Sáng 26/11, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương để ứng phó cơn bão số 15 (bão KOTO) đã đi vào Biển Đông với cường độ cấp 8, giật cấp 10.
"Bão chồng lũ, lũ chồng lũ"
Theo Phó Thủ tướng, bão số 15 có khả năng ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến Khánh Hòa, Đắk Lắk, Gia Lai và Lâm Đồng... Trong bối cảnh "bão chồng lũ, lũ chồng lũ", đất đã bão hòa nước, ông Hà yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tuyệt đối không được chủ quan, bắt tay vào công tác chuẩn bị ứng phó với tinh thần trách nhiệm và nghiêm túc.
Đối với các khu vực có nguy cơ sạt lở, Phó Thủ tướng đề nghị duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4, nhất là ở vùng miền núi. Đặc biệt là việc tiếp tục bố trí lực lượng để bảo đảm an toàn cho nhân dân và đánh giá lại các bản đồ ngập lụt, lũ quét, sạt lở, tai biến địa chất của 34 tỉnh thành.
"Bản đồ dự báo là công cụ chính để xây dựng kịch bản, phương án ứng phó. Nếu không có, việc dự báo cũng sẽ gặp khó khăn," Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.
Với yêu cầu đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các cơ quan khoa học và dự báo khí tượng thủy văn rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện bản đồ ngập lụt, đảm bảo thông tin được cập nhật đến cấp xã, phường để chính quyền cơ sở và người dân có thể chủ động phòng, tránh.
Về quy trình vận hành hồ thủy điện, Phó Thủ tướng nêu rõ cần rà soát trách nhiệm của chủ hồ và quy trình liên hồ, bảo đảm thông tin đến hạ du kịp thời. "Nếu không có biện pháp kiểm soát điều tiết, việc xả lũ đột ngột có thể gây ra lũ quét, mất an toàn cho người dân".
Đề cập đến vấn đề truyền thông trong thiên tai, ông Hà yêu cầu phải có quy định rõ ràng về cơ chế, phương tiện thông tin từ Trung ương đến địa phương, từ tỉnh xuống xã, đến tận thôn xóm, từng hộ dân để bảo đảm người dân nhận được cảnh báo thiên tai kịp thời, có thời gian di chuyển đến nơi an toàn.
Văn phòng Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng khung phương án ứng phó cho từng cấp độ thiên tai, tổ chức diễn tập hàng năm, đặc biệt ở các khu vực dễ xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở.
Các bộ, ngành phải phối hợp với các viện nghiên cứu, cơ quan khoa học về thủy lợi, khí tượng và quản lý tài nguyên nước để nắm chắc tình hình, đánh giá chính xác các rủi ro liên quan đến nước, từ đó kiểm soát tốt và giảm thiểu thiệt hại cho nhân dân.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh đây là thời điểm quan trọng và khó khăn, yêu cầu mọi đơn vị phải phối hợp chặt chẽ, đảm bảo công tác phòng chống thiên tai hiệu quả.
Yêu cầu hạ mực nước thủy điện Đồng Nai
Thông tin từ Bộ Công Thương, ngày 26/11, đoàn công tác của Bộ Công Thương do ông Trịnh Văn Thuận - Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp đã đi kiểm tra an toàn hồ đập và vận hành, điều tiết của hai công trình Thủy điện Đồng Nai 3-4 thuộc Công ty Thủy điện Đồng Nai.
Trong các đợt xả ngày 10/11 và 20/11 vừa qua, thông tin về các cơn bão và tình hình vận hành được cập nhật đầy đủ, có sự tham gia trực tiếp của lãnh đạo tại hiện trường. Song một số vấn đề về dự báo vẫn cần hoàn thiện do nguồn dữ liệu còn rời rạc.
Ông Trịnh Văn Thuận - Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuạt an toàn và Môi trường Công nghiệp - yêu cầu các chủ hồ cần chủ động tổng hợp, cập nhật và báo cáo các vấn đề tồn tại trong quy trình đơn hồ và liên hồ, bao gồm cách thức vận hành, thời điểm xả, cửa xả và thẩm quyền ra lệnh vận hành, nhằm vừa linh hoạt, vừa hiệu quả, đồng thời giảm thiểu rủi ro cho hạ du.
Về ứng phó với đợt mưa lũ vừa qua, các vị trí hạ lưu bị sạt lở, ông Thuận đề nghị các đơn vị sớm có kế hoạch sửa chữa, cải tạo để đảm bảo an toàn cho hạ lưu hai công trình.
“Trước bão số 15 sắp tới, các đơn vị cần chủ động cập nhật dự báo lượng mưa từ nhiều nguồn, tính toán lượng nước về hồ trong 305 ngày, tham mưu hạ mực nước hồ xuống mức 589 - 590 m để chủ động cắt giảm lũ cho hạ du. Đặc biệt, tại hai công trình Thủy điện Đồng Nai 3, Đồng Nai 4... có thể sử dụng SMS hoặc Zalo để thông báo trực tiếp đến người dân”, ông Trịnh Văn Thuận nhấn mạnh.
Theo dự báo của Trung tâm khí tượng và thủy văn quốc gia, bão số 15 mạnh cấp 8, giật cấp 10, cách quần đảo Trường Sa khoảng 400km về phía Đông Đông bắc.
Đáng chú ý, thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường, khoảng 4-5 ngày, do nằm giữa hai hệ thống khí áp ở phía tây và phía đông và di chuyển rất chậm, chỉ 20km/h trong ngày 26/11 và có thể giảm còn 5-10km/h.
Với kịch bản chính (xác suất 70%) ,bão số 15 đổi hướng khi cách Khánh Hòa - Gia Lai khoảng 450-500km vào khoảng ngày 30/11. Gió mạnh trên đất liền được đánh giá là ít khả năng xảy ra. Mưa có thể xuất hiện từ Đà Nẵng đến Lâm Đồng trong ngày 1-2/12, lượng mưa khoảng 50-100mm, tập trung vùng ven biển.
Kịch bản xấu (xác suất 20%), bão số 15 đi vào đất liền khu vực Nam Trung Bộ, cường độ ở mức áp thấp nhiệt đới, gió yếu và lượng mưa khoảng 150-200mm, chủ yếu ở ven biển.