 |
| Ông Joe Biden và ông Donald Trump. Ảnh: Getty Images |
Người điều phối chương trình là Jake Tapper và Dana Bash, đều là người dẫn chương trình tin tức nổi tiếng của CNN.
Ông Biden và ông Trump không bắt tay trước tranh luận
Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump không bắt tay khi bước vào cuộc tranh luận đầu tiên.
Trước đó, các trợ lý lâu năm của ông Biden cho biết ông tổng thống ‘có thể sẽ không đưa tay ra’.
 |
Tổng thống Biden mở đầu cuộc tranh luận
“Nền kinh tế của chúng ta đã lao dốc không phanh”, Tống thống Mỹ Biden nói về nhiệm kỳ của ông Trump, đồng thời cáo buộc người tiền nhiệm “chiều theo lòng tham của doanh nghiệp” thông qua việc cắt giảm thuế cho người giàu.
“Vào thời điểm ông ấy rời đi, mọi thứ đã hỗn loạn. Và chúng tôi đã sắp xếp lại mọi thứ”, ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ nói.
Đáp lại, ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump cho rằng chính quyền của ông đã giúp nền kinh tế Mỹ phục hồi trong đại dịch COVID-19.
Quyền phá thai
“Nếu trở thành tổng thống Mỹ, ông ủng hộ dùng thuốc phá thai hay không", MC Bash đặt câu hỏi cho ông Trump.
"Trước hết, Tòa án Tối cao vừa chấp thuận sử dụng thuốc phá thai và tôi đồng ý với quyết định của họ", ứng viên đảng Cộng hòa nói.
Trong khi đó, Tổng thống Biden chỉ trích người tiền nhiệm đã “can thiệp” vào quyết định của tòa án tối cao lật ngược phán quyết và cho phép các bang ra quy định cấm phá thai.
Quyền phá thai là một trong những vấn đề mà Tổng thống Biden đang dẫn trước đối thủ Trump về tỷ lệ ủng hộ.
 |
| Hai ứng viên tổng thống Mỹ tranh luận trực tiếp. |
Trong các phát biểu trước đây, Tổng thống Mỹ Joe Biden đổ lỗi cho người tiền nhiệm khi Tòa án Tối cao năm 2022 đảo ngược phán quyết trong vụ kiện "Roe chống lại Wade" năm 1973. Phán quyết trong vụ kiện năm 1973 cho rằng phá thai là một trong những quyền con người căn bản của phụ nữ và là quyền hiến định dựa trên tu chính án số 14. Án lệ này đã được coi là văn bản pháp luật cao nhất ở Mỹ trong vấn đề phá thai. Sau phán quyết đảo ngược năm 2022, vấn đề phá thai sẽ do chính quyền từng bang quyết định. Ba thẩm phán bảo thủ trong số 9 thẩm phán Tòa án Tối cao được bổ nhiệm dưới thời ông Trump.
Xung đột Nga – Ukraine, Hamas - Israel
Ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump tuyên bố, nếu ông làm tổng thống Mỹ, thì Nga sẽ đã không phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.
 |
Trong khi đó, Tổng thống Joe Biden nói cuộc xung đột Nga - Ukraine đã gây ra cái chết cho hàng ngàn người.
Ông Trump cũng nói rằng đáng lẽ cuộc tấn công của Hamas vào Israel vào ngày 7/10/2023 sẽ không bao giờ diễn ra dưới sự giám sát của ông, bởi vì “Iran đã phá sản” nếu ông còn là tổng thống Mỹ.
Ông Trump tuyên bố “có thể giải quyết cuộc xung đột Nga - Ukraine trước khi nhậm chức” nếu ông tái đắc cử vào tháng 11 tới.
“Tôi sẽ giải quyết cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine với tư cách là tổng thống đắc cử trước khi tôi nhậm chức vào ngày 20/1/2025. Tôi sẽ giải quyết cuộc chiến đó, nhiều người đang mất mạng một cách vô ích. Tôi sẽ giải quyết nhanh chóng trước khi tôi nhậm chức”, ứng viên tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa nhấn mạnh.
