Đề xuất hai phương án
Sáng 15/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề lớn của dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Báo cáo tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ (GTĐB) mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn hiện vẫn còn hai loại ý kiến khác nhau.
Loại ý kiến thứ nhất tán thành với quy định trong dự thảo Luật là cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn.
Loại ý kiến thứ hai đề nghị cân nhắc quy định trên và cần có báo cáo đánh giá, tổng kết, cơ sở khoa học để đưa ra mức giới hạn thấp nhất.
Căn cứ ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban tổng hợp và đề xuất 2 phương án.
Phương án 1: Quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn (kế thừa theo quy định tại khoản 6 Điều 5 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019, áp dụng đối với tất cả các loại phương tiện giao thông đường bộ).
Phương án 2: Quy định như Luật GTĐB năm 2008 là cấm: “Điều khiển xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn. Điều khiển xe mô tô, xe gắn máy mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở”. Đồng thời, phải sửa đổi quy định liên quan tại khoản 6 Điều 5 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019.
“Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với đề xuất của Chính phủ và tha thiết đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn phương án 1 để báo cáo Quốc hội cho phép tiếp tục kế thừa quy định hiện hành để bảo vệ được nhiều tính mạng, sức khỏe, tài sản cho người dân, bảo vệ nguồn lực cho xã hội, bảo vệ tuổi thọ của giống nòi”, ông Tới nêu.
Đang hình thành văn hóa đã uống rượu bia thì không lái xe
Nêu ý kiến tại phiên họp, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đồng tình với phương án 1, bởi quy định cấm này đã đi vào cuộc sống, được đông đảo người dân đồng tình thực hiện và đang hình thành văn hóa đã uống rượu bia thì không lái xe.
Quy định cấm tuyệt đối này cũng giúp giảm các vụ tai nạn giao thông do uống rượu, bia gây ra; đồng thời giảm thiểu tác hại trực tiếp của rượu bia với khoảng 30 căn bệnh nguy hiểm, gián tiếp với 150 căn bệnh khác.
Cảnh sát giao thông kiểm tra nồng độ cồn người điều khiển xe máy. Ảnh: Thanh Hà |
Cùng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nhớ lại, Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV đã “rất khó khăn” khi quy định cấm rượu bia với lái xe trong Luật Phòng, chống tác hại rượu bia năm 2019. Khi đó, đưa ra lấy ý kiến, lúc đầu cả 2 phương án đều không đạt 50%. Nhưng sau giải trình “rất thuyết phục” của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quy định cấm nồng độ cồn với tài xế đã nhận được sự đồng tình của 74% tổng số đại biểu Quốc hội.
“Tôi tha thiết đề nghị giữ phương án 1. Luật Phòng, chống tác hại rượu, bia nhưng đưa thêm quy định có vẻ là đối tượng của Luật Giao thông đường bộ để hạn chế tác hại của rượu bia đã được gần 3/4 đại biểu Quốc hội khóa XIV đồng ý và thực tế đã phát huy rất tốt. Vì vậy không cớ gì chúng ta trao đổi, thảo luận điều chỉnh về an toàn giao thông lại bỏ quy định rất hữu hiệu ở Luật Phòng, chống tác hại rượu bia”, bà Thúy Anh bày tỏ.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng cho rằng, Luật Phòng, chống tác hại rượu bia đang quy định cấm và thực tiễn áp dụng đang dần dần hình thành văn hóa giao thông không uống rượu, bia. Do đó, bà đồng tình với phương án 1 là “cấm tuyệt đối”.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng đồng tình phương án cấm tuyệt đối nồng độ cồn với lái xe. Tuy nhiên, ông đề nghị báo cáo giải trình tiếp thu trình ra Quốc hội cần làm rõ thêm các lập luận, cơ sở khoa học về quy định này.
Thêm vào đó, vấn đề liên quan nồng độ cồn nội sinh cũng được mạng xã hội nói nhiều, cần có lý giải thuyết phục, kinh nghiệm quốc tế cũng cần được nêu rõ. “Việc thực hiện như hiện nay đã từng bước hình thành văn hóa rất tốt, hạn chế tác hại rất lớn do rượu, bia gây ra”, ông Tùng nói.
Đề nghị bổ sung quy định về điểm, trừ điểm giấy phép lái xe
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, nhiều ý kiến đề nghị bổ sung quy định về điểm, trừ điểm giấy phép lái xe để nâng cao ý thức người lái xe. Thường trực Ủy ban này thấy rằng, quy định điểm, trừ điểm giấy phép lái xe là một biện pháp quản lý nhà nước văn minh, hiện đại để quản lý quá trình chấp hành luật của lái xe, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế số, xã hội số, khoa học công nghệ ngày càng phát triển.
Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã phối hợp với Cơ quan soạn thảo xây dựng dự thảo Điều 57 về điểm của giấy phép lái xe. Đồng thời, giao Chính phủ ban hành quy định cụ thể thẩm quyền, căn cứ, trình tự, thủ tục thực hiện trừ điểm, phục hồi giấy phép lái xe; quy định cụ thể mức trừ điểm với các hành vi. Ngoài ra, có ý kiến đề nghị sửa quy định về hình thức xử phạt bổ sung trong Luật Xử lý vi phạm hành chính để đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đồng ý với quy định này, với lý do như Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh nêu. Dự án này sẽ được trình xin ý kiến tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách.