TPO - Đền thờ danh tướng Trần Khát Chân được xây dựng hơn 600 năm tại chân núi Đốn Sơn. Điểm đặc biệt của ngôi đền là trong hậu cung vừa là nơi thờ, cũng là mộ của Tướng Trần Khát Chân, nhân dân thường gọi là “Thượng sàng hạ mộ”.
 |
Đền thờ Trần Khát Chân (tại núi Đốn Sơn, thị trấn Vĩnh Lộc, huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cách Thành Nhà Hồ khoảng 3 km về phía Nam. Đền thờ danh tướng Trần Khát Chân (SN 1366, chưa rõ năm mất). Đền được xây dựng từ cuối thế kỷ XV bao gồm Nghinh môn, Tiền đường, Trung đường, Hậu cung và một số công trình phụ khác. |
 |
| Sách Đại Việt sử ký toàn thư, Đại Nam nhất thống chí, Việt Nam sử lược, đều ghi: “Trần Khát Chân người làng Hà Lãng, huyện Vĩnh Ninh, ba đời làm thượng tướng quân”. Ông là dòng dõi của danh tướng Trần Bình Trọng với câu nói bất hủ “Ta thà làm quỷ nước Nam chứ không thèm làm Vương đất Bắc”. |
 |
| Cuối thời Trần, giặc Chiêm Thành thường xuyên đem quân đánh phá nước Đại Việt. Tháng 10/1389, Chế Bồng Nga đem quân đánh Đại Việt, Hồ Quý Ly được Vua Trần Nghệ Tông cử đi dẹp giặc nhưng bị đại bại. Tháng 12 năm 1389, Trần Khát Chân, lúc này là Đô tướng xin đánh giặc Chiêm. Ngày 23 tháng Giêng năm 1390, Trần Khát Chân đại thắng quân Chiêm Thành, giết được vua Chế Bồng Nga. Ông được phong là Thượng tướng quân, trong ảnh là nhà tiền đường khu di tích. |
 |
| Năm 1399, Trần Khát Chân cùng 370 tướng tâm phúc bị bắt và bị hành quyết tại núi Đún do muốn lật đổ Hồ Quý Ly. Ngưỡng mộ tài đức của ông, nhân dân đã an táng và lập đền thờ tại chân núi Đốn Sơn. Trong ảnh là nhà Trung đường. |
 |
| Hậu cung là nơi thờ Thượng tướng quân Trần Khát Chân, xây dựng theo kiểu cuốn vòm. Trước cửa hậu cung là hệ thống 4 cột bằng đá xanh, xà ngang đá tạo thành cửa đi vào. Bên trong hậu cung cũng là mộ của ngài. Tượng Trần Khát Chân được đặt ngồi trong long khám mặc áo, đội mũ cánh chuồn, nhân dân thường gọi nơi đây là “Thượng sàng hạ mộ”. |
 |
| Trong đền còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị như kiệu long đình, kiệu bát cống, ngựa bạch, kiếm, bộ bát biểu, hệ thống các bức đại tự, câu đối, hoành phi, đồ thờ... |
 |
| Nằm cách Đền thờ Trần Khát Chân khoảng 200 m là chùa Giáng (Tường Vân Tự). Đây là ngôi chùa cổ được xây dựng từ thế kỷ XIV. Chùa nằm dưới chân núi Đốn Sơn, quay mặt về hướng Nam, xung quanh có địa thế thuận lợi về sông núi, thoáng gió, tụ khí tạo nên một diện mạo kiến trúc cảnh quan cổ kính, trang nghiêm, trầm mặc. |
 |
| Truyền thuyết kể lại rằng dưới triều vua Trần Duệ Tông (1336-1377), giặc Chiêm Thành đem quân cướp phá. Nhà vua cho đó là họa lớn nên thân chinh dẫn quân đi dẹp giặc. Trên đường đi qua địa phận Đốn Sơn (nay là thị trấn Vĩnh Lộc, huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa), thấy phong cảnh sơn thủy hữu tình nên Trần Duệ Tông nghỉ lại. Đêm hôm đó, Trần Duệ Tông nằm mộng thấy có một đám mây vàng tựa như dải lụa cứ ẩn hiện trông rất kỳ lạ. Tỉnh giấc, vua mới biết mình đã nằm mộng nên sắc lệnh cho dân địa phương xây dựng một ngôi chùa đặt tên là Tường Vân (đám mây lành), sau đổi tên là chùa Giáng. |
 |
| Tổng thể kiến trúc chùa hiện toạ lạc trên diện tích khoảng 2 ha, gồm các dãy nhà riêng biệt nằm trên 2 tầng thế đất khác nhau, đó là nhà Tứ Ân, nhà Phật Điện, nhà Mẫu, nhà Tổ, tháp Bảo Phật... |
 |
| Tháp Bảo Phật tại chùa Giáng. |
 |
| Du khách đi lễ và vãn cảnh chùa trong những ngày Tết Nguyên đán Ất Tỵ. |
 |
| Ngày nay, chùa Giáng là điểm thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước. Năm 2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xếp hạng chùa Giáng là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. |