Ông Trump gọi việc rút quân khỏi Afghanistan là “ngày xấu hổ nhất” trong lịch sử Mỹ
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi việc Tổng thống Joe Biden rút quân khỏi Afghanistan là “ngày đáng xấu hổ nhất trong lịch sử nước Mỹ”.
Nhận xét này của ông Trump liên quan đến một bình luận trước đó của ông Biden khi nói về người tiền nhiệm: “Khi ông ấy (ông Trump - PV) còn là tổng thống, vẫn có chết chóc ở Afghanistan. Ông ấy không làm gì về điều đó”.
Ông Trump nói: “Tôi cũng chuẩn bị rút quân khỏi Afghanistan (khi còn đương nhiệm - PV), nhưng chúng tôi rời đi với phẩm giá, sức mạnh và quyền lực”.
Bộ ngoại giao Mỹ đã công bố một báo cáo vào tháng 6/2023, trong đó nêu rõ quyết định rút toàn bộ lực lượng Mỹ khỏi Afghanistan của chính quyền ông Trump và ông Biden đều có khả năng gây ra hậu quả. Báo cáo cũng nêu ra những thiếu sót của chính quyền Tổng thống Biden dẫn đến việc Mỹ phải rút quân một cách hỗn loạn sau gần hai thập kỷ.
Hai ông Trump - Biden đổ lỗi cho nhau về lạm phát
Tổng thống Joe Biden cho rằng nền kinh tế mà ông thừa hưởng từ cựu Tổng thống Donald Trump là một phần nguyên nhân dẫn đến tình trạng lạm phát tăng vọt dưới chính quyền của ông.
 |
| Ảnh: CNN |
Đáp lại, ông Trump nhấn mạnh nền kinh tế mà ông Biden tiếp quản “hầu như không có lạm phát”. Lạm phát - được đo bằng chỉ số giá tiêu dùng - ở mức 1,4% khi Tổng thống Biden nhậm chức vào năm 2021. Đến tháng 6/2022, chỉ số này tăng vọt lên 9%, mức cao nhất trong hơn 40 năm. Hiện tại, lạm phát ở mức 3,3%.
Tranh cãi về chính sách biên giới
 |
| Ông Biden: 'Khi còn là tổng thống, ông Trump đã tách những đứa trẻ ra khỏi mẹ của chúng'. |
Khi được hỏi vì sao cử tri nên tin tưởng ông trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng biên giới, Tổng thống Joe Biden cho biết chính quyền của ông đang nỗ lực để đạt được thỏa thuận biên giới ở quốc hội. Ông cũng chỉ trích các hành động của ông Trump về vấn đề nhập cư trong nhiệm kỳ tổng thống. “Khi còn là tổng thống, ông ấy đã tách những đứa trẻ ra khỏi mẹ của chúng. Đó không phải là con đường đúng đắn”, ông Biden nói.
 |
| Ông Trump: 'Các phần tử khủng bố từ khắp nơi trên thế giới đang đổ về nước Mỹ ngay lúc này'. |
Đáp lại, cựu Tổng thống Trump cho biết vào cuối nhiệm kỳ của ông, “nước Mỹ đã có biên giới an toàn nhất trong lịch sử suốt vài tháng”. Ông cũng lặp lại tuyên bố rằng “đông đảo các phần tử khủng bố từ khắp nơi trên thế giới đang đổ về nước Mỹ ngay lúc này đây”.
Ông Trump phủ nhận trách nhiệm về cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021 tại Đồi Capitol
Cựu Tổng thống Donald Trump được hỏi về những gì ông đã làm và không làm khi những kẻ bạo loạn tấn công Đồi Capitol vào ngày 6/1/2021.
Lúc đầu, ông Trump không trực tiếp trả lời câu hỏi và thay vào đó, chĩa mũi dùi sang ông Biden. Ông nói rằng: “Vào ngày 6/1, chúng ta có một đường biên giới tuyệt vời. Chúng ta độc lập về năng lượng. Chúng ta có mức thuế thấp nhất từ trước đến nay”.
