín dụng đen chầu chực.