Khi người dẫn chương trình của CNN thúc ép trả lời về mối quan ngại của cử tri đối với dân chủ và hiến pháp sau vụ việc ngày 6/1, ông Trump nói ông đã đề nghị huy động “10.000 binh sĩ hoặc thành viên Vệ binh Quốc gia” trước bài phát biểu của mình ngày hôm đó, nhưng ông đã “bị từ chối”.
Trong khi đó, Tổng thống Biden chỉ ra rằng ông Trump đã khuyến khích người dân đến Đồi Capitol và ngồi trong Phòng Bầu dục suốt 3 giờ “chỉ quan sát, dù được phó tổng thống và một số đồng nghiệp ở phe Cộng hòa cầu xin hãy làm điều gì đó”. “Và bây giờ, nếu ông ấy thua một lần nữa, thì có thể sẽ có một cuộc tắm máu”, ông Biden nói.
Lùm xùm tư pháp của ông Trump
 |
| Tổng thống Mỹ Joe Biden. |
Tổng thống Joe Biden nhắc đến các cáo buộc hình sự nhằm vào ông Trump. “Người duy nhất trên sân khấu này bị kết án là người đàn ông mà tôi đang đối diện”, ông Biden nói, đồng thời nhấn mạnh ông Trump “không có nỗ lực” nào để ngăn chặn cuộc bạo loạn ngày 6/1.
Ông Biden đề xuất thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza
Khi được hỏi ông sẽ làm gì để buộc Israel và Hamas chấm dứt giao tranh ở Dải Gaza, Tổng thống Biden đã đưa ra một kế hoạch bao gồm việc trao đổi con tin lấy tù nhân Palestine và tiếp tục “ngừng bắn với các điều kiện bổ sung”.
“Bên duy nhất muốn xung đột tiếp tục là Hamas”, ông Biden nói. “Chúng tôi vẫn đang nỗ lực hết sức để khiến họ chấp nhận”.
Hồi tháng 5, ông Biden đã đưa ra bản đề xuất ba giai đoạn nhằm kết thúc xung đột ở Dải Gaza, đồng thời tuyên bố: “Đã đến lúc cuộc chiến này kết thúc”.
Ông Biden nói ông Trump trẻ hơn nhưng ‘năng lực kém hơn’
Khi được hỏi về những mối lo ngại của cử tri liên quan đến tuổi tác, Tổng thống Biden cho biết đối thủ kém ông vài tuổi, “nhưng năng lực kém hơn rất nhiều”.
“Tôi từng trải qua một nửa sự nghiệp của mình với những lời chỉ trích vì là người trẻ tuổi nhất trong chính trường. Bây giờ tôi là người lớn tuổi nhất. Người đàn ông này nhỏ hơn tôi 3 tuổi, nhưng năng lực kém hơn rất nhiều”, ông Biden nói.
Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ kêu gọi cử tri “hãy nhìn vào những gì tôi đã làm”.
 |
Ông Trump nói sẽ chấp nhận kết quả bầu cử ‘nếu có sự công bằng’
Sau khi được người dẫn chương trình của CNN hỏi nhiều lần rằng liệu ông có chấp nhận kết quả của cuộc bầu cử tổng thống sắp tới hay không, bất kể ai giành chiến thắng, cựu Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chấp nhận “nếu đó là một cuộc bầu cử công bằng, hợp pháp và tốt đẹp”.
“Đối với tôi, điều đó sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc phải tranh cử lại”, ông Trump nói.
Được hỏi rằng ông có lên án bạo lực chính trị dưới bất kỳ hình thức nào hay không, ông Trump trả lời “điều đó không cần phải nói ra”. “Nó hoàn toàn không thể chấp nhận được”, cựu tổng thống Mỹ nói.
Ứng viên tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa luôn từ chối thừa nhận rằng ông đã thua trong cuộc bầu cử năm 2020 và tiếp tục lặp lại những tuyên bố sai sự thật rằng cuộc bầu cử đã bị gian lận.
Trong phần kết, Tổng thống Joe Biden cam kết sẽ thúc đẩy việc chăm sóc trẻ em và giảm lạm phát nếu tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai.
 |
Ông nói: “Chúng ta phải đảm bảo rằng sẽ có một hệ thống thuế công bằng hơn”.
Trong khi đó, cựu Tổng thống Donald Trump tập trung ca ngợi những thành tựu của ông trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên.
“Chúng tôi đã tái thiết quân đội, đã tiến hành đợt cắt giảm thuế lớn nhất trong lịch sử”. Cựu tổng thống của đảng Cộng hòa gọi ông Biden là người “hay phàn nàn” và nói rằng ông “không làm gì cả”.
 |
Ông Trump cũng chỉ trích chính sách biên giới của Tổng thống Biden và cách xử lý việc rút quân khỏi Afghanistan cũng như các khía cạnh khác trong chính sách đối ngoại.
Kết thúc buổi tranh luận dài 90 phút, ông Trump đã phát biểu tổng cộng khoảng 40 phút 12 giây, trong khi thời gian phát biểu của ông Biden là 35 phút 41 giây.
Đây là lần đầu tiên một tổng thống và một cựu tổng thống cùng tham gia tranh luận, đồng thời là cuộc “tái đấu” đầu tiên của hai ứng viên tổng thống kể từ sau cuộc bầu cử năm 2020, khi ông Trump thua ông Biden trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Cuộc tranh luận kéo dài 90 phút, bắt đầu lúc 21h (giờ địa phương) trên CNN với hai người dẫn chương trình là Jake Tapper và Dana Bash. Cuộc tranh luận diễn ra tại trường quay ở Atlanta và sẽ không có khán giả.
Ông Donald Trump tập trung vào vấn đề gì?
Tại các cuộc vận động tranh cử, cựu Tổng thống Donald Trump thường xuyên đưa ra những phát ngôn thể hiện sự bất bình cá nhân. Những tuyên bố kiểu này có thể khuấy động đám đông ủng hộ ông Trump, nhưng khó có thể thuyết phục được nhóm cử tri rộng hơn, những người đang muốn thấy ông Trump có thực sự chú trọng đến lợi ích cử tri hay không.
Đó là lý do vì sao các cố vấn và đồng minh của ông Trump đã thúc giục cựu tổng thống tập trung vào vấn đề kinh tế, tội phạm và lạm phát khi ông tranh luận với đương kim Tổng thống Joe Biden.
Việc không có khán giả trong trường quay có thể giúp ông Trump - người thường bị cuốn theo phản ứng của khán giả - đi đúng hướng trong cuộc tranh luận.
Ông Joe Biden nói gì về vấn đề tuổi tác?
Ông Biden (81 tuổi) giữ kỷ lục là tổng thống Mỹ đương nhiệm lớn tuổi nhất. Do đó, bất kỳ bước đi sai lầm nào hay những phát ngôn kỳ quặc trên sân khấu của ông cũng đều sẽ thu hút sự chú ý đặc biệt, thậm chí bị đối thủ Trump (78 tuổi) công kích.
Buổi tranh luận sẽ là lần hiếm hoi ông Biden tiếp xúc rộng rãi với hàng triệu người Mỹ kể từ vòng tranh luận cuối cùng cách đây gần 4 năm, và tổng thống sẽ tránh làm bất cứ điều gì có thể củng cố mối lo ngại về tuổi tác.
Theo CNN, ông Biden tham gia cuộc tranh luận với nhiều kinh nghiệm hơn bất kỳ ai từng tranh cử tổng thống. Kịch bản tốt nhất đối với ông là lặp lại bài phát biểu Thông điệp Liên bang vào đầu năm nay: Một bài phát biểu mạnh mẽ và rõ ràng, cho thấy tổng thống tự tin có thể chặn đứng những “đòn” tấn công từ đối thủ, xoa dịu những lo ngại về tuổi tác và nới rộng khoảng cách giữa các ứng viên trong cuộc đua sít sao.
Còn trong trường hợp xấu hơn, ông Biden có thể sẽ mắc phải sai lầm và bị đối thủ công kích trong suốt quá trình tranh cử sau này.
 |
| Đài CNN chuẩn bị cho cuộc tranh luận giữa hai ứng viên. Ảnh: CNN |
Mối lo ngại về lạm phát
Mặc dù lạm phát đã chậm lại so với mức đỉnh điểm vào tháng 6/2022, nhưng tác động của nó đối với giá cả vẫn là mối lo ngại hàng đầu của cử tri.
Trong các cuộc phỏng vấn, ông Biden thường hạ thấp tác động mà tình trạng lạm phát gây ra, đồng thời bảo vệ thành tích kinh tế trong nhiệm kỳ của mình.
Ông nói trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 5 với CNN: “Không tổng thống nào có được thành tích như chúng tôi trong việc tạo ra việc làm và giảm lạm phát”.
Một nhóm ủng hộ ông Trump đã tung ra một quảng cáo truyền hình ở Georgia vài ngày trước cuộc tranh luận, cáo buộc ông Biden “phủ nhận thực tế” về lạm phát.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng những đề xuất của ông Trump - bao gồm kiểm soát chặt chẽ nhập cư, giảm lãi suất, tăng thuế - sẽ khiến lạm phát trầm trọng hơn.
Vấn đề Nga - Ukraine
Quan điểm của ông Trump về viện trợ của Mỹ cho Ukraine hơi khó xác định. Tuy nhiên, theo CNN, chính quyền ông Trump có khả năng sẽ được Mátxcơva chào đón hơn so với Kiev.
Vài ngày trước, Reuters đưa tin hai cố vấn chính sách đối ngoại hàng đầu của ông Trump đã vạch ra một kế hoạch, về mặt lý thuyết, nhằm chấm dứt xung đột bằng cách đưa ra điều kiện Ukraine sẽ chỉ được nhận thêm vũ khí của Mỹ nếu tham gia đàm phán hòa bình.
Nhóm tranh cử của ông Trump thận trọng khi bình luận về kế hoạch này, lưu ý rằng các cố vấn viết ra nó không thuộc biên chế của nhóm. Nhưng kế hoạch đã gây được tiếng vang vì nó nghe rất giống điều mà ông Trump có thể nói hoặc đề xuất - đặc biệt là với những lời hứa không rõ ràng của ông là sẽ chấm dứt xung đột ngay lập tức nếu đắc cử.
Thế giới quan của Tổng thống Biden thì khác. Ông ủng hộ mạnh mẽ Ukraine và đã dành nguồn lực to lớn để thuyết phục Quốc hội Mỹ bật đèn xanh viện trợ quân sự cho Kiev.
  |
| Sân khấu nơi diễn ra cuộc tranh luận. Ảnh: CNN |
Vấn đề biên giới và nhập cư
Ông Trump và đảng Cộng hòa đã coi biên giới là vấn đề trọng tâm trong chiến dịch tranh cử. Ông Trump đã tuyên bố sẽ sử dụng quyền lực của chính phủ liên bang để “loại bỏ các thành viên băng đảng, kẻ buôn bán ma túy khỏi Mỹ”.
Các chính sách nhập cư của Tổng thống Biden mang lại cho ông cơ hội để thể hiện cách tiếp cận của ông như một người giàu lòng nhân ái, muốn giữ cho các gia đình nhập cư được ở bên nhau, sự nghiệp và cuộc sống được bảo toàn, nhưng chúng cũng khiến ông phải hứng chịu những lời chỉ trích từ cử tri Mỹ.
Ông Biden đã đảo ngược hoặc hủy bỏ một số chính sách nhập cư cứng rắn của Trump ngay sau khi nhậm chức. Nhưng điều đó đã khiến số lượng người di cư tăng mạnh, các thành phố biên giới trở nên quá tải và tỷ lệ ủng hộ của ông bị ảnh hưởng.
Các nguồn tin nói với CNN rằng ông Biden tập trung vào vấn đề nhập cư trong cuộc tranh luận, coi các chính sách của ông Trump là cực đoan, còn chính sách của ông là nhân văn.
(Tiếp tục cập nhật)
